کتاب بهانه هایی برای زنده ماندن

کتاب الکترونیکی بهانه‌هایی برای زنده ماندن با عنوان انگلیسی Reasons to Stay Alive نوشتهٔ «مت هیگ» با ترجمهٔ «شبنم لطیفی» اثری از نشر هیرمند است که در قالب ناداستان و خودزندگی‌نامه به تجربه‌های شخصی نویسنده از افسردگی و اضطراب می‌پردازد. این کتاب که در سال ۱۴۰۲ به چاپ سوم رسیده، با روایتی صادقانه و بی‌پرده، تلاش می‌کند تصویری ملموس از زیستن با بیماری‌های روانی ارائه دهد و راه‌هایی برای کنارآمدن با آن‌ جست‌وجو کند. کتاب «بهانه‌هایی برای زنده ماندن» بخشی از مجموعهٔ شهرزاد است. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب بهانه هایی برای زنده ماندن اثر مت هیگ

کتاب «بهانه‌هایی برای زنده ماندن» اثری ناداستان و خودزندگی‌نامه‌ای است که «مت هیگ» در آن با زبانی بی‌واسطه، تجربه‌های زیستهٔ خود از افسردگی، اضطراب و حملات هراس را روایت می‌کند. این کتاب که اولین بار در سال ۲۰۱۵ میلادی منتشر شده، در قالب خاطرات، تکه‌نوشته‌ها، گفت‌وگوهای ذهنی و حتی فهرست‌هایی از احساسات و افکار، ساختاری آزاد و غیرخطی دارد. «مت هیگ» با بازگشت به گذشته، از دوران کودکی تا بزرگسالی، فرازونشیب‌های روانی خود را مرور می‌کند و تلاش می‌کند به پرسش‌هایی دربارهٔ ماهیت افسردگی، نقش دارو، تأثیر جامعه و اهمیت گفت‌وگو دربارهٔ بیماری‌های روانی پاسخ دهد.

کتاب «بهانه‌هایی برای زنده ماندن» نه‌تنها به روایت شخصی «مت هیگ» محدود نمی‌شود، بلکه با آوردن آمار، نقل‌قول‌ها و تحلیل‌های علمی تلاش می‌کند تجربهٔ فردی را به دغدغه‌ای جمعی پیوند بزند. این کتاب با ساختاری تکه‌تکه، خواننده را به سفری درونی و صادقانه دعوت می‌کند.

خلاصه داستان بهانه هایی برای زنده ماندن

«هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند!»

کتاب «بهانه‌هایی برای زنده ماندن» با روایت سقوط نویسنده به اعماق افسردگی آغاز می‌شود؛ زمانی که «مت هیگ» در ۲۴سالگی، در جزیره‌ای دورافتاده، ناگهان با موجی از افکار خودکشی و اضطراب روبه‌رو می‌شود. او تجربهٔ حملات هراس، بی‌خوابی، بی‌اشتهایی و احساس جدایی از واقعیت را با جزئیات شرح می‌دهد و از تلاش‌هایش برای یافتن راهی به‌سوی بهبودی می‌گوید. «مت هیگ» به گذشته بازمی‌گردد و ریشه‌های اضطراب و حساسیت خود را در کودکی و نوجوانی جست‌وجو می‌کند؛ از خاطرات مدرسه و احساس بیگانگی تا نخستین نشانه‌های اضطراب و ترس از جدایی.

در ادامه، «هیگ» به تجربهٔ دارودرمانی، نقش خانواده و دوستان و تأثیر گفت‌وگو دربارهٔ بیماری‌های روانی می‌پردازد. او با آوردن آمار و حقایقی دربارهٔ افسردگی و خودکشی، تلاش می‌کند نشان دهد این بیماری چقدر فراگیر و درعین‌حال نامرئی است. کتاب «بهانه‌هایی برای زنده ماندن» با تکه‌نوشته‌هایی دربارهٔ امید، اهمیت زمان و یافتن بهانه‌هایی کوچک برای ادامه‌دادن زندگی به پایان می‌رسد و بی‌آنکه وعدهٔ درمان قطعی بدهد، بر امکان تغییر و یافتن نور در انتهای تونل تأکید می‌کند.

