دن براون
دان براون با نام کامل دنیل گرهارد براون «Dan Brown» متولد ۲۲ ژوئن ۱۹۶۴ در نیوهمپشایر است. او نویسنده‌ای آمریکایی است که بیشتر به خاطر رمان‌های هیجان‌انگیزش شهرت دارد.
دن براون پسر یک معلم ریاضیات و یک نوازنده‌ی ارگ کلیساست. دوران کودکی خود را در محوطه‌ی آکادمی فیلیپس اکستر گذراند، جایی که پدرش، ریچارد جی. براون، معلم ریاضیات بود. پدر او از سال ۱۹۶۸ تا زمانی که بازنشسته شد یعنی سال ۱۹۷۷، برای بچه‌ها کتاب‌های درسی نوشت. مادر دن براون اهل پنسیلوانیا بود و نوازندگی ارگ کلیسا و موسیقی مقدس را آموزش دید و در همین حیطه مشغول به کار شد. براون یک خواهر و برادر کوچک‌تر دارد. خواهرش والری نام دارد و متولد ۱۹۶۸ است و برادرش گریگوری متولد ۱۹۷۴ است.
دن براون تحصیلات خود را تا کلاس نهم در مدارس دولتی اکستر گذراند؛ سپس به کالج آمهرست رفت و در دو رشته‌ی زبان انگلیسی و زبان اسپانیایی تحصیل کرد و در سال ۱۹۸۶ از آمهرست فارغ‌التحصیل شد. او در زمان تحصیل خود در کالج در برنامه‌های مختلفی شرکت می‌کرد؛ مثل شرکت در کلوپ آواز و گذراندن دوره‌ی نویسندگی. او حتی در دوره‌ی تاریخ هنر دانشگاه سویل نیز ثبت نام کرد.
اولین حرفه‌ای که بعد از فارغ‌التحصیلی به آن پا گذاشت موسیقی بود. اولین نوار کاست خود را برای کودکان تولید کرد و سپس در سال ۱۹۹۰ کاری برای بزرگسالان خلق کرد. در سال ۱۹۹۱ به هالیوود رفت تا حرفه‌ی خوانندگی، ترانه‌سرایی و نوازندگی پیانو را به صورت حرفه‌ای دنبال کند. او همچنین به آکادمی ملی ترانه‌سراها پیوست و در بسیاری از رویدادهای آن شرکت کرد و در آنجا با همسر خود، بلیت نیولون، آشنا شد. بلیت نیولون مدیر توسعه‌ی هنرمندان آکادمی بود و پس از این آشنایی به براون برای شناخته و مطرح‌شدن کمک کرد. این دو در سال ۱۹۹۷ ازدواج کردند و به نیوهمپشایر نقل مکان کردند و در همانجا جشن عروسی خود را گرفتند. براون در دانشگاهی که خود تحصیل کرد، یعنی آمهرست، استاد زبان انگلیسی شد و در مدرسه‌ی لینکلن آکرمن واقع در همپتون فالز برای حدود ۲۵۰ دانش‌آموز کلاس ششمی، هفتمی و هشتمی معلم زبان اسپانیایی شد.
براون در تعطیلاتی که به سر می‌برد کتابی از سیدنی شلدون خواند که الهام‌بخش او برای نوشتن شد و از آن پس تدریس را کنار گذاشت تا یک نویسنده‌ی تمام وقت شود.
