کتاب شب بی پایان

کتاب الکترونیکی شب بی‌پایان نوشتهٔ جانت برگستروم با ترجمهٔ مهرداد پارسا در انتشارات شوند به چاپ رسیده است. شب بی‌پایان تأملی است در باب نسبت‌های نظری و تاریخی میان روان‌کاوی و سینما. در این کتاب برخی همچون استفان هیث و ژیژک در مقالات خود به بررسی زمینه‌های نظری و تحلیلی روان‌کاوی و سینما پرداخته‌اند و برخی دیگر مانند پیتر وولن و آلن دومیجولا بر نسبت‌های تاریخی‌تر و به‌ویژه تلقی فروید از سینما تمرکز کرده‌اند. عنوان این کتاب از فیلم مرد مرده، اثر جیم جارموش گرفته شده است: «بعضی‌ها با یه شادی خوشایند به دنیا میان، بعضی‌ها تو یه شب بی‌پایان». ازاین‌حیث که روان‌کاوی و نظریهٔ فیلم در جست‌وجوی منطق معنا هر دو ناکام مانده‌اند، شب بی‌پایان عنوان مناسبی برای این مجموعه مقالات است.

درباره کتاب شب بی‌پایان

کتاب با مقدمه‌ای مبسوط از ویراستار کتاب، جانت برگستروم درباره ماهیت نسبت سینما و روانکاوی آغاز می‌شود و با فصل دوم به قلم استفان هیث ادامه می‌یابد که دلایل روانکاوی و به‌ویژه فروید برای مخالفت با سینما را ترسیم کرده و می‌کوشد راه فراری از معضل تصویرکردن مفاهیم روان‌کاوانه ارائه دهد. در مقاله سوم، ماری آن دوآن با اشاره به دیدگاه‌های فروید در «دفترچه یادداشت جادویی» و عکس‌های لحظه‌ای اتین ژول ماری از سینمایی صحبت می‌کند که قصدش ثبت زمان است و این چیزی است که در خود کردار روانکاوانه فروید و عکس‌های ماری نیز مشهود است. مقاله مارک ورنه از مفهوم بت‌واره در تاریخ سینما صحبت می‌کند و اینکه آرشیوهای امروزی تجربه بصری را به تجربه‌ای سطحی بدل کرده‌اند که دیگر لذت کارکردن با صفحات کاغذی و فیلم‌های قدیمی را به همراه ندارد. در مقاله ژیژک تأثیرات فضای سایبری بر سوژه روان‌کاوانه از خلال مفهوم «حد فاصل» بررسی می‌شود و باز هم روایتی جذاب از تلفیق مفاهیم سینمایی، فلسفی و روان‌کاوانه ارائه می‌شود. در دو فصل پایانی کتاب نیز پیتر وولن و آلن دو میجولا هر یک به شیوه خود بر جنبه‌های تاریخی نسبت‌های روانکاوی، فروید و سینما تمرکز می‌کنند و زمینه‌های مناسبی را برای این پژوهش بدیع ارائه می‌دهند.

کتاب شب بی‌پایان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به علاقه‌مندان هر دو حوزهٔ سینما و روان‌کاوی پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب شب بی‌پایان

شب بی‌پایان بر تاریخ نظریه‌ی روان‌کاوانه تأکید کرده و نشان می‌دهد که نه‌تنها «تاریخ» و «نظریه» تأثیر زیادی بر یکدیگر دارند، که حتی نظریه‌ی فیلم را نیز باید با درک بالایی از آگاهی تاریخی، حس کنجکاوی و مهارتی در باستان‌شناسی به رشته‌ی تحریر درآورد. اگر محققان آنگلوامریکایی در دهه‌ی هفتاد بر اولویت نظریه تأکید می‌کنند، به این دلیل است که در برابر آن مقاومت زیادی صورت گرفته بود. طی دو دهه‌ی گذشته به طور کلی مطالعات سینمایی به سمت تحلیل تاریخی حرکت کرده است. آرشیوها (به معنای عام کلمه) درِ منابع و فهرست‌های خود را به روی همه باز کرده‌اند، ویدئو امکان دسترسی چندباره به اکثر فیلم‌ها را میسر ساخته، امکانات بینارشته‌ای غنی‌تر از همیشه شده‌اند، و اینترنت تا حد زیادی مشارکت‌ها و تبادل اطلاعات را از فواصل دور تسهیل کرده است. در این برهه، محققان با نظر به دامنه‌ی مسائلی که امروزه مطرح است درک بهتری از عملکرد و کاربرد آرشیوه‌ها پیدا کرده‌اند. این حقیقت که بسیاری از اهالی تاریخ سینما در نظریه‌ی فیلمِ معاصر کارآزموده شده‌اند، تأثیر بسیار مثبتی بر روش‌های مفهوم‌پردازی، پژوهش و نگارش تاریخ‌های سینمایی داشته است.