چرا باید کتاب بهانه هایی برای زنده ماندن را بخوانیم؟

این کتاب با روایتی بی‌پرده و صادقانه، تجربهٔ زیستن با افسردگی و اضطراب را از زاویه‌ای شخصی و ملموس به تصویر می‌کشد. «مت هیگ» نه‌تنها از رنج‌ها و بحران‌های خود می‌گوید، بلکه به راه‌هایی که برای کنارآمدن با بیماری یافته اشاره می‌کند و نشان می‌دهد چگونه حتی در تاریک‌ترین لحظات، می‌توان روزنه‌هایی از امید یافت. کتاب «بهانه‌هایی برای زنده ماندن» با ترکیب خاطره، تحلیل، آمار و نقل‌قول، به خواننده کمک می‌کند درک عمیق‌تری از ماهیت بیماری‌های روانی و تأثیر آن‌ها بر زندگی فردی و جمعی پیدا کند. این کتاب می‌تواند برای کسانی که خود یا نزدیکانشان با افسردگی و اضطراب دست‌وپنجه نرم می‌کنند، منبعی برای همدلی، شناخت و یافتن راه‌های کوچک اما مؤثر باشد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای کسانی که با افسردگی، اضطراب یا حملات هراس روبه‌رو هستند یا در خانواده و اطرافیان خود با چنین مسائلی مواجه‌اند مفید است. همچنین علاقه‌مندان به خودزندگی‌نامه و کسانی که دغدغهٔ سلامت روان دارند می‌توانند از خواندن این اثر بهره ببرند.

درباره مت هیگ

«مت هیگ»، رمان‌نویس و روزنامه‌نگار بریتانیایی، در سال ۱۹۷۵ در شهر «شفیلد» انگلستان به دنیا آمد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در رشتهٔ زبان انگلیسی و تاریخ در دانشگاه «هال» به پایان رساند. «هیگ» تا کنون آثار داستانی و غیرداستانی متعددی برای کودکان و بزرگسالان نوشته است و بسیاری از نوشته‌هایش در ژانر داستان‌های تخیلی و ماورایی قرار می‌گیرد. او در ۲۴سالگی به افسردگی شدیدی دچار شد، اما توانست بر آن غلبه کند و به زندگی عادی بازگردد. از کتاب‌های شناخته‌شدهٔ او در ایران می‌توان به رمان «کتابخانهٔ نیمه‌شب» و اثر غیرداستانی «کتاب آرامش» اشاره کرد.

«هیگ» از همان آغاز فعالیت ادبی، به نوشتن آثاری پرداخت که اغلب ترکیبی از نگاه طنزآلود و تیره به زندگی خانوادگی بودند. نخستین رمانش، «آخرین خانواده در انگلستان» بازآفرینی نمایشی از «هنری چهارم» شکسپیر با شخصیت‌هایی در قالب سگ‌هاست. آثار دیگرش همچون «باشگاه پدران مرده» و «تسخیر آقای کیو» نیز به موضوعات خانوادگی، سوگ و روابط پیچیدهٔ انسانی می‌پردازند. او در حوزهٔ ادبیات کودک هم شناخته شده است؛ رمان «جنگل سایه‌ها» برندهٔ جایزهٔ ادبی کودکان «نستله» شد و دنباله‌ای با عنوان «ترول فراری» داشت.

از دیگر آثار مهم او می‌توان به رمان «رادلی‌ها» در ژانر خون‌آشامی و «انسان‌ها» با موضوع هویتی بیگانه در کالبد انسانی اشاره کرد. رمان «چگونه زمان را متوقف کنیم» که داستان مردی چهارصدساله است، با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو شد. در حوزهٔ غیرداستانی نیز کتاب «دلایلی برای زنده ماندن»، دربارهٔ تجربهٔ شخصی او از افسردگی و بازگشت به زندگی، از پرفروش‌ترین کتاب‌های بریتانیا بود.

«هیگ» در سال ۲۰۲۰ رمان مشهور «کتابخانهٔ نیمه‌شب» را منتشر کرد؛ داستان زنی که در برزخ میان مرگ و زندگی به کتابخانه‌ای جادویی وارد می‌شود و امکان تجربهٔ زندگی‌های متفاوت خود را می‌یابد. این رمان به‌سرعت محبوب شد، در فهرست جوایز ادبی قرار گرفت و حتی اقتباسی رادیویی در بی‌بی‌سی پیدا کرد. پس از آن نیز کتاب «کتاب آرامش» (۲۰۲۱) و رمان «زندگی ناممکن» (۲۰۲۴) را منتشر کرد.

