کتاب دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی

کتاب دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی نوشتهٔ هاروی پارکر و ترجمهٔ قربان همتی علمدارلو و مریم شاهین است و انتشارات آوای نور آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی

کتاب دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی به‌عنوان مرجع و راهنما برای والدین و معلمان دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی در دوره ابتدایی و متوسطه طراحی شده است. در مورد آموزش و پرورش کودکان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی مطالب زیادی نوشته شده است. با این حال، تعداد کتاب‌هایی که در این مورد راهکارهای عملی ارائه می‌دهند، بسیار کم است. راهبردهای بیان‌شده در این کتاب برگرفته از تجربیات واقعی معلم‌ها، والدین و درمانگرانی است که با این گروه از کودکان کار می‌کنند.

در این کتاب نگاهی گذرا به اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی ارائه شده است. بخش‌های بعدی شامل اطلاعاتی است که معلم‌ها و والدین می‌توانند از آن‌ها برای کمک به دانش‌آموزان با مشکلات تحصیلی، رفتاری، عدم توجه، نارسایی در مهارت‌های اجتماعی و عادات ضعیف مطالعه و سایر مشکلات روان‌شناختی استفاده کنند. فصل‌های بعدی شامل اطلاعاتی در مورد داروهای مربوط به درمان اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی و قوانینی است که از حقوق دانش‌آموزان با نیاز ویژه حمایت می‌کنند.

دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی به طور معمول مشکلات بسیاری را در مدرسه تجربه می‌کنند. مشکلات مربوط به نارسایی توجه-بیش‌فعالی یا تکانش‌گری می‌توانند بر یادگیری، رفتار و سازگاری اجتماعی و هیجانی تأثیر بگذارند. معلمان اغلب گزارش می‌کنند که آن‌ها در انجام کارها عجله می‌کنند، به دستورعمل‌ها و جزئیات توجه نمی‌کنند، رفتارهای اخلالگرانه نشان می‌دهند، تکالیف شب را کامل نمی‌کنند و از نظر اجتماعی پختگی لازم را ندارند.

برای حل این مشکلات والدین و معلمان ممکن است مداخله‌هایی را برای نظارت دقیق بر کارهای مدرسه فراهم کنند. حمایت‌های اضافی به‌خصوص در زمینه‌هایی که دانش‌آموز به کمک نیاز دارد، می‌تواند نقاط ضعف در خواندن، ریاضی یا مهارت‌های زبانی را برطرف کند. ارائهٔ راه‌حل‌های دیگر (مانند تکالیف کمتر، نظارت دقیق‌تر و آزمو‌ن‌های بدون محدودیت) توسط معلم می‌توانند بسیار راهگشا باشند.

بسیاری از کودکان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی در دبستان شناسایی می‌شوند. در میان آن‌ها کودکانی که جنب‌وجوش بیش‌تری دارند، به دلیل عدم وجود رفتار اجتماعی مناسب بسیار زود شناسایی می‌شوند. آن‌ها در پیروی از قوانین، آرام و ساکت ماندن و همراهی با سایر کودکان مشکل دارند. آن گروه از کودکانی که بیش‌فعالی ندارند و عمدهٔ مشکل آن‌ها در زمینهٔ توجه است، به طور معمول با تأخیر بیشتری شناسایی می‌شوند، زیرا در اتمام و نگهداری از تکالیف مشکل دارند.

با گذشت زمان و ورود کودکان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی به دوره متوسطه از میزان دریافت کمک توسط دانش‌آموزان کاسته می‌شود. مدارس نیز حمایت کمتری را ارائه می‌دهند. به همین دلیل مشکلات اغلب افزایش می‌یابد، نمرات درسی کاهش می‌یابند و مدرسه به صحنهٔ باخت تبدیل می‌شود.

