دانلود و خرید کتاب صوتی کلیله و دمنه

کتاب صوتی کلیله و دمنه نوشتهٔ ابوالمعالی نصرالله منشی است. احسان چریکی گویندگی این اثر نثر کهن صوتی را انجام داده و انتشارات نیستان هنر آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب صوتی کلیله و دمنه

کلیله و دمنه نام کتابی در اصل هندی است که توسط فیلسوفی به‌نام «بدیا» نوشته شده است؛ مجموعه‌ای از داستان‌های عبرت‌آموز که عمدتا از زبان حیوانات روایت می‌شود. این کتاب که بر پایه‌ی چند اثر هندی از جمله «پنجه تنتره» تالیف شده، بارها به فارسی برگردانده شده است، اما نسخه‌ای که امروزه بیش از همه به‌عنوان کلیله و دمنه به زبان فارسی شناخته و خوانده می‌شود، حاصل ترجمه‌ٔ آزاد ابوالمعالی نصرالله منشی، یکی از دبیران دربار بهرام‌شاه غزنوی است.

همانطور که گفته شد، کلیله و دمنه مجموعه داستانی هندی است. این داستان‌ها از زبان حیوانات روایت می‌شوند. «کلیله» و «دمنه» نام دو شغالِ روایت‌گر داستان‌های این مجموعه است. ریشه‌ی این کتاب به اثری به‌نام «پنچاتنترا» یا «پنجه تنتره» بازمی‌گردد. پنجه تنتره (به معنی پنج دستگاه یا پنج شعار)، کتابی از هند باستان و شامل حکایت‌هایی منثور و منظوم از حیوانات است. مضمون این کتاب که به زبان سانسکریت نوشته شده، دعوت به فضائل اخلاقی و انسانی، تدبیر و کشورداری است و به ‌زبان خدایان، انسان‌ها و حیوانات و همراه با امثال و قصه‌ها به رشته‌ٔ تحریر درآمده است.

اولین برگردان یا ترجمه‌ٔ آزاد از کلیله و دمنه به زبان پارسی میانه، به دوره‌ٔ ساسانیان بازمی‌گردد. «برزویه‌ی طبیب» بزرگ طبیبان دربار خسرو انوشیروان ساسانی، احتمالا مترجم «پنجه تنتره» به زبان پارسی میانه و نیز گردآورنده‌ی کلیله و دمنه بوده است. نام پهلوی این اثر «کلیلک و دمنک» بوده که امروزه نسخه‌ای از آن وجود ندارد. ترجمه‌ٔ سریانی کلیله و دمنه را نزدیک‌ترین نسخه از نظر زمانی به نسخه‌ٔ پهلوی دانسته‌اند.

روزبه پوردادویه معروف به ابن‌مقفع مترجم قدرتمند فارسی، کلیله و دمنه را از زبان فارسی میانه به عربی ترجمه کرد. زبان فصیح و قدرت‌مند ابن‌مقفع، اثری ارزشمند را به ارمغان آورد. کلیله و دمنه بعدها از ترجمهٔ عربی ابن‌مقفع به فارسی برگردانده شد. این نسخه‌ٔ عربی علاوه‌بر فارسی به زبان‌های ترکی، یونانی، آلمانی، اسپانیایی و روسی نیز ترجمه شده است. نصرالله منشی در مقدمه‌ی ابن‌مقفع آورده است که کلیله و دمنه پانزده باب دارد. او نیز بر هندی بودن اصل کتاب تاکید ورزیده است. به‌گفته‌ی او پنج باب از ابواب پانزده‌گانه‌ی کتاب به‌دست پارسی‌گویان به آن افزوده شده است. ترجمه‌ی سریانی اثر را ده باب با نام‌های «کلیله و دمنه»، «باب شیر و گاو»، «باب کبوتر طوق‌دار»، «باب بوزینه و سنگ‌پشت»، «باب بی‌تدبیری»، «باب موش و گربه»، «باب بوم و زاغ»، «باب شاه و پنزوه»، «باب تورگ (شغال)»، «باب بلاد و برهمنان» و «باب شاه موشان و وزیرانش» تشکیل داده است.