پیشینه‌ی زندگی دن براون و تاثیر آن بر نویسندگی او
دن براون در خانواده‌ای بزرگ شد که از یک سو با علم و معما سروکار داشت و از یک سو با دین. این شرایط بستری شد تا دچار آشفتگی شود و به تناقض بین علم و دین علاقه پیدا کند. این مضامین در نهایت پس‌زمینه و درون‌مایه‌ی کتاب‌های او را تشکیل دادند. براون در یکی از مصاحبه‌هایش در سال ۲۰۰۹ اظهار می‌کند که در دوران کودکی بسیار مذهبی بود و سپس زمانی که کلاس هشتم یا نهم بود با علم نجوم و کیهان‌شناسی آشنا شد. شاید اولین تناقض بین دین و علم برای او همینجا شکل گرفت که پرسید: «نمی‌فهمم. کتابی خواندم که می‌گفت انفجاری به نام بیگ بنگ رخ داده است و منجر به خلق هستی شده است؛ اما اینجا می‌گوید خدا آسمان و زمین و حیوانات را در هفت روز آفریده است. کدام درست است؟» متاسفانه پاسخی که دریافت کرد این بود که پسران خوب این سوال را نمی‌پرسند و همین پاسخ او را به سمتی برد که دین و کتاب مقدس معنایشان را برایش از دست می‌دهند و از دین دور می‌شود و علم به‌نظرش منطقی‌تر می‌آید.
از طرفی دیگر علاقه‌ی براون به اسرار و معما نیز به‌خاطر خانواده‌اش در او شکل می‌گیرد. او و خواهر و برادرش در تعطیلات و روزهای تولد به شکار گنج می‌پرداختند. پدر آن‌ها معماهایی را طراحی می‌کرد تا بچه‌ها آن‌ها را حل کنند و گنج را بیابند. برای مثال در یکی از کریسمس‌ها بچه‌ها هیچ هدیه‌ای را زیر درخت کریسمس نیافتند و به جایش نقشه‌ای را شبیه نقشه‌های گنج دیدند که با حل راز و رمز آن و دنبال‌کردن سرنخ‌ها در خانه و حتی در اطراف شهر هدیه‌هایشان را پیدا کردند. تجربیات دن براون در دوران کودکی تماماً الهام‌بخش او برای نوشتن داستان‌هایش بوده‌اند و این تناقض بین علم و دین و علاقه‌اش به معما و راز و رمز در کتاب‌هایش به وضوح دیده می‌شود.
معرفی آثار و سبک دن براون
دن براون رمان‌های پرفروشی را در این سال‌ها نوشته است. رمان‌های او به ۵۷ زبان در سراسر دنیا ترجمه شده است و تا سال ۲۰۱۲ بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه از کتاب‌هایش به فروش رفته است.
او «دژ دیجیتالی» یا «قلعه دیجیتالی» را در سال ۱۹۹۸ منتشر کرد. بیشتر زمان خود برای نوشتن این کتاب را در سویل صرف کرد؛ یعنی جایی که دوره‌ی تاریخ هنر را در زمان دانشجویی گذراند. دژ دیجیتالی یک کتاب معمایی است که کمی رنگ‌وبوی سیاسی هم دارد. سازمان امنیت ملی آمریکا با خطر لورَفتن تمام اطلاعات و فلج‌شدن سیستم اطلاعاتی دولت خود مواجه می‌شود. این سازمان با کدی تهدید می‌شود که انتشارش مساوی است با نابودی این سازمان. سوزان فلچر به کمک سازمان امنیت ملی می‌آید اما خبر ندارد که با این کار خودش را در منجلابی کشنده می‌اندازد. این کتاب علاوه‌بر خط داستانی پرکشش و پیچیده‌ی خود به موضوعاتی در زمینه‌ی برنامه‌نویسی و رمزنگاری می‌پردازد و اطلاعاتی را در این زمینه به خواننده ارائه می‌دهد.
پس از این کتاب براون با همکاری همسرش دو کتاب طنز نوشت. یکی با عنوان «۱۸۷مردی که باید از آن‌ها دوری کرد» و دیگری با عنوان «طاس».
کتاب بعدی دن براون «فرشتگان و شیاطین» نام داشت که در سال ۲۰۰۰ منتشر شد. این اولین کتابی است که شخصیت محبوب کتاب‌های دن براون یعنی رابرت لانگدان، استاد نمادشناسی دانشگاه هاروارد، در آن ظاهر شد. این کتاب داستان قتلی مرموز را روایت می‌کند. این قتل در انجمنی مخفی به نام ایلومیناتی رخ می‌دهد. رابرت لانگدان درگیر این ماجراها می‌شود و قصد دارد پرده از راز و رمز نماد کهن و مخوف این انجمن بردارد. در این کتاب خواننده داستانی از تقابل دین و علم می‌خواند. چیزی که از دوران کودکی سؤال و مسئله‌ی ذهنی براون بوده است.
