کتاب حرکت به سوی اقیانوس آبی

کتاب حرکت به سوی اقیانوس آبی نوشتهٔ دبلیو. چان کیم و رنه مابورنیا و ترجمهٔ سامه نجفی است و انتشارات آریانا قلم آن را منتشر کرده است. این کتاب شامل گام‌هایی مطمئن برای پشت‌سرگذاشتن رقابت و رسیدن به رشد جدید است.

درباره کتاب حرکت به سوی اقیانوس آبی

کیم و مابورنیا در کتاب نخست خود با نام استراتژی اقیانوس آبی، با این دغدغه روبه‌رو شدیم که چطور می‌توانیم آنچه را در این کتاب آمده است در عمل پیاده کنیم. آن‌ها در آن کتاب توضیح داده بودند که برای پیاده‌سازی مفهوم موردنظرشان در توسعهٔ استراتژی چه باید کرد. آن کتاب پر بود از چارچوب‌های عملی و تحلیلی ارزشمند برای دستیابی به اقیانوس آبی و نگرشی متفاوت به مفهوم رقابت و استراتژی.

اما اگر در آن کتاب چندان برایمان روشن نبود که چطور باید به آن نگرش متفاوت دست پیدا کنیم و فضای بازار جدیدی برای خودمان خلق کنیم، کتاب حرکت به‌ سوی اقیانوس آبی دنباله‌ای درخور برای کتاب نخست آن‌هاست. آن‌ها در این کتاب به‌خوبی توضیح داده‌اند که در هر مرحله از مسیر توسعهٔ استراتژی اقیانوس آبی باید از چه ابزاری و با چه هدفی استفاده کرد. در کتاب حرکت به سوی اقیانوس آبی، نویسندگان نشان داده‌اند که چطور باید از رقابت فراتر رفت، به کارکنان اطمینان بخشید و به رشد جدید دست یافت. آن‌ها گام‌به‌گام ما را راهنمایی می‌کنند که چطور سازمان خود را از اقیانوس سرخی که به اشغال رقبا درآمده است به‌ سوی اقیانوس آبیِ بازار بدون رقابت روانه کنیم. پژوهش‌ها و نمونه‌های ارائه‌شده در کتاب به‌خوبی نشان می‌دهد که حرکت به‌ سوی اقیانوس آبی در صنایع و سازمان‌های مختلف چگونه به اجرا درآمده است و بازارهای جدید چگونه خلق شده‌اند.

فرقی نمی‌کند عضوی از خانوادهٔ کسب‌وکارهای نوپا باشید یا ازجمله شرکت‌های بزرگ و جاافتاده، یا مؤسسه‌ای غیرانتفاعی یا نهادی دولتی. فرایند پنج‌مرحله‌ای معرفی‌شده در این کتاب همهٔ ابهام‌هایمان را دربارهٔ فرایند خلق ایده از بین می‌برد و ما را راهنمایی می‌کند که چطور به‌نحوی از اقیانوس سرخ به آبی برسیم که کارکنان سازمانمان هم این فرایند را متعلق به خود بدانند و با اشتیاق آن را به پیش ببرند.

خواندن کتاب حرکت به سوی اقیانوس آبی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

کتاب حرکت به‌ سوی اقیانوس آبی هم الهام‌بخش است و هم کاربردی و خواندنش برای هرکسی که به ساختن آینده‌ای جذاب علاقه‌مند و متعهد باشد لازم است و حیاتی. 

بخشی از کتاب حرکت به سوی اقیانوس آبی

««موقع نواختن موسیقی، احساس می‌کنم در دنیای زیبایی هستم که پایانی ندارد.»

در سال ۲۰۰۸، در ویرانه‌های عراق -کشوری که درگیر اختلافات مذهبی و قومی، سختی و جنگ بود- زحل سلطان رؤیایی در سر داشت. این دختر ۱۷ سالهٔ عراقیِ نوازندهٔ پیانو می‌خواست نخستین ارکستر ملی جوانان کشورش را تشکیل دهد و با آن به خارج از کشور سفر کند. هرچند، حتی اگر به شکاف‌های فرهنگی که به قرن‌ها پیش برمی‌گشت و جوانان عراقی را از هم جدا می‌کرد اشاره‌ای نکنیم، می‌شد گفت عراق فقط چند نفری نوازنده یا معلم موسیقی با آموزش رسمی و چند تایی آلت موسیقی خوب داشت.

باید از کجا شروع می‌کرد؟ زحل سعی کرد با کمک اینترنت رهبر ارکستر پیدا کند. پل مک‌آلیندین، رهبر ارکستر اسکاتلندی و موسیقی‌دانی که آموزش کلاسیک دیده بود، به او پاسخ داد و قراردادی برای رهبری ارکستر ملی جوانان عراق (ان.وای.اُ. آی) امضا کرد.

