کتاب مقالات شاهنامه

کتاب مقالات شاهنامه نوشتهٔ محمد رسولی است و سبزان آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب مقالات شاهنامه

تاریخ یکی از مهم‌‌ترین و ارزشمندترین دانش‌هاست که کاربردهای فراوانی برای جامعه‌شناسی، شناخت مردمان جامعه و حتی شناخت یک واحد سیاسی (به عنوان کشور) دارد.

تاریخ فقط قصه و داستان رویدادهای گذشته نیست که فایده‌ای نداشته باشد. تاریخِ گذشته به انسان امروزی شناخت می‌دهد. با این شناخت و بینش می‌توان فردا را پیش‌بینی کرد و بالاتر از آن، می‌توان آینده را به‌درستی ساخت.

شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی شرح تاریخ سیاسی اجتماعی گذشتۀ ایران (دوران کهن و باستان) است که مطالعۀ آن بسیار سودمند محسوب می‌شود.

در کتاب مقالات شاهنامه، برخی موضوعات خاص که راجع به آنها حساسیتی در بین جامعۀ فرهنگی و علاقه مندان به شاهنامه بوده است، در گفتارهای گوناگون، نگاشته شده و حاصل آن کتاب حاضر است.

خواندن کتاب مقالات شاهنامه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به شاهنامه‌پژوهان و پژوهشگران حوزهٔ زبان و ادبیات فارسی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب مقالات شاهنامه

«جمشید در شاهنامه موضوع این گفتار است. بررسی زندگی جمشید در شاهنامه خیلی عبرت‌آموز است. جمشید در آغاز پادشاهی بسیار دادگر و آبادگر و خداشناس و خداترس بود. ولی سپس دچار خودبزرگ‌بینی و عُجب و تکبر گردید. این حالت سبب می‌شود که از مردم دور شود و چون از مردم فاصله می‌گیرد، اقبال عمومی یا همان فره ایزدی از او روی برمی‌گرداند. اصولاً با پژوهش‌های ژرفی که انجام شده است، معلوم شده، منظور از فرهٔ ایزدی در شاهنامه، خیلی جاها، همان اقبال عمومی است. وقتی مردم از شخصی دور می‌شوند، خداوند هم نظر لطف خود را از او برمی‌دارد و فرهٔ ایزدی از وی دور می‌گردد. آنگاه زمینهٔ سقوط و نابودی آن آدم فراهم می‌آید. در شاهنامه داریم که جمشید در آغاز

کمر بست با فره شاهنشهی

جهان گشت، سرتاسر، او را رهی

زمانه برآسود از داوری

به فرمان او، دیو و مرغ و پری

منم گفت: با فرهٔ ایزدی

همم شهریاری، همم موبدی

بدان را ز بد دست کوته کنم

روان را سوی روشنی ره کنم

در دوران جمشید، رشد شگردشناسی (تکنولوژی) شتاب بیشتری گرفت. ذوب آهن پیشرفته شد.

به فرّ کئی، نرم کرد آهنا

چو خود و زره کرد و چون جوشنا

نخ‌ریسی و کلاً ریسندگی و بافندگی ایجاد شد.

ز کتان و ابریشم و موی قز

قصب کرد و پرمایه دیبا و خز

بیاموختشان رشتن و تافتن

به تار اندرون، پود را بافتن

در همین دورهٔ جمشید، صنوف مختلف شغلی هم معلوم می‌شود و هر صنف به کار خود می‌پردازد. کشاورزان، صنعتگران، دین‌دانان و قانون‌دانان که البته کار آموزش را هم بر عهده داشتند و نظامیان از جمله صنوف مهم و بارز آن دوره بودند که سازمان‌دهی می‌شدند.

در دوران جمشید، چنان دانش و علم پزشکی پیشرفت کرد که بیماری بسیار کم شد. در آن دوران، مرحلهٔ نوینی از خانه‌سازی با دستیابی به شگردشناسی خشت زدن، و پختن خشت به صورت آنچه امروزه از آن با نام آجر نام می‌بریم، آغاز شد. دیوار ساختن و طاق زدن یک تحول بزرگ هم در تاریخ معماری و هم هندسی و ریاضی بود که در زمان جمشید روی داد. از آنجا که ایرانیان هر کار مهمی را به خدا نسبت می‌دادند و هر امری را اراده‌ای از سوی او می‌دانستند و دیو نیز در آغاز موجودی خوب و خدایی بود، انجام این کارهای مهم را توسط دیو و به فرمان خداوند و لذا کاری خدایی می دانستند. لطفاً به آغاز کلمهٔ "دیوار" توجه کنید که ابتدای آن دیو است: دیو + ار.»