بلافاصله بعد از فرشتگان و شیاطین یعنی در سال ۲۰۰۱ براون کتاب «نقطه فریب» را منتشر کرد. براون در کتاب‌های خود بسیار به تئوری‌های توطئه می‌پردازد و نقطه فریب یکی از آن‌هاست. او در این کتاب داستانی را روایت می‌کند که در آن یک شهاب سنگ در قطب شمال سقوط می‌کند. رازهای زیادی در ارتباط با این شهاب سنگ وجود دارد و برخی معتقدند این شهاب سنگ می‌تواند حقایقی درباره‌ی موجودات فرازمینی را فاش کند؛ اما ریاست جمهوری آمریکا علاقه‌ای به انتشار این اخبار ندارد. این کتاب در ایران با عنوان «حقیقت یخی» نیز ترجمه شده است.
این سه رمان اول براون با کمتر از ۱۰هزار نسخه در اولین چاپ موفقیت چندانی نداشتند. تا اینکه او چهارمین رمان خود یعنی راز داوینچی را در سال ۲۰۰۳ منتشر کرد. راز داوینچی بسیار پرفروش شد و در هفته‌ی اول انتشارش در صدر فهرست پرفروش‌ترین‌های نیویورک تایمز قرار گرفت. راز داوینچی از سال ۲۰۰۹ در سراسر جهان ترجمه و فروخته شد و با ۸۱ میلیون نسخه یکی از محبوب‌ترین کتاب‌های تمام دوران است. این کتاب دن براون را به شهرت رساند و سبب افزایش فروش کتاب‌های قبلی او شد؛ به‌طوری که در سال ۲۰۰۴ هر چهار رمان او در یک هفته در فهرست نیویورک تایمز قرار گرفتند و در سال ۲۰۰۵ او در فهرست اثرگذارترین فرد سال مجله‌ی تایم قرار گرفت. رابرت لانگدان شخصیت کتاب فرشتگان و شیاطین بار دیگر در این کتاب پیدایش می‌شود و نقش قهرمان را ایفا می‌کند.
براون در کتاب راز داوینچی به سراغ تاریخ و دین می‌رود. او در این کتاب داستان خود را درباره‌ی یک تئوری خاص بنا می‌کند. این تئوری ادعا می‌کند که عیسی مسیح با مریم مجدلیه ازدواج کرده و صاحب فرزند شده است و کلیسای کاتولیک و واتیکان از این موضوع باخبر هستند و آن را پنهان می‌کنند. این کتاب موضوع بحث بسیاری از خوانندگان و محققان شده است. یکی از روابط داستان الهام گرفته‌شده از رابطه‌ی براون با پدرش است و حتی یکی از گنج‌یابی‌های براون در دوران کودکی الهام‌بخش فصل ۲۳ این کتاب بوده است.
پنجمین رمان براون در ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۹ با نام «نماد گمشده» یا «نشان گمشده» منتشر شد. این کتاب در روز اول انتشار به فروش بیش از یک میلیون نسخه در ایالات متحده، بریتانیا و کانادا رسید. این کتاب در ایران با عناوین نماد گمشده، نشان گمشده، رمز گمشده و طلسم گمشده روانه‌ی بازار شده است. داستان در واشنگتن دی سی در مدت ۱۲ ساعت اتفاق می‌افتد و به موضوع فراماسون‌ها می‌پردازد. رابرت لانگدان شخصیت محبوب کتاب‌های براون بار دیگر در این کتاب به میدان می‌آید و با معماهای پیچیده و مشکلی روبه‌رو می‌شود که باید آن‌ها را حل کند.
