کتاب نظریه های مدیریت دولتی در ایران

کتاب نظریه های مدیریت دولتی در ایران نوشتهٔ روح‌اله نوری است و انتشارات چاپ و نشر بازرگانی آن را منتشر کرده است. این کتاب مبانی دولت و ادارهٔ امور عمومی در ایران است.

درباره کتاب نظریه های مدیریت دولتی در ایران

در مقدمهٔ قانون اساسی آمده است: «دولت به دلیل اهمیت ویژه‌ای که در رابطه با اجرای احکام و مقررات اسلامی به منظور رسیدن به روابط و مناسبات عادلانه حاکم بر جامعه دارد و همچنین ضرورتی که این مسئلهٔ حیاتی در زمینه سازی وصول به هدف نهایی حیات خواهد داشت بایستی راهگشای ایجاد جامعه اسلامی باشد. نتیجتاً محصورشدن در هر نوع نظام دست‌وپاگیر پیچیده که وصول به این هدف را کند و یا خدشه‌دار کند از دیدگاه اسلامی نفی خواهد شد. بدین جهت نظام بوروکراسی که زائیده و حاصل حاکمیت‌های طاغوتی است به‌شدت طرد خواهد شد تا نظام اجرایی با کارایی بیشتر و سرعت افزون‌تر در اجرای تعهدات اداری به وجود آید.» مسئله‌ای که برای محقق در این پژوهشی مطرح شده، این بوده که آیا این خواسته تحقق یافته است؟

در غرب تئوری‌هایی بسیاری در خصوص دولت و اداره امور عمومی مطرح شده‌اند. این تئوری‌ها به طور مکرر موارد قبلی را نقد و مفاهیم جدیدی مطرح می‌کنند. دانشجویان و محققان ایرانی در محافل دانشگاهی، آکادمیک و پژوهشی این تئوری‌ها و مفاهیم را می‌آموزند. این در حالی است که نظریات ادارهٔ امور عمومی غربی متناسب با ارزش‌های حاکم بر نظام سیاسی این کشورها ارائه شده‌اند و در بسیاری از موارد با نظام ارزشی و اصول مورد تأکید در دولت جمهوری اسلامی تناسب و سازگاری ندارند.

در عمل هم به همین گونه است. برای مثال دولت‌هایی که پس از انقلاب بر سرکار آمده‌اند،‌ با توجه به گرایش‌های حزبی و گروهی خود، اقدام به تقلید و به‌کارگیری الگوهای ادارهٔ امور عمومی به ویژه از غرب کرده‌اند که می‌توان پیاده‌سازی مفاهیم و اصول مدیریت دولتی نوین در حال حاضر را به عنوان مصداق نمونه ذکر کرد. نهادهای خط‌مشی‌گذاری و تصمیم‌گیری نیز این خلأ را احساس کرده‌اند. در مجمع تشخیص مصلحت نظام که تدوین سیاست‌های کلی را برعهده دارد، هنگام تعیین سیاست‌های کلی نظام اداری مشخص نبود که این سیاست‌ها بایستی با اتکا به کدام تئوری اداره امور عمومی تدوین شوند.

کتاب نظریه های مدیریت دولتی در ایران که حاصل پژوهشی تاریخی و تطبیقی است، با پذیرش دیدگاه مبتنی بر پیوند دولت و اداره امور عمومی، درصدد است ارزش‌های مشترک بین دولت و اداره امور عمومی در غرب و ایران را استخراج کرده و بر اساس آن، چگونگی ارتباط بین این دو را بررسی و تبیین کند. بر این اساس، کتاب حاضر در ۶ فصل تنظیم شده است. فصل اول به مفاهیم و کلیات اختصاص دارد که در آن تعاریف و مفاهیم مربوط به دولت، نظریهٔ دولت، ادارهٔ امور عمومی،‌ بوروکراسی و سایر مفاهیم مرتبط تشریح شده‌اند. در فصل دوم، ضمن تشریح مدل‌های پیشین درخصوص ارتباط نظام سیاسی و بوروکراسی، رابطه نظریه‌های دولت و اداره امور عمومی در غرب تبیین و سپس مدلسازی شده است. فصل سوم، سیر تاریخی دولت و ادارهٔ امور عمومی در ایران را مورد بررسی قرار داده است. فصل چهارم، به تجزیه و تحلیل ارتباط دولت و ادارهٔ امور عمومی در ایران با استفاده از چارچوب مفهومی استخراج شده در فصل دوم، اختصاص دارد. نهایتاً، فصل ششم جمع‌بندی و نتایج حاصل از تحلیل‌های صورت گرقته در فصول پیشین،‌ به‌ویژه فصل چهارم اختصاص یافته و در آن چالش‌ها و الزامات مربوط به نظریه ادارهٔ امور عمومی متناسب با دولت جمهوری اسلامی بیان شده است.