شنیدن کتاب صوتی کلیله و دمنه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب صوتی را به دوستداران داستان‌ها و نثر کهن فارسی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره‌ی ابوالمعالی نصرالله منشی

ابوالمعالی نصرالله منشی با نام کامل ابوالمعالی نصرالله بن محمد بن عبدالحمید منشی یکی از نویسندگان و منشیان دربار غزنوی در سدهٔ ششم هجری بوده‌ است. در محل تولد وی میان شیراز و غزنین تردید وجود دارد. بهرحال او توانست در دوران سلطنت سید امیرشاه غزنوی به مقام دبیری برسد و کمی بعد در دوران خسرو ملک وزیر شد. از کارهای مهم نصرالله منشی برگرداندن کلیله و دمنه از عربی به فارسی بود که این اثر را زیبا و جاودانه کرده است. نثر نصرالله منشی فنی و مصنوع است که بعد از او نوشتن به این سبک در میان بزرگان ادب باب شد.

درباره‌ی ابن مقفع

ابومحمد عبدالله که نام اصلی‌اش روزبه پوردادبه و معروف به ابن‌مقفع بود، مترجم کلیله و دمنه از زبان پارسی میانه به عربی است. نسخه‌ی ترجمه شده از او بعدها مبنای اصلی مترجمین کلیله و دمنه قرار گرفت. ابن مقفع در سال ۱۰۴ هجری در فیروزآباد فارس دیده به جهان گشود. کودک بود که با پدرش دادبه، به بصره مهاجرت کرد و در آن‌ شهر تحصیلاتش را آغاز کرد. پدر ابن‌مقفع کوشید فضای بسیار مساعدی را برای تحصیل او فراهم آورد. دادبه دو استاد بزرگ از فصیحان عرب را برای آموزش فرزندش به خدمت گرفت. در کنار این مداوماً او را به مجالسی می‌برد که بزرگان در آن حضور داشتند تا شخصیت و روحیه‌ی او را ارتقاء بخشد. ابن‌مقفع پس از آموزش‌های نظام‌مندی که دریافت کرد به یکی از فصیح‌ترین کسانی که به عربی می‌نوشتند و حرف می‌زدند، تبدیل شد. به گمان برخی، ابن‌مقفع دبیر دربار حاکم گماشته‌ی حکومت بنی‌امیه، «مسیح‌بن‌حواری» بوده است. در زمان حیات ابن‌مقفع، سقوط تاریخی حکومت بنی‌امیه رخ داد، اما بخت با او یار بود و زنده ماند و به بصره رفت. ابن مقفع در دوره‌ی حیات پربار خود، کتاب‌های مهمی را از زبان پهلوی به عربی، که آن زمان زبان رسمی سرزمین وسیع اسلام بود، برگرداند؛ از آن میان می‌توان به کلیله و دمنه، تاج‌نامه انوشیروان، آیین‌نامه، سخنوری بزرگ و سخنوری خُرد اشاره کرد. ازاحوالات ابن‌مقفع باید به وسواس او در کار و پایبندی به رسوم ایرانی و رعایت سنن اعراب اشاره کرد. زبان او به پارسی میانه و به‌خصوص عربی بسیار قدرت‌مند و فصیح بود و بسیاری از اولین‌ها را در این زمینه به خود اختصاص داد. در عقاید او نیز سخن‌های زیادی گفته‌اند، برخی بر آن‌اند که او در دل زرتشتی بوده و در ظاهر مسلمان، و برخی او را بی‌دین دانسته‌اند. ابن‌مقفع در نهایت در سال ۱۴۲ قمری به‌دلیل کینه‌ی شخصی و با بهانه‌ی بی‌دینی به‌طرز فجیعی توسط حاکم بصره، «سفیان‌ابن‌معاویه» کشته و سوزانده شد.