طولی نکشید تا پل بفهمد که باید در کنار موسیقی‌دان بودن استراتژیست هم باشد، زیرا اگر ارکستر می‌خواست با شرایطی مثل بقیهٔ ارکسترهای ملی جوانان رقابت کند، هیچ شانسی برای موفقیت نداشت. این صنعت بسیار رقابتی بود و ارکسترهای بزرگ جوانان کشورهای اروپایی مثل فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و انگلستان بر آن تسلط داشتند. این ارکسترها که از نوازنده‌های جوانی با آموزش‌های پیشرفته و مهارت‌های فنی عالی تشکیل می‌شدند، تک‌نوازان و رهبران ارکستر مهمان را که در سطح جهانی کار می‌کردند به خدمت می‌گرفتند و شاهکارهای کلاسیک موسیقی‌دانانی مثل برامز، بتهوون و مالر را به‌زیبایی اجرا می‌کردند. پل دریافت که ان.وای.اُ. آی باید برای متمایز شدن، در عین پایین نگه داشتن هزینه‌ها، سنت‌های صنعت را کنار بگذارد و آنچه را قرار بود ارکستر ملی جوانان باشد از نو تعریف کند.

ان.وای.اُ. آی به‌جای تمرکز بر مزیت فنی و مهارت در موسیقی، بر قدرت موسیقی برای بهبود بخشیدن، رفع عمیق‌ترین اختلافات و نمایش شکوه پنهانِ میراث غنی عراق تمرکز می‌کرد. به همین منظور، پل اتکای ارکستر را به مزیت فنی موسیقی و مجموعهٔ موسیقی پیشرفتهٔ اروپایی کاهش داد و با حذف تک‌نوازان و رهبران مهمان مشهور، ترکیب هزینه‌های ارکستر را بسیار پایین آورد.

پل و زحل درعوض، گروهی از نوازندگان جوان را دور هم جمع کردند که موسیقی اصیل عراقی را با ریشهٔ کردی و عربی می‌نواختند و آن را هم‌تراز آثار موسیقی‌دانانی مثل هیدن، بتهوون و شوبرت اجرا کردند. در عین ناباوریِ عدهٔ زیادی، ان.وای.اُ. آی زنان و مردان جوان نوازنده را، از سنّی و شیعه و عرب و کُرد، گرد هم آورد. به‌این‌ترتیب، پل و زحل ارکستری ساختند که امید و تعهد جوانان عراقی را به ساختن آینده‌ای روشن‌تر در کنار هم، دور از خرابی‌های جنگ، آشکار می‌کرد. همان‌طورکه محمد عدنان عبدالله، عضو ان.وای.اُ. آی، می‌گوید: «موسیقی زبان صلح است، و باعث می‌شود افراد همدیگر را دوست داشته باشند. وقتی نوازندگان می‌نشینند و باهم می‌نوازند، همین پیام را می‌رسانند.»

درنتیجه، ان.وای.اُ. آی «جسورترین ارکستر جهان» شناخته شد، عنوانی که نخستین بار آن را شبکهٔ تلویزیونی اسکای نیوز انگلستان به آن اعطا کرد. شاید این ارکستر ازنظر فنی موفق‌ترین گروه نوازندگان جوان نبود، اما شاید الهام‌بخش‌ترین آنها به شمار می‌آمد. این ارکستر خود را از دیگر ارکسترهای ملی جوانان متمایز کرد، جوایزی به دست آورد، همه آن را تحسین کردند و توجه جهان را به خود جلب کرد. ان.وای.اُ. آی مخاطبان جدیدی را جذب کرد که هرگز تا پیش از آن به کنسرت موسیقی کلاسیک نرفته بودند و رسانه‌های اجتماعی اخبار آن را بیش از بقیهٔ ارکسترهای جوانان پوشش دادند. علاوه‌براین، به جوانان عراقی نشان داد که می‌توانند داستان متفاوتی برای کشور خود بسازند، داستانی غیر از ویرانی، نفرت و جنگ -داستان صلح، امید و هم‌بستگی. 

پل مک‌آلیندین فردی باهوش و رهبر ارکستری عالی است. او سخت‌کوش است، همهٔ تلاش خود را می‌کند و مشتاق است تأثیرگذار باشد، گرچه خودش پیش همه اعتراف می‌کند که نابغه یا کارآفرین عادی نیست. از بسیاری جنبه‌ها، پل درست مثل بسیاری از ماست. بااین‌حال، پل و اعضای ارکستر جوانانش، به‌رغم محدودیت‌های سازمانی، از منابع اندک گرفته تا کمبود استعدادهای برتر، استراتژی‌ای را توسعه دادند که هم خلاقانه بود و هم کم‌هزینه و به ارکستر امکان می‌داد از رقابت شدید و تهاجمی دور بماند.

فقط پل و نوازندگان جوان ان.وای.اُ. آی این‌طور نیستند.»