خواندن کتاب نظریه های مدیریت دولتی در ایران را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

کتاب نظریه های مدیریت دولتی در ایران با پرداختن به موضوعات تخصصی درمورد مدیریت دولتی، قصد دارد متنی جامع، روان و به‌روزشده در خصوص دروس مبانی مدیریت دولتی و سیر اندیشه‌های اداری و نیز دروس تئوری‌های سازمان و مدیریت در بخش عمومی،‌ مدیریت تطبیقی و نظام‌های اداری تطبیقی برای دانشجویان مقاطع مختلف، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری رشته مدیریت دولتی و سایر رشته‌های مرتبط به ویژه علوم سیاسی فراهم آورد. دانشجویان و اساتید رشتهٔ مدیریت و علوم سیاسی مخاطبان این کتاب هستند.

بخشی از کتاب نظریه های مدیریت دولتی در ایران

«پالایش مفاهیم، سازماندهی و ارائه معانی جدید به اسناد؛ در نهایت حرکت به سوی یک مدل تشریحی عام از جمله فعالیت‌های این مرحله هستند. پیوند رویدادها با اسناد معانی تازه‌ای به مفاهیم می‌دهد. بر این اساس محقق، الگوهایی را بر حسب زمان یا واحدهای تحلیل جستجو و شباهت‌ها و تفاوت‌ها را بر اساس مقایسات خود مداسازی می‌نماید. او رویدادهای متفاوت را به صورت توالی درآورده و آنها را برای ایجاد تصویری بزرگ‌تر گروه‌بندی می‌کند. سپس توضیحات منطقی برای قرار دادن مفاهیم و اسناد در داخل یک کل منسجم ارائه می‌شوند. پس از ان محقق یادداشت‌های خود را بارها و بارها خوانده و آنها را بر مبنای الگوهای سازماندهی شده در قالب فایل‌ها یا گروه‌هایی مرتب می‌کند. او از طریق نگاهی متفاوت به مدارک به دنبال یافتن ارتباطات یا پیوندهای موجود است.

در این مرحله با الگوگیری از مدل‌های موجود در خصوص ارتباط نظام سیاسی و بوروکراسی، نظریات دولت و اداره امور عمومی در غرب مورد چندین بار مورد مطالعه قرار گرفتند. بررسی‌های مجدد نشان داد که دولت و اداره امور عمومی در غرب از دو جنبه تاریخی و ارزش‌های مورد تاکید با هم ارتباط منسجمی داشته‌اند. این پیوند تاریخی و ارزشی مدل‌سازی شد.

با استفاده از مدل استخراج شده از غرب، تحول تاریخی دولت و اداره امور عمومی در ایران بارها مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. این بررسی‌ها در نهایت منجر به مدل‌سازی ارتباط تاریخی و ارزشی نظریات دولت و اداره امور عمومی در ایران گردید. ارتباطی که نشان داد با ورود مفاهیم، مدل‌ها، ارزش‌ها و نظریات دولت و اداره امور عمومی غربی به ایران، پیوند دولت و اداره امور عمومی به ویژه در دولت جمهوری اسلامی با چالش‌هایی روبرو شده است.»