به نظر می‌رسد این روزها، همه در مورد اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی صحبت می‌کنند. برخی معتقدند که کودکان و والدین فقط از این اصطلاح برای توجیه عملکرد ضعیف در مدرسه و رفتار بد کودک خود استفاده می‌کنند. رسانه‌ها در تلاش هستند تا مردم را در مورد اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی آگاه سازند. متأسفانه همه آنچه که در روزنامه‌ها و مجلات یا تلویزیون در مورد اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی، مطالعه و مشاهده می‌کنید، دقیق نیستند.

اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی چه اهمیتی دارد؟ آیا یک مشکل بزرگ است؟ چه عواملی باعث بروز اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی می‌شوند؟ در روند رشد کودکان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی چه اتفاقی می‌افتد؟ این‌ها برخی از سؤال‌هایی است که در این کتاب به آن‌ها پاسخ داده می‌شود.

کتاب دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی (راهبردهای عملی برای معلمان، مربیان، والدین و متخصصان)، کتابی بسیار کاربردی است که راهبردهای عملی برای مشکلات تحصیلی، رفتاری، اجتماعی و هیجانی دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی ارایه می‌کند. این کتاب با رویکرد بهبود عملکرد دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی در مدرسه نگاشته شده است اما راهبردهای عملی ارایه شده در این کتاب می‌تواند برای معلمان، مربیان، والدین و متخصصان در بهبود عملکرد دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی در حیطه‌های تحصیلی، اجتماعی، هیجانی، رفتاری و ... مفید باشد. 

این کتاب مشتمل بر ۱۲ فصل به شرح زیر است: فصل ۱) نگاهی گذرا به اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی؛ فصل ۲) راهبردهای مقابله با مشکلات تحصیلی؛ فصل ۳) راهبردهایی برای بهبود رفتار و عملکرد تحصیلی؛ فصل ۴) راهبردهایی برای کمک به دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی نوع غالباً بی‌توجه؛ فصل ۵) هفت اصل فرزندپروری کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی؛ فصل ۶) راهبردهایی برای کمک به دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی و سایر اختلال‌های روان‌شناختی؛ فصل ۷) آموزش راهبردهای مطالعه؛ فصل ۸) آموزش مهارت‌های اجتماعی؛ فصل ۹) راهبردهایی برای کمک به دانش‌آموزانی که در انجام تکالیف خود مشکل دارند؛ فصل ۱۰) راهنمای مرجع سریع برای دارودرمانی اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی؛ فصل ۱۱) والدین حمایت‌کننده: کمک به موفقیت کودکتان در مدرسه و فصل ۱۲) برقراری ارتباط با والدین.

خواندن کتاب دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

مطالعهٔ کتاب حاضر را به پژوهش‌گران، متخصصان، والدین، دانش‌آموزان، معلمان و مربیان کودکان دارای مشکلات یادگیری پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی

«دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی مشکلات تحصیلی بیش‌تری را تجربه می‌کنند. این مشکلات علل مختلفی دارند. برای مثال، مشکلات در حیطهٔ توجه و تمرکز باعث می‌شود که دانش‌آموز دستورعمل‌های مهم را از دست بدهد. تمرین ناکافی مطالبی که در کلاس درس تدریس می‌شود، شانس تقویت مهارت‌ها را کاهش می‌دهد. نقص در گفتار و زبان یا فرآیندهای ادراکی (مانند حافظه دیداری یا شنیداری، تداعی یا تمییز) ممکن است در دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش‌فعالی بیش‌تر باشد. چنین نقایصی اغلب با مشکلات در یادگیری همراه است.

