کتاب زباله گردی

 زباله‌گردی، زمینه‎‌های شکل‎‌گیری، تقاطع سیاست‎‌ها کتابی نوشته محمدحسن کریمیان است که در انتشارات هشهری به چاپ رسیده است.

انتشارات مؤسسه همشهری در جهت ارتقا سطح فرهنگی و آگاهی‌های جامعه، از سال ۱۳۷۳ به فعالیت حرفه‏ای در بازار نشر پرداخته است. این مرکز با بهره‌گیری از توانمندی‌ها و امکانات مؤسسه همشهری، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مؤسسه‌های فرهنگی‌ ـ‌ ‌مطبوعاتی ایران، فعالیت خود را آغاز کرده است. این انتشارات در زمینه‌ چاپ و نشر کتاب‌های برگرفته از مجموعه نشریات مؤسسه، کتاب‌های حوزه علوم ارتباطات و کتاب‌های حوزه شهر و شهرنشینی و همچنین کتاب‌های تخصصی حوزه ارتباطات و رسانه و سایر حوزه‌های علوم انسانی فعالیت می‌کند.

 درباره کتاب  زباله‌گردی، زمینه‎‌های شکل‎‌گیری، تقاطع سیاست‎‌ها

طی یک دهه‌ گذشته زباله‌گردی و تفکیک مستقیم پسماند از مخازن، به شیوه‌ای بی‌بدیل در جمع‌آوری پسماند خشک شهری تهران تبدیل شده است. این شیوه از جمع‌آوری، از طرفی زندگی زباله‌گردها را در شرایطی دشوار و غیرانسانی قرار داده و از طرف دیگر تفکیک، بازیافت و فروش غیراصولی مشکلات فراوانی برای محیط زیست و اقتصاد رسمی به بار آورده است.

 اما زباله‌گردی فقط حاصل رویدادهای این یک دهه نیست؛ به هم پیوستن رویدادها و سیاست‌ها در نهادهای رسمی و غیررسمی جامعه در طول سال‌ها سیاستگذاری و حکمرانی در این عرصه، واقعیتی را رقم زده که نمودی رسواکننده از سیاست‌های این سال‌هاست. 

هدف اولیه اثر پژوهشی پیش رو کاوشی برای درک نقش اراده‌های سیاستگذارانه و رسمی در پدیدآمدن و استمرار شرایط غیر انسانی بخش غیر رسمی جمع‌آوری و تفکیک پسماند شهری تهران بوده است. چنانچه از ماهیت پژوهش‌های کیفی برمی‌آید، با هر چه بیشتر پیش رفتن در میدان پژوهشی حاضر، هدف اولیه دستخوش تغییراتی شد و اهمیت نیروهای موازیِ اراده رسمی و قانونی، بیش از پیش روشن شد؛ نیروهایی که در این پژوهش با مفهوم «نهادهای غیر رسمی» معرفی شده‌اند. هرچند در صحنه واقعیت اجتماعی، جریان نیروهای نهادهای رسمی و غیر رسمی، قابل تفکیک از یکدیگر نیستند، چگونگی تغییرات و جهت‌گیری این نهادها در طول تاریخ و نسبت این دو با یکدیگر قابل روایت و تحلیل است. اثر حاضر در نهایت تلاشی برای روایت کشاکش نیروهای رسمی و غیر رسمی در حوزه مدیریت پسماند خشک شهری و ارائه تحلیلی بر پایه این روایت است.

در فصل اول این کتاب با مروری بر داده‌های از پیش موجود، سعی در آشکارسازی وجوه پرابلماتیک مدیریت پسماند خشک شهری تهران و همچنین سیاست‌های مهاجرتی کشور داشته‌ایم. در فصل دوم تلاش بر این  بوده که در ابتدا چشم‌اندازهای نظری موجود در خصوص زباله‌گردی و بخش غیر رسمی اقتصاد را معرفی کنیم و سپس رویکرد نهادگرایی تاریخی را که ایده بهره بردن از آن، در رفت و آمد با میدان پژوهش شکل گرفت، معرفی شود. فصل سوم در ادامه معرفی نهادگرایی تاریخی، استراتژی پژوهش و گام‌های روشی این پژوهش را به اختصار نشان می‌دهد. در فصل چهارم پژوهش، با آمیختن روایت‌ها و تحلیل‌ها، نقش رویدادهای مختلف را در وابسته شدن سیاست‌های مدیریت پسماند به مسیری منحصر به فرد آشکار می‌سازد. در نهایت با جمع‌بندی فصل نهایی این پژوهش سعی داشته‌ایم توضیحی از رابطه بخش رسمی و غیر رسمی در میدان مدیریت پسماند شهری تهران ارائه دهیم. 

خواندن کتاب زباله گردی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 پژوهشگران علوم اجتماعی و مدیریت شهری مخاطبان این کتاب‌اند.