کتاب علیه فاشیسم

کتاب علیه فاشیسم (گزیده مقالات پیش از زندان) نوشتهٔ آنتونیو گرامشی و ترجمهٔ کامران برادران است. نشر نیماژ این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر از مجموعه‌ٔ «استخوان‌های روح» این نشر است دفترهایی‌ در باب فلسفه و نظریه‌ٔ مدرن است. مقالات حاضر پیش از سال ۱۹۲۶ (یعنی پیش از رفتن نویسنده به زندان) نگاشته شده‌اند.

درباره کتاب علیه فاشیسم

آنتونیو گرامشی در کتاب علیه فاشیسم تحلیلی دقیق از فاشیسم ارائه می‌دهد. او ریشه‌های فاشیسم را در شرایط اقتصادی و اجتماعی ایتالیا در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ جست‌وجو می‌کند و به بررسی ویژگی‌های فاشیسم مانند دیکتاتوری، ملی‌گرایی افراطی و خشونت می‌پردازد. گرامشی در این اثر مانند باقی آثارش بر اهمیت مبارزهٔ فرهنگی تأکید می‌کند و معتقد است که مبارزه با فاشیسم فقط به مبارزهٔ سیاسی محدود نمی‌شود، بلکه باید شامل مبارزهٔ فرهنگی نیز باشد. او در این کتاب به اهمیت هژمونی فرهنگی و نقش روشنفکران در مبارزه با فاشیسم می‌پردازد. این اثر شامل ۱۲ مقاله از گرامشی است که تمرکز تمامی آن‌ها بر مقوله‌ٔ فاشیسم است. او در این مقالات به درک چیستی فاشیسم، شیوه‌های مبارزه با فاشیسم، چگونگی پیدایش آن و مسائلی از این دست پرداخته تا بدین‌وسیله متفکران و روشنفکران جامعه را آگاه کند. این کتاب به‌نوعی چکیده‌ا‌ی از تفکرات گرامشی درباره‌ٔ مبارزه با فاشیسم است.

خواندن کتاب علیه فاشیسم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران شناخت فاشسیم و دانشجویان علوم سیاسی و علوم اجتماعی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره آنتونیو گرامشی

آنتونیو گرامشی (Antonio Gramsci) در ۲۲ ژانویه‌ٔ سال ۱۸۹۱ در ساردینیا در ایتالیا متولد شد. پدرش مشکلات مالی فراوانی داشت و همین مسئله موجب شد که خانواده‌ٔ گرامشی اغلب در حال جابه‌جایی باشند و آنتونیو در چندین مدرسه‌ٔ مختلف تحصیل کند. آنتونیو در دوران کودکی با مشکلاتی ناشی از ناهنجاری‌های ستون فقرات دست‌وپنجه نرم می‌کرد و تا پایان زندگی‌اش از بیماری رنج می‌برد. گرامشی دوران دبیرستان را نزد برادر بزرگترش که سرباز بود، گذراند. با اینکه از عقاید سوسیالیستی برادرش تأثیر می‌پذیرفت، احساس بی‌عدالتی و مشاهده‌‌ٔ رنج مردم و بی‌تفاوتی‌های فراگیر نسبت به آن رنج بود که جهان‌بینی او را ساخت. ابداع اصطلاح مهم «هژمونی» موجب شهرت آنتونیو گرامشی میان متفکران چپ شد. هژمونی در لغت به‌معنای فرادستی و سلطه‌گری است، اما در معنایی که گرامشی در نظر دارد، به سلطهٔ گروهی در اجتماع بر گروه دیگر اشاره دارد؛ سلطه‌ای که نه با اعمال قدرت که با درجه‌ای قابل‌قبول از رضایت گروه فرودست کسب شده باشد. گرامشی معتقد است هژمونی در پی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پدید می‌آید. مرکز ثقل هژمونی ایدئولوژی‌ است؛ ایدئولوژی از نگاه آنتونیو گرامشی ابزاری‌ است که طبقات بالای جامعه توسط آن سلطه‌ٔ سیاسی و اجتماعی خود را حفظ می‌کنند و بادوام می‌سازند. کتاب «علیه فاشیسم» یکی از آثار مکتوب او است.

