کتاب جعفرخان از فرنگ آمده

کتاب جعفرخان از فرنگ آمده نوشتهٔ حسن مقدم و ویراستهٔ فرید مرادی است. نشر ادبیات نمایشی این نمایشنامهٔ مشهور، کمدی و ایرانی را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب جعفرخان از فرنگ آمده

کتاب جعفرخان از فرنگ آمده که همراه با شرحی بر اجرای آن به‌کارگردانی «رحمت امینی» منتشر شده، حاوی یک نمایشنامهٔ مشهور ایرانی به قلم حسن مقدم است. این نمایشنامه که به‌صورت کمدی و در یک پرده نوشته شده، در سال ۱۳۰۰ به رشتهٔ تحریر در آمد تا آرا و افکار نویسنده دررابطه‌با بعضی از صحنه‌های مضحک و رویدادهای خنده‌آور فرنگ‌رفته‌ها را با دیگران به اشتراک بگذارد. حسن مقدم در این نمایشنامه، نظام خانوادهٔ ایرانی را با تمام خصوصیات عاطفی و سنت‌های خوب و از طرفی اعتقادات و اعمال خرافی و نکوهیدهٔ آن تصویر کرده و تصویر نسبتاً کاملی از اولین گام‌های غرب‌زدگی با همۀ معایب و محاسن منطقی و ظاهری آن ارائه کرده است. سبک کار او را تلفیقی از تئاتر اروپایی و تخت‌حوضی ایرانی دانسته‌اند؛ زیرا در بیشتر لحظات این اثر، مسائل فرعی بر عهدهٔ ذوق و بدیهه‌گویی بازیگران سپرده شده و نویسنده تنها به تعقیب خطوط اصلی واقعه پرداخته است. این نمایشنامه را اثری دربارۀ تضاد فرهنگ سنتی مردم ایران با تجدد فرنگی‌مآبانه دانسته‌اند.

شخصیت اصلی این نمایشنامهٔ کمدی که نام خود را نیز به نمایش داده، «جعفرخان» است. او فرزند یکی از خانواده‌های متمول تهرانی است که ۸ سال پیش برای تحصیل به اروپا رفته بود. حال به ایران بازگشته، ولی کاملاً تغییر کرده است و حتی فارسی را به‌زحمت صحبت می‌کند. خانوادهٔ او که سنتی هستند، رفتار او را برنمی‌تابند؛ از سوی دیگر جعفرخان می‌خواهد با تکیه بر تحصیلات خود در یکی از وزارتخانه‌ها شغلی به دست آورد، اما به‌خاطر روابط حاکم بر امور کشور سرخورده می‌شود. گفته شده است که بازتاب این نمایشنامه در ایرانِ سال‌های پس از نهضت مشروطه، چه از حیث مضمون و چه از حیث اجرا، تأثیری بسیار چشمگیر و کاملاً بی‌سابقه داشته و ظاهراً نویسنده و عوامل اجرایی این نمایش به کیفیت انتقادی آن بیش از هر عامل دیگری نظر داشته‌اند. این نمایشنامه اولین‌بار در تالار گراند هتل اجرا شد. در سال ۱۳۶۶ فیلم «جعفرخان از فرنگ برگشته» با فیلم‌نامه‌ای از علی حاتمی بر اساس همین نمایشنامه و با بازی افرادی چون عزت‌الله انتظامی، محمدعلی کشاورز، حسین سرشار، ارحام صدر، کلارا استپانیانس، جهانگیر فروهر، ایرج راد و سرور نجات‌الهی ساخته شد.

خواندن کتاب جعفرخان از فرنگ آمده را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران ادبیات نمایشی ایران و قالب نمایشنامهٔ کمدی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره حسن مقدم

حسن مقدم در سال ۱۲۷۷ به دنیا آمد و در سال ۱۳۰۴ درگذشت. او یک نمایشنامه‌نویس ایرانی بود که در ۲۷ سالگی بر اثر مرض سل در آسایشگاه لیزن درگذشت. او برادر «محسن مقدم» بود و خانه و موزهٔ مقدم اقامتگاه خانوادگی او بوده است. این نویسنده، نخستین داستان خود را در سال ۱۲۹۵ در استانبول منتشر کرد. عنوان داستان «هندوانه» بود و در گونهٔ فکاهی نوشته شده بود. مجامع ادبی از این کتاب استقبال فراوانی کردند. از دیگر آثار حسن مقدم می‌توان به «نرگس»، «زن حاجی‌آقا»، «شاهزاده‌خانم تاجی» و «حکایت» اشاره کرد. حسن مقدم در سال ۱۹۲۱ در استانبول و همراه با ابوالقاسم لاهوتی مجله‌ای به نام «پارس» را منتشر می‌کردند. مجلۀ پارس دارای ۲ بخش فارسی و فرانسوی بود که سردبیری بخش فارسی را لاهوتی و سردبیری بخش فرانسوی را مقدم بر عهده داشت. عمدهٔ شهرت حسن مقدم بابت نگارش نمایشنامه‌های او از جمله «جعفرخان از فرنگ آمده» و «ایرانی‌بازی» بوده است.