مشکل غیرمنتظره در یادگیری خواندن و هجی کردن، نارساخوانی نامیده می‌شود. غیرمنتظره به این معناست که هیچ دلیل روشنی مانند آموزش نامناسب، مشکلات حسی بینایی یا شنوایی، آسیب مغزی یا هوش‌بهر پایین برای آن یافت نمی‌شود. نارساخوانی نوعی اختلال رایج است که تقریباً ۲۰ درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در نارساخوانی هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل محیطی تأثیرگذار هستند. شواهد موجود این دیدگاه را که نارساخوانی یک اختلال خانوادگی است تأیید می‌کنند (حدود یک‌سوم بستگان درجه‌یک را تحت تأثیر قرار می‌دهد). همچنین این اختلال دارای وراثت‌پذیری بالایی است (حدود ۵۰ درصد). عوامل محیطی از قبیل تعداد اعضای خانواده و وضعیت اقتصادی–اجتماعی پایین ممکن است در مشکلات خواندن مؤثر باشد. برخی از خانواده‌های پرجمعیت و دارای وضعیت اقتصادی–اجتماعی نامناسب، کمتر برای فرزندان خود کتاب می‌خوانند، کمتر بازی‌های کلامی انجام می‌دهند و کودکان در چنین خانواده‌هایی به احتمال بسیار از تجربیات کافی و مهارت‌های پیش‌دبستانی برای تسریع رشد در خواندن، برخوردار نمی‌شوند. قرار گرفتن در یک محیط غنی از مهارت‌های کلامی می‌تواند در توسعهٔ مهارت‌های خواندن و رشد زبان در مراحل بعد بسیار مؤثر باشد.

در زیر، راهبردهایی وجود دارد که معلمان و والدین می‌توانند از آن‌ها برای کمک به دانش‌آموزانی که در خواندن، نوشتن، زبان شفاهی و ریاضیات با مشکل مواجه هستند استفاده کنند.

راهبردهایی برای کمک به دانش‌آموزان با مشکلات خواندن (رمزگشایی و درک‌مطلب)

ـ ‌ در کودکان به دنبال نشانه‌های زودرس که می‌تواند مقدمه‌ای برای مشکلات خواندن یا املا باشد، بگردید مانند: تأخیر در گفتار، مشکلات تولید، مشکل در یادگیری اسامی یا رنگ‌ها، مشکل در انتخاب واژهٔ مناسب، اشتباه در توالی هجاها(جابجایی هجاها برای مثال کربیت به‌جای کبریت) و مشکلات در به‌خاطر سپردن آدرس‌ها، شماره تلفن‌ها و سایر توالی‌های کلامی.

ـ نشانه‌های دیگری که باید در دانش‌آموز با مشکلات زبان یا دارای ظرفیت مشکلات خواندن جستجو کرد، دشواری در پیروی از دستورات، دامنه واژگان محدود، کاهش گفتار یا مشکل در بیان و توضیح یک چیز و مشکلات در روابط با همسالان است. مشکلات زبان می‌تواند توانایی کودک در بیان را مختل کند. کودک ممکن است هیجانات خود را بیش‌تر به‌صورت فیزیکی نشان دهد و یا از تعاملات اجتماعی صرف‌نظر کند.

ـ مهم‌ترین مرحله برای غلبه بر یک مشکل خواندن این است که کودک آموزش‌های فردی را در قالب یک رویکرد مثبت مبتنی بر آواشناسی دریافت کند. توانایی شنیدن واژگان به‌قدری برای پیشرفت در خواندن اهمیت دارد که حتی اگر دانش‌آموز در این روند مشکل داشته باشد، با راهبردهای جانبی هم نمی‌توان آن را پشت سر گذاشت. درحالی‌که رویکردهای کلی زبان به خواندن ممکن است به‌خوبی به افرادی غیر از افراد نارساخوان کمک کند، این رویکرد برای افراد با نارساخوانی مثمر ثمر نخواهد بود. آن‌ها برای کدگذاری واج‌شناختی به دستورعمل‌های مداوم و منظم‌تری نیاز دارند. برخی از برنامه‌هایی که از رویکرد واج‌شناختی استفاده می‌کنند و فنون صدا و ترکیب را آموزش می‌دهند، عبارتند از: اورتون گیلینگهام، اسلینگرلند و دیستار.»