کتاب روانشناسی کار

کتاب روانشناسی کار نوشتهٔ سیده افروز موسوی و شیوا جلیلی سعدآباد و ویراستهٔ هدی آقاکاظم شیرازی است و انتشارات آها آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب روانشناسی کار

نیروی کار ملی در مسیر توسعه کشور، به‌عنوان سرمایه‌ای گران‌بها در معرض مخاطرات و آسیب‌های جدی در بخش‌های مختلف اقتصادی قرار دارد. روانشناسی کار رفتار آدمی را در رابطه با کار مورد مطالعه قرار می‌دهد و هدف اصلی آن مطالعه و کاربرد آن دسته از اصول و یافته‌های علم روانشناسی است که در رابطه انسان و محیط کار اثر می‌گذارد. کار انسان محصول متغیرهای متعدد و متنوعی است. در بعضی مواقع کار متأثر از متغیرهای انسانی همانند شخصیت، ادراک، نگرش‌ها، انگیزش، گروه، تفاوت‌های فردی، هوش، استعداد، حافظه، رغبت و غیره است و گاهی متأثر از متغیرهایی است که ماهیت فیزیکی دارند. این متغیرها را تحت عنوان شرایط محیط کار نام می‌برند. امروزه ثابت شده است که شرایط محیط کار، نه‌تنها بازده بلکه رضایت، نارضایتی و میزان استرس فردرا تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در فصل اول «تعاریف کلیات و مفاهیم روان‌شناسی» مرور شده‌اند. در این مرور به تشریح تعاریف روان‌شناسی و ماهیت آن، حوزه‌های روان‌شناسی و کاربرد آن، مبانی و موضوعات اصلی آن، قلمرو روان‌شناسی کار و تاریخچه روان‌شناسی کار پرداخته شده است.

در ادامه در فصل دوم، تفاوت‌های فردی مورد بحث قرار گرفته است و در آن مفهوم تفاوت‌های فردی مرور شده است و همچنین با توجه به اینکه یکی از جنبه‌های تفاوت‌های فردی، شخصیت است در فصل سوم به تعریف و مفهوم شخصیت نظریه‌های مربوط به شخصیت رابطه شخصیت با کار و شغل تفاوت‌های شخصیتی در محیط کار و سازمان و روش سنجش شخصیت پرداخته شده است. با توجه به اینکه توانایی ذهنی، هیجانی، حرکتی و حسی از جمله عوامل مؤثر در محیط کار است در فصل چهارم به این مبحث و همچنین سپس به توانایی‌های جسمی و وظایف شغلی پرداخته شده است.

در فصل پنجم که کلیدی‌ترین بخش کتاب را تشکیل داده است، انگیزش و پیشرفت شغلی کارکنان تعریف و مفهوم انگیزش کاربرد انگیزش در محیط کار خودشکوفایی و پیشرفت شغلی تقویت‌کننده‌ها و تکنیک‌های افزایش انگیزه در نیروی کار مورد بررسی قرار گرفته است. به مبحث یادگیری و چگونگی آموزش کارکنان در فصل ششم پرداخته شده است.

با توجه به تنش حاصل از فشار روانی کار که هم جسم و هم روان فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد به استرس شغلی و تکنیک‌های کنترل آن در فصل هفتم اشاره شده است.

با توجه به اینکه از جمله اهداف مهم در روانشناسی کار تحقق رضایت شغلی در فرد است، در فصل هشتم به طور کامل به این مبحث پرداخته شده است.

و در فصل آخر از آنجایی که شرایط و محیط کار از عواملی است که در میزان رضایتمندی نیروی انسانی بسیار تأثیرگذار است در این فصل به عوامل فیزیکی و ارگونومی در محیط کارپرداخته شده است.