بخشی از کتاب علیه فاشیسم

«در تورین، فاشیست‌ها تنها بر طبقهٔ خرده‌بورژواها تکیه دارند و تنها نیز می‌توانند بر اینان تکیه کنند: طبقه‌ای از کسبه که به‌طور قطع به‌خاطر خصایل دلیرانه و والایشان شهره نیستند. طبقهٔ کارگر تورین به‌طور قطع از فاشیست‌ها بالاترند و خود نیز می‌دانند که آنان از لحاظ اخلاقی از اینان برتر نیستند. ضدِانقلابیونِ «کنفدراسیونِ سراسریِ کارگران» (برای دلسردکردنِ توده‌ها و گرفتن توانایی حمله یا دفاع از آنان) مدعی‌اند کارگران، به‌خاطر نداشتنِ تجربهٔ جنگ، قادر نیستند فاشیست‌ها را در میدانِ خشونتِ مسلحانه شکست دهند. تا آنجا که به تورین مربوط است، این مدعاهای مأیوسانه و ضدانقلابیْ فاقدِ اعتبارند. کارگرانِ تورین در نبردهای بسیاری شرکت کرده‌اند: اعتصابِ عمومی در مه ۱۹۱۵، قیام مسلحانهٔ پنج‌روزه در آگوست ۱۹۱۷، مانورهایی با مشارکتِ تمام‌وکمالِ توده در دوم و سوم دسامبر ۱۹۱۹، اعتصابِ عمومی در آوریلِ ۱۹۲۰ که با به‌کارگیریِ گاه‌وبی‌گاهِ تاکتیک‌های ایرلندی و بسطِ طرحی استراتژیک و یکدست همراه بود و همچنین اشغالِ کارخانه‌ها در سپتامبر گذشته. آن‌ها از این رهگذر اندوخته‌ای ارزشمند در زمینهٔ نظامی به دست آورده‌اند. یک حقیقتِ مسلم دیگر: پس از آگوست ۱۹۱۷، کارگرانی که بیش از بقیه ظنِ انقلابی‌گری‌شان می‌رفت معافیتِ سربازی‌شان باطل و به خطرناک‌ترین مناطقِ جنگی فرستاده شدند. پرولتاریایِ تورین بیش از هر طبقهٔ دیگر سربازان خود را در جنگ از دست داد و از این رهگذر تجربهٔ نظامی شایانی به دست آورده که هم‌اکنون و به‌ویژه در زمانِ اشغالِ کارخانه‌ها، به بار نشسته است. این اتهامی است بسیار پوچ و مضحک که از سویِ «دلالانِ صلح» مطرح شده، چراکه کارگرانِ تورین، به‌ویژه در آگوست ۱۹۱۷، نشان دادند از خون و گلوله نمی‌هراسند. امری که در مورد فاشیست‌های تورین صادق نیست: اینان که به شکلی مأیوسانه از آنونتسیو تقاضای کمک کرده بودند- برخلاف این مدعا که خود را سازمان‌دهی کرده‌اند تا ایتالیا را از شرِ «جلادِ دهن‌گشاد» نجات دهند- طبقِ معمول ارتباطی ناچیز با شجاعت داشتند و تنها کاری که ازشان برمی‌آمد انداختن بمب زیر پنجرهٔ روزنامهٔ لاستامپا بود. فاشیست‌ها (به‌ویژه آنانی که اهلِ تورین بودند، آنانی که تنها در روزنامه‌ها و محل کارشان می‌جنگیدند) از پستیِ خویش آگاه‌اند، همان‌گونه که کارگران از برتری خود آگاهیِ کامل دارند.»