کتاب هنر رزم

کتاب هنر رزم شامل تعالیمی است که سان تزو در حوزه‌ی جنگاوری به‌کار می‌برده. او این تعالیم را به‌صورت مکتوب در کتاب هنر رزم جمع‌آوری کرده است. این کتاب در آن زمان به‌قدری توجه پادشاه وقت چین را به خود جلب کرد که سان تزو را به سمت‌های بالای نظامی منصوب کرد.

درباره کتاب هنر رزم

سان تزو یک استراتژیست نام‌آشنا میان دانشجویان علوم سیاسی به‌حساب می‌آید. می‌توان گفت او اولین استراتژیست دنیا است.

در جنگاوری و رزم چینی‌ها، سابقه‌ی طولانی دارند. پیچیده‌ترین فنون جنگی در دوران باستان، مربوط به چین است. سان تزو استراتژیست و فیلسوف چینی، در پنجم پیش از میلاد، شروع به نوشتن کتابی درمورد استراتژی‌های رفتار با دشمنان کرد. این کتاب تا قرن‌ها بعد از نوشتنش نیز مورد استفاده‌ی فرماندهان چینی بود. در قرن هجدهم این کتاب برای اولین بار توسط فرانسویان ترجمه شد و در دسترس اروپاییان قرار گرفت. سپس در قرن بیستم به انگلیسی ترجمه و به دنیا معرفی شد. بسیاری از فرماندهان نظامی این کتاب را در زمان جنگ مطالعه کرده‌اند.

بسیاری از مدیران موفق عقیده دارند این کتاب در موفقیت آن‌ها تاثیز بسزایی داشته است و این کتاب با وجود گذشت قرن‌ها از انتشارش, همچنان جزو محبوب‌ترین کتاب‌های مدیریت استراتژیک است. شیوه رزم هر کشوری نشان‌دهنده نگرش مردم آن فرهنگ به دشواری است. از نظر سان تزو رزم مقوله‌ای فراتر از درگیری با سلاح است و در این کتاب درباره اینکه چگونه قبل از آنکه شمشیر خود را دربیاوریم می‌توانیم پیروز شویم صحبت کرده است.

همه‌ی ما برای زندگی، هدف‌های بلندمدت و کوتاه‌مدتی داریم و برای هر کدام برنامه‌ای ریخته‌ایم. سان تزو، این نکات را در این کتاب به ما یاد می‌دهد: «اگر می‌خواهید چیزی را به‌دست آورید و آن چیز برای شما ارزش زیادی دارد؛ هرگز بر رویش ریسک نکنید. فقط زمانی حرکت کنید که مطمئن هستید پیروز می‌شوید». اگر قدم به قدم با آموزه‌های کتاب هنر رزم پیش برویم در انتهای کتاب می‌بینیم که چه اطلاعات سودمندی به‌دست آورده‌ایم.

چرا باید کتاب هنر رزم را مطالعه کنیم؟

هنر رزم یک کتاب مدیریتی موفق به‌حساب می‌آید و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کتاب‌های استراتژیک شناخته می‌شود. این کتاب ارزش تاریخی و جذابیت فهم بسیار بالایی دارد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

سان تزو، یک روانش‌شناس و مدیر زیرک بود. آموزه‌هایی که او در کتاب هنر رزم برای ما نوشته است، می‌تواند حتی برای افراد در زندگی عادی و یا برای هر قشری، از مدیران نظامی و دولتی تا مربیان ورزشی و تجار مفید باشد.

درباره سان تزو

سان تزو در سال ۵۵۱ پیش از میلاد در چین متولد شد. او متخصص نظامی و فیلسوف چینی بود که به دلیل نبوغ نظامی خود مشهور شد. سان تزو شاهد تمام شدن عصر بهار و پاییز بود، که جامعه چین از جامعه برده‌داری به جامعه فئودالی تبدیل شد. در این دوره جنگ‌ها بین بیش از ۱۳۰ پادشاهی کوچک افزایش یافت. این جنگ‌های طولانی تجربه نظامی سان تزو را افزایش داد، استعدادهای او را تقویت کرد و خرد او را افزایش داد.

سان تزو به پادشاهی وو در شرق چین سفر کرد، جایی که اولین نوشته خود را با عنوان هنر رزم تکمیل کرد. پادشاهی وو با احترام زیاد، سان تزو را به‌عنوان فرمانده انتخاب کرد. او سربازان را آموزش داد، مهارت‌های خودش را نیز تقویت کرد، قلمرو پادشاهی را گسترش داد و به پیروزی‌های زیادی رسید.

با پیروزی‌های پی در پی، غرور شاه زیاد شد و به خود مغرور شد. او دیگر به نظرات و پیشنهادات دیگران گوش نداد، که این موضوع باعث شد سان تزو پادشاه را ترک کند و به روستایی دورافتاده برود و در جنگل‌ها زندگی کند. نام او ابتدا سون وو بود که بعد از مرگش، به سان تزو تغییر کرد.

کتاب هنر رزم شامل شش هزار جمله یا بخش، در ۱۳ فصل و مقاله است، که در آن‌ها او ایده‌های نظامی‌اش را براساس تجربه خودش نوشته است. این کتاب بعد از مرگ سان تزو نیز همچنان شامل توضیحات و تفاسیری است که به رهبران ارشد نظامی چین کمک می‌کند و آن‌ها را راهنمایی می‌کند. کتاب هنر رزم به‌عنوان اولین کتاب نظامی قدیمی در جهان به‌حساب می‌آید و کتاب مقدس برای مطالعات نظامی نامیده شده است. ایده‌های نظری و اندیشه‌های فلسفی در این کتاب در زمینه‌های نظامی، سیاسی، اقتصادی و دیگر حوزه‌ها به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت.

تکه هایی از کتاب هنر رزم

رزمایش

1- سان تزو می‌گوید: در جنگ فرمانده دستوراتش را از فرمانروا می‌گیرد.

2- او که سپاه را گردآورده و قوایش را متمرکز نموده، باید قبل از برپا کردن اردوگاهش، عوامل مختلفی را با یکدیگر تلفیق نماید.

3- بعد از آن، رزمایش تاکتیکی مطرح می‌شود، چیزی که دشوارتر از آن وجود ندارد. دشواری رزمایش‌های تاکتیکی به دلیل تبدیل بی‌راهه به مسیر اصلی و بدبیاری به خوش اقبالی است.

4- از این رو، در پیش گرفتن یک مسیر طولانی و پر پیچ و خم، بعد از گمراه کردن دشمن و دور شدن از مسیر او و نقشه کشیدن برای رسیدن به هدف پیش از او، حتی اگر بعد از او حرکت کرده باشیم، نشان‌دهنده هنر فریب است.

5- رزمایش برای هر ارتشی مفید است. اما با یک گروه بی‌نظم، خطرناک‌ترین چیز است.

6- اگر یک ارتش کامل را مجهز کنید تا بتوانید از یک امتیاز خاص بهره بگیرید، این احتمال وجود دارد که خیلی دیر به این امتیاز دست یابید. از طرف دیگر، گسیل کردن یک گروه پیش قراول برای تحقق این هدف، می‌تواند منجر به فدا شدن آذوقه و نیرو شود.

7- بنابراین اگر به افرادتان دستور دهید برای یک نبرد آماده شوند، و آنها را وادار کنید شبانه روز و بدون توقف تا دوبرابر مسافت معمول یک مسیر را پیشروی کنند، یا برای دستیابی به یک امتیاز نسبت به دشمن، مسافت زیادی را طی کنند، مطمئن باشید همه این گرو‌ه‌ها به دست دشمن اسیر خواهند شد.