رمان بعدی براون با نام دوزخ که یک رمان معمایی هیجان‌انگیز است در سال ۲۰۱۳ منتشر شد. او در این کتاب به سراغ دوزخ دانته رفته است و این کتاب نیز همچون سایر کتاب‌های براون پر از اطلاعات تاریخی، هنری و دینی است و بار دیگر شاهد حضور رابرت لانگدان در این کتاب هستیم. براون به موضوع بی‌طرفی در زمانه‌ی ظلم و بی‌اخلاقی می‌پردازد و ذهن خواننده را درگیر می‌کند.
آثار فرشتگان و شیاطین، رمز داوینچی و دوزخ دن براون در سه فیلم اقتباس شده‌اند و یک برنامه‌ی تلویزیونی از روی نماد گمشده اقتباس شده است.
براون در رمانی که در سال ۲۰۱۷ منتشر کرد یعنی «منشأ»، دو سؤال اساسی بشریت را بررسی می‌کند: ما از کجا آمده‌ایم؟ به کجا می‌رویم؟ این کتاب در ایران با نام‌های منشأ، خاستگاه، پیدایش و سرچشمه ترجمه شده است. رابرت لانگدان این بار به اسپانیا سفر می‌کند. جایی که فردی به نام ادموند کرسچ ساختار یک هوش مصنوعی کم‌نظیر را توسعه داده است. در این کتاب نیز خواننده شاهد تقابل دین و علم خواهد بود.
آخرین کتاب دن براون در سال ۲۰۲۰ و با نام «سمفونی وحشی» منتشر شده است. براون در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۰۶ ادعا کرد که ایده‌هایی برای حدود ۱۲ کتاب آینده با محوریت شخصیت رابرت لنگدان دارد. پس می‌توان انتظار کتاب‌های بیشتری را از او داشت.
براون اغلب نام شخصیت‌های کتاب‌های خود را از روی افراد واقعی زندگی خود انتخاب می‌کند. رابرت لانگدان نام هنرمندی است که در تولید نوار کاست‌های براون همکاری داشته است. او حتی از نام‌های پدر، مادر و معلم‌هایش نیز در آثارش استفاده کرده است. براون معمولاً در کتاب‌هایش از یک الگوی تکرارشونده بهره می‌برد. ماجراهای معماگونه‌ای در بیست و چهار ساعت اتفاق می‌افتد و یک قهرمان ساده از یک محیط آشنا بیرون کشیده می‌شود و به محیط جدیدی پا می‌گذارد. درون‌مایه‌ی تقریبا همه‌ی آن‌ها حول رمزنگاری، هنر، تاریخ، دین و تئوری‌های توطئه می‌چرخد. چون براون در کتاب‌هایش به مضامین مسیحی و داستان‌های تاریخی می‌پردازد بارها جنجال‌هایی را به وجود آورده است؛ اما خود او بیان کرده است که خود فردی ضد مسیحی نیست و در یک سفر معنوی دائمی به سر می‌برد.
دن براون چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟
در سال ۲۰۰۵، براون توسط مجله تایم به‌عنوان یکی از ۱۰۰ فرد با نفوذ جهان انتخاب شد؛ همچنین در همین سال کتاب فرشتگان و شیاطین او موفق شد برنده‌ی نشانک طلایی Humo شود.
نظرات افراد مشهور درباره دن براون و آثارش
«سریع، باهوش، آگاه .... دن براون استاد قله‌های روشن‌فکری است.» مجله وال استریت (The Wall Street Journal)
«استاد هیجان، نفس‌گیری و معما.» Richmond Times-Dispatch
«اسمش را حرکت براونی بگذارید: داستان دنباله‌داری با فاصله‌های زیبا و پرده‌برداری از هویت واقعی قاتل.» واشنگتن پست (Washington Post)
بهترین کتاب‌های دن براون
دن براون بیشتر به‌خاطر کتاب‌های راز داوینچی، نماد گمشده و دوزخ شناخته می‌شود و بسیاری از منتقدان معتقدند که راز داوینچی بهترین کتاب براون تا این زمان بوده است.
ترتیب خواندن کتاب‌های دن براون
دژ دیجیتالی
فرشتگان و شیاطین
نقطه فریب/ حقیقت یخی
راز داوینچی
نماد گمشده
دوزخ
منشا