آثار «مت هیگ» ترکیبی از واقع‌گرایی، خیال‌پردازی و پرداختن به مسائل عمیق انسانی‌اند که این امر او را به یکی از نویسندگان تأثیرگذار معاصر تبدیل کرده است. «گربه بودن»، «موشی به نام میکا» و «انسان‌ها، هیچ‌جا خانه نمی‌شود» از دیگر کتاب‌های ترجمه‌شده از او به فارسی هستند.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

انتشارات علمی و فرهنگی در سال ۱۳۹۶ با ترجمهٔ «گیتا گرکانی»، انتشارات میلکان در سال ۱۳۹۸ با ترجمهٔ «فرزانه حاج‌خلیلی»، انتشارات شمشاد در سال ۱۳۹۹ با ترجمهٔ «نازنین فاطمه سوداگر»، انتشارات السانا در سال ۱۴۰۰ با ترجمهٔ «آذین نوذری»، انتشارات آسمون ریسمون در همان سال با ترجمهٔ «سارا شریفی»، انتشارات آتیسا در سال ۱۴۰۱ با ترجمهٔ «سلیمه کلاه‌دانی»، انتشارات سایه‌گستر در سال ۱۴۰۳ با ترجمهٔ «محمد قدم‌پورمقدم»، انتشارات سیصد و شصت درجه در همان سال با ترجمهٔ «علی محمودجانلو» و انتشارات زرین اندیشمند نیز در همان سال با ترجمهٔ «امیرحسین ملت» این کتاب را منتشر کرده‌اند.

بخشی از کتاب بهانه هایی برای زنده ماندن

«یکی از نشانه‌های اصلی افسردگی، نبود امید است؛ نبود آینده. افسردگی شبیه به تونلی نیست که انتهایش نور وجود دارد؛ بلکه تونلی‌ست که هر دو سرش بسته شده و تو درونش گرفتار شده‌ای. اگر فقط کمی درباره‌ی آینده می‌دانستم، اینکه آینده‌ای بسیار درخشان‌تر از تصوراتم وجود دارد، آن‌وقت یکی از دو سر تونل فرو می‌ریخت و می‌توانستم نور را ببینم؛ پس حقیقت وجود این کتاب گواهی است بر دروغ‌گویی افسردگی. افسردگی مجبورت می‌کند فکر کنی که همه‌چیز اشتباه است.

اما خود افسردگی دروغ نیست؛ واقعی‌ترین چیزی‌ست که تجربه کرده‌ام و البته نامرئی هم هست.

برای دیگران، گاهی افسردگی اصلاً اهمیتی ندارد. تو با سری آتش گرفته این‌طرف و آن‌طرف می‌روی و هیچ‌کس شعله‌ها را نمی‌بیند. به همین دلیل که افسردگی اغلب نامرئی و مرموز است، شرم راهش را باز می‌کند. تحمل این شرم برای فرد افسرده بسیار دشوار است؛ چون بر افکار اثر می‌گذارد و افسردگی بیماری افکار است.

وقتی افسرده‌ای، احساس تنهایی می‌کنی؛ فکر می‌کنی چیزی را که تو تجربه می‌کنی، دیگران تجربه نمی‌کنند. آن‌قدر از اینکه دیوانه به نظر برسی، می‌ترسی که همه‌چیز را در خودت می‌ریزی. می‌ترسی مردم با تو بیگانه شوند؛ پس بیشتر سکوت می‌کنی و درباره‌ی آن حرف هم نمی‌زنی؛ چه بد! چون حرف‌زدن درباره‌ی افسردگی، مفید است. کلمات چه در گفتار و چه در نوشتن چیزهایی‌اند که ما را به جهان متصل می‌کنند و به همین دلیل، حرف‌زدن با دیگران درباره‌ی افسردگی و نوشتن پیرامون این مسائل کمک می‌کند تا به یکدیگر وصل شویم؛ به خود حقیقی‌مان.»