کتاب گل گندم

کتاب «گل گندم» نوشتۀ غلامحسین سعادتجو و محمد فاطمی است و نشر تیرگان آن را منتشر کرده است. کتاب گل گندم، اشعار، لالایی‌ها، قصه‌ها و داستان‌های عامیانۀ روستای تاریخی زردان را بررسی می‌کند.

درباره کتاب گل گندم

کتاب گل‌ گندم مجموعه‌ای از اشعار، داستان‌ها، قصص، داستان، لالایی و اشعار کودکانه‌ای است که در روستای زردان رواج دارد. روستای تاریخی و بسیار قدیمی زردان، در خراسان جنوبی، شهرستان زیر کوه و به مرکزیت شهر حاجی‌آباد و در شمال شرق استان واقع شده است و از توابع بخش زهان و دهستان افین به شمار می‌آید. روش گردآوری این آثار اغلب به‌صورت میدانی بوده است به این صورت که غلامحسین سعادت‌جو و محمد فاطمی ابتدا با روایان مصاحبه و گفتگو کرده‌ و سپس آن‌ها را صورت متن درآورده‌اند

کتاب گل گندم شامل ۱۸ شعر، ۸ داستان و قصه و ۳ لالایی می‌شود. شعرهایی که در کتاب گل گندم بررسی شده عبارت اند از: «شعر خال»، «شعر هَلَه سارو، هَلَه سور»، «اَفتَو شو مَهتَو شو»، «شعر شتر»، «گندم گل گندم ای خدا»، «اَتَّالو مَتّالو»، «شعر ماه رَمَضُو»، «شعر حنا بَندُو»،«شعر عروس کَشو»، «شعر خنده سوری»، «سَنگَنَک»، «شاه صنم»، «دادو خان»، «شعر مشکوله»، «شعر خال هندو»، «شعر هَم‌باز یا هُم‌باز»، «شعر دره به دره»، «شعر هی بالله»، قصه‌ها عبارت‌اند از: «داستان موش مَشوره باف»، « پادشاه و وزیر ۱»، «پادشاه و وزیر ۲»، «یعقوب و مار»، «عاشق اسب‌سوار»، «هدیه و برادرش»، «رستم و سهراب» و «رستم و اسفندیار». لالای‌هایی که در کتاب گل گندم گنجانده شده‌ «رَفتُم پَی پُشتَه»، «داستان شعر گونۀ کیک و مورچه» و «شعر روغه میی یا مورچه» نام دارند.

خواندن کتاب گل گندم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران قصه‌های قدیمی و علاقه‌مندان به ادبیات عامیانه و محلی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب گل گندم

«کلمه «هَلَه» می‌تواند به معنی رهاکردن و ویل کردن باشد از ریشه هلیدن. همچنین کلمات سار به معنی درد و رنج و سور اول به معنی شادی و جشن و سور دوم به معنی قلعه و حصار می‌تواند باشد. در این صورت معنی شعر این‌گونه است که گوینده از مخاطب می‌خواهد که غم و شادی را رها کنیم و به هیچ‌کدام دل نبندیم ازاین‌جهت که نه غم ماندگار است و نه شادی، و هیچ یک برای همیشه نخواهد ماند همان‌طور که گفته‌اند چنان نماند، چنین نیز هم نخواهد ماند، ازاین‌رو باید غم و شادي را رها کرد و برای ساختن سرایی بهتر، نذر و قربانی به قلعه بالا هدیه نمود. قلعه‌ای که بالای کوه قرار دارد یا به عبارت بهتر می‌توان گفت بالا سور همان قلعه کوه است که بر بلندای کوه قرار دارد و یکی از آثار تاریخی روستای زردان به شمار می‌رود. در مورد این اثر تاریخی می‌توان به مقاله «تأثیر محیط جغرافیایی و فرهنگ بر شکل‌گیری قلاع اسماعیلی (مطالعه موردی: قلعه کوه زردان شهرستان زیر کوه)» به قلم علی‌اصغر محمودی نسب مراجعه نمود.»