کتاب فرهنگ و تمدن کاریزی

کتاب «فرهنگ و تمدن کاریزی» نوشتۀ محمدحسین پاپلی یزدی و فاطمه وثوقی است و انتشارات پاپلی آن را منتشر کرده است. این کتاب بر اساس پژوهش‌هایی نوشته شده که دربارۀ کاریز انجام‌گرفته است.

درباره کتاب فرهنگ و تمدن کاریزی

بحث تمدن کاریزی نخستین‌بار در سال ۱۳۶۴ با مقالۀ پاپلی یزدی که در مجموعه مقاله انتشارات دانشگاه سوربن پاریس به چاپ رسید، تشریح شد. او همچنین چند سال بعد (۱۳۷۹) در همایشی تحت عنوان رویکرد فرهنگی جغرافیا بستری برای گفتگوی تمدن‌ها بحث تمدن کاریزی را مطرح کرد. پاپلی یزدی اعتقاد داشت تبیین وجود یک تمدن مستلزم بحث، گفتگو، هم‌فکری، نقد آرا و نظریات و تحقیق گسترده است. فرهنگ و تمدن کاریزی جزئی از فرهنگ و تمدن ایرانی است. تمدن کاریزی تمدنی است که بر اساس مشارکت همگانی و تصمیم‌گیری بر مبنای خرد جمعی و رابطۀ دوستانۀ انسان با انسان و انسان با طبیعت بنا شده است. به دلیل عواقب ویرانگر و مرگبار توسعۀ ناپایدار، طمع انسان در برداشت آب و بی‌توجهی به محیط‌زیست و ظرفیت‌های آبی، تمدن کاریزی درس‌های فراوانی برای نجات کشور و آبخوان‌های زیرزمینی دارد؛ بنابراین باید کاریز و تمدن کاریزی را شناخت و از نقش و سهم آن آگاهی پیدا کرد.

تاکنون مطالعات و پژوهش‌های متعددي در مورد قنات انجام‌گرفته است؛ اما بیشتر این مطالعات مونوگرافی و تک‌نگاری دربارۀ فیزیک و ساختمان قنات در مناطق مختلف است. قنات نه‌تنها نقش مهمی در ایجاد، حفظ و گسترش فرهنگ و تمدن در فلات ایران داشته است؛ بلکه در بطن این فرهنگ و تمدن هویتی پیرامون قنات شکل‌گرفته است. کاریز یا قنات خرده‌فرهنگ و تمدنی را در بطن تمدن بزرگ ایرانی رقم زده است. کتاب فرهنگ و تمدن کاریزی قصد دارد تاحدامکان لایه‌های پنهان و زیرین این کوه یخی را باز شناساند و تلاش کرده گوشه‌هایی از فرهنگ غنی مؤثر در ایجاد تمدن صلح و دموکراتیک و اخلاق محور حول وجود آب قنات را نشان دهد.

خواندن کتاب فرهنگ و تمدن کاریزی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران وجامعه‌شناسی و علاقه‌مندان به محیط‌زیست پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب فرهنگ و تمدن کاریزی

««تمدن، به هر جامعه پیچیده که دارای ساختارهای یکجانشینی، سلسله‌مراتب اجتماعی، شکلی از مدیریت اجتماعی و سامانه نمادین ارتباطی مثل دستگاه نوشتاری باشد گفته می‌شود. اشاره به تکامل و شکل‌گیری روابط بشری یکی از جنبه‌های رایج این کلمه در زبان ادبی است. کلمه تمدن از مشتق می‌شود. کلمه Civilis و شکل وصفی آن Civils کلمه لاتینی شهرنشین بودن یا شهروندان تمدن اساساً به معنی شهرنشین بودن که توسط افراد منتخب با جایگاه قانونی، اداره می‌شود، است. برخی وجود شهر را لازمه تمدن دانسته‌اند»»