کتاب معمای زندانی

کتاب معمای زندانی، نظریه بازی جان فون نویمان و قضیه بمب اتم نوشتهٔ ویلیام پاندستون است که عباس‌علی کتیرائی آن را ترجمه کرده و در انتشارات مازیار به چاپ رسیده است. معمای زندانی یکی از مسائل پایه‌ای نظریهٔ بازی‌ها با مجموع غیرصفر است که قابل تعمیم به بسیاری مسائل مختلف در حوزه‌های دیگر است. این کتاب با مفاهیم زیادی از نظریهٔ بازی‌ها سر و کار دارد، اما به طور خاص به جان فون نویمان، مبتکر کامپیوترهای الکترونیکی و ارتباط او با بمب اتم می‌پردازد.

درباره کتاب معمای زندانی، نظریه بازی جان فون نویمان و قضیه بمب اتم

بازی‌های مجموع صفر، بازی‌های جنگ، بازی‌های جنگ سرد – از بازی‌ پوکر تا آموزه‌های غیر اخلاقی ولی فریبنده‌ٔ جنگ بازدارنده از طریق بمب . جان فون نویمان_ پدر کامپیوترهای جدید و از شرکت‌کنندگان در تولید بمب اتم_ با تماشای توپ زدن بازیکنان در بازی پوکر نظریه‌ی بازی را به وجود آورد، که تحقیقی ریاضی درباره‌ی برخورد و فریب است. ویلیام پاندستون در معمای زندانی زندگی جان فون نویمان را با تاریخ مرحله‌های به هم پیوسته ‌ی جنگ سرد و بررسی نظریه‌ی بازی در هم تنیده است که در سیاست عمومی امروز تاثیر زیادی داشته است. رهبران سیاسی ممکن است از نظریه‌ی بازی جز بازی با مجموع صفر چیزی ندانند، ولی این باعث نمی‌شود که شما این معرفی عالی یکی از زمینه‌های بالنده و مورد بحث ریاضیات امروز را مطالعه نکنید.

کتاب معمای زندانی، نظریه بازی جان فون نویمان و قضیه بمب اتم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به علاقه مندان به نظریهٔ بازی‌ها پیشنهاد می شود.

بخشی از کتاب معمای زندانی، نظریه بازی جان فون نویمان و قضیه بمب اتم

شايد هيچ كس بهتر از جان فون نويمان بن‌بست دردنـاك بمب اتمي را به نمايش نگذارد . نام او براي بيشتر افراد معنايي ندارد . اين رياضيدان برجسته از گونه هايي است كه تقريباً وجـود ندارنـد . آن انـدك «غيرمتخصص»هايي كه نام او را ميداننـد احتمـالاً او را مبتكـر كـامپيوتر الكترونيكي رقمي، يا يكي از گروه دانشمندان برجسته اي مي شـمارند كـه كار مي كرده است . تعدادي از افراد ممكـن اسـت او را 1 در طرح مانهاتان يكي از چندين الگوي مطرح شده براي «دكتر اسـترنج لاو » فـيلم سـاختة استانلي كوبريك در سال 1963 به شمار آورند . بـه هـر حـال ايـن فـون نويمان بود كـه در جلـسات كميـسيون انـرژي اتمـي روبـروي صـندلي چرخدار شركت ميكرد. بخش اصلي كار فون نويمان، كاري كه باعـث شـهرت او بـه عنـوان نابغه شده بود، در قلمروهاي دسترسي ناپذير رياضيات محـض و فيزيـك رياضي بود . انتظار مي رفته است كه در تمام عمر كار او از مسايل مادي و عملي دور باشد . اما فون نويمان به رياضيات كاربردي عشق مـي ورزيـد، هم كامپيوتر و هم بمب اتمي براي فون نويمان طـرح هـاي فـوق برنامـه بودند، اما علاقة او را به كاربردهاي رياضيات نشان ميدادند. فون نويمان پوكرباز البته نه پوك رباز خيلي خوبي بود. ذهـن تيـز او به بعضي از عناصر اين بازي توجه داشت . او به ويژه به فريب حريف، بلوف زدن و پيش بيني درست، روشي كه پوكربازان مي كوشند تا يكديگر را در چهارچوب قواعد بازي گمراه كننده، علاقـه منـد بـود . در اصـطلاح ويژة رياضي، در آن چيزي «غيربديهي» وجود داشت. فون نويمان از نيمـه دهـة 1920 تـا دهـة 1940 خـود را بـا بررسـي ساختار رياضي پوكر و ساير بازي ها سرگرم مي كرد. با مشخص شدن اين مسأله كه قضيه هاي او مي توانـد اقتـصاد، سياسـت، سياسـت خـارجي و حوزههاي گوناگوني را شامل شود، فون نويمان و اسـكار مورگنـشترن از دانشگاه پرينستون تحليل خود را در سال 1944 با عنوان نظرية بـازي هـا و رفتار اقتصادي منتشر كردند. نخستين چيزي كه بايد دربارة «نظرية بازي ها»ي فون نويمان دانـست این است که این نظریه با بازی به معنی به معنی متداول خود ارتباط غیرمستقیمی دارد.

نظرية بازي ها بررسي تضاد بين حريفان متفكر و احتمـالاً نيرنـگ بـاز است. اين امر باعث مي شود كه نظرية بازيها شاخه‌اي از روانشناسي بـه شمار آيد تا رياضيات، اما چنين نيست . زيرا بازي كنندگان كاملاً منطقـي انگاشته مي‌شوند، و نظرية بازي ها جا براي تحليل دقيق را باز مي گـذارد . بنابراين نظرية بازي ها شاخة نيرو مندي از منطق رياضي است كه شـالودة تضادهاي واقعي «نه هميشه منطقي» بين انسان‌هاست. بزرگترين پيشرفت هـاي علمـي هنگـامي رخ مـي دهنـد كـه شـخص روشنبيني عناصر مشتركي را در زمينه هاي ظـاهراً نـامربوط بـه يكـديگر شناسايي مي كند. اين امر تكوين نظريـة بـازي هـا را بيـان مـي كنـد . فـو ن نويمان تشخيص داد كه بازي هـاي خـانگي تـضادهاي بنيـادي را مطـرح ميسازند. اين تضادها كه معمولاً در آرايش ورق هاي بازي، مهره هـاي شطرنج و تاس پنهان مي مانند ذهن فون نويمـان را بـه خـود مـشغول كرده بود . او به وجود تـضادهاي مـشابهي در اقتـصاد، سياسـت، زنـدگي روزمره و جنگ پی برده بود.