خواندن کتاب روانشناسی کار را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به متخصصان حوزهٔ منابع انسانی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب روانشناسی کار

«امروزه روان‌شناسی گستره وسیعی پیدا کرده است و روان‌شناسان را می‌توان در همه مراکز کار و فعالیت یافت؛ در درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها، آموزشگاه‌ها، مؤسسات پژوهشی، سازمان‌های اداری، مراکز صنعتی و تجاری و... که به کار مشاوره و تحقیق یا درمان اشتغال دارند. در ارتباط با این قبیل فعالیت‌ها، حوزه‌های متعدد روان‌شناسی به وجود آمده است که مهمترین آنها عبارت است از: روان‌شناسی فیزیولوژی، روان‌شناسی تجربی، روان‌شناسی رشد، روان‌شناسی شخصیت، روان‌شناسی بالینی، روان‌شناسی تربیتی، روان‌شناسی ورزش، روان‌شناسی صنعتی، روان‌شناسی مهندسی، روان‌شناسی قانونی، روان‌شناسی کامپیوتر و تعداد زیادی رشته‌های دیگر که در زیر به توضیح برخی از آنها می‌پردازیم:

روان‌شناسی فیزیولوژی: یکی از حوزه‌های پژوهشی است که ارتباط نزدیکی با روان‌شناسی آزمایشی و زیست شناسی دارد. روان‌شناسان فیزیولوژیک سعی می‌کنند روابطی را که بین فرایندهای زیستی و رفتار وجود دارد کشف کنند. آنان می‌کوشند به پرسش‌هایی از این دست پاسخ گویند: هورمون‌های جنسی چگونه بر رفتار اثر می‌گذارند؟ چه ناحیه‌ای از مغز کنترل عواطف را بر عهده دارد؟ مواد مخدر چه تاثیری بر شخصیت و حافظه دارند؟

روان‌شناسی تجربی یا آزمایشی: روش آزمایشی مهمترین روش تحقیق در روان‌شناسی به شمار می‌رود. هدف این روش مطالعه رفتار موجود تحت شرایط خاص و مقایسه حالات او در این شرایط است. معمولاً در یک آزمایش، پژوهشگر دو گروه آزمودنی را تشکیل می‌دهد این دو گروه، گروه آزمایش و گروه گواه نامیده می‌شوند. گروه آزمایش از آزمونی‌هایی تشکیل می‌شود که با توجه به متغیر مستقل، برخورد خاصی با آنها می‌شود. گروه گواه از آزمودنی‌های مشابهی تشکیل می‌شود که برخورد خاص گروه آزمایش با آنها نمی‌شود سپس این دو گروه مورد مقایسه قرار می‌گیرند تا تأثیر متغیر مستقل مشخص گردد.

روان‌شناسی رشد: روان‌شناسی رشد با مسئله نمو آدمی و عواملی که رفتار را از تولد تا دوره پیری شکل می‌دهند، سرو کار دارد و به بررسی دوره‌های خاص زندگی مثلاً دوره شیرخوارگی یا دوره نوجوانی یا میانسالی می‌پردازد.

روان شناسی شخصیت: روان شناسان شخصیت به بررسی افکار، هیجانات و رفتارهایی می‌پردازند که سبک تعامل خاص هر شخص را با جهان تعیین می‌کنند. این روان شناسان بیشتر به بررسی تفاوت‌های فردی آدمیان توجه دارند.

روان‌شناسی اجتماعی: روان‌شناسی اجتماعی بررسی نحوه تأثیر تعامل شخص با دیگران می‌باشد که به موضوعاتی از قبیل تبلیغ و ترغیب، هم‌نوایی با دیگران، تعارض‌های گروهی و پرخاشگری می‌پردازد.

روان‌شناسی بالینی: رشته‌ای از روان‌شناسی است که در امر تشخیص و درمان مشکلات عاطفی و رفتاری و بیماری‌هایی مانند افسردگی، اضطراب، وسواس و مشکلات خانوادگی می‌پردازد.

روان‌شناسی ورزش: مطالعه علمی رفتار انسان در ورزش و تمرین است که به بررسی اثر ورزش بر رفتار انسان و اثر روان‌شناسی در زمینه‌های ورزشی می‌پردازد.

یکی دیگر از حوزه‌ها، روان‌شناسی کار است که در ادامه به مفهوم آن پرداخته می‌شود.»