کتاب فرهنگ سیاسی در ایران

فرهنگ سیاسی در ایران، کتابی در زمینه علوم سیاسی و اجتماعی نوشته رشید جعفرپور کلوری است. فرهنگ سیاسی از مفاهیم جامعه‌شناختی است که در تحلیل تحولات هر جامعه‌ای کمک شایانی به پژوهشگر می‌کند.

یکی از لایه‌ها و وجوه فرهنگ عمومی، فرهنگ سیاسی است. مفهوم فرهنگ سیاسی هرچند نزدیک به چندین دهه عمر دارد، اما در ادبیات سیاسی ایران چندان شناخته‌شده نیست و در پژوهش‌ها کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. شناخت فرهنگ سیاسی جامعه و نوع نگاه مردم به سیاست می‌تواند زمینه‌ساز مناسبی برای برنامه‌ریزی اجتماعی و سیاسی باشد. شناخت فرهنگ سیاسی یک ملت کمک می‌کند تا ارزش‌ها، باورها و ایستارهای احساسی مردم آن سرزمین را درک کرده و از نوع رفتارهای سیاسی و غیرسیاسی آنان اطلاع داشته باشیم.

 درباره کتاب فرهنگ سیاسی در ایران

در جامعهٔ ایرانی به دلیل روند سریع و شتابان تحولات سیاسی و اجتماعی ـ به خصوص در دوران معاصر ـ تعدد عوامل مؤثر بر فرهنگ سیاسی مردم، و نیز فقر ادبیات جامعه‌شناختی در مورد فرهنگ سیاسی، مطالعه دراین موضوع را کار پیچیده و دشواری کرده است. با این حال، با مطالعه و تطبیق فرهنگ سیاسی در دوران معاصر می‌توان به نکات ظریفی از فرهنگ سیاسی مردم دست یافت و شاهد یک روند تحولی در آن بود. در این روند تحولی، عوامل مهمی چون انقلاب اسلامی که مبتنی بر اراده و خواست ملت مسلمان ایران و با درایت و رهبری امام خمینی (ره) صورت گرفت، تأثیر بسزا و تعیین‌کننده‌ای داشته است. این کتاب تلاش دارد با یک رویکرد تطبیقی به مطالعهٔ فرهنگ سیاسی مردم ایران در دو دورهٔ پهلوی دوم و جمهوری اسلامی بپردازد.

 خواندن کتاب فرهنگ سیاسی در ایران را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 دانشجویان و پژوهشگران علوم سیاسی و اجتماعی مخاطبان اصلی این کتاب‌اند.

 فهرست کتاب فرهنگ سیاسی در ایران

• مقدمه
• پیشگفتار
• بخش اول: کلیات مفهومی و نظری
• ۱ ـ فرهنگ سیاسی
• ۲ ـ نخبهٔ سیاسی
• ۳ ـ تودهٔ مردم
• ۴ ـ انقلاب اسلامی
• ۵ ـ مطالعهٔ تطبیقی
• بخش دوم: تلاش برای دستیابی به چارچوب تحلیلی
• فصل اول: نظریهٔ فرهنگ سیاسی
• ۱ ـ فرهنگ سیاسی: رهیافت‌های مختلف
• ۲ ـ رهیافت یادگیری اجتماعی
• ۳ ـ رهیافت نظریهٔ فرهنگی
• ۴ ـ دیدگاه آلموند و همکاران در مورد فرهنگ سیاسی
• فصل دوم: نظریات نخبگی
• ۱ ـ موسکا: رویکرد سازمانی
• ۲ ـ پاره‌تو: رویکرد روان‌شناختی
• ۳ ـ میخلز: رویکرد سازمانی
• ۴ ـ میلز: رویکرد نهادی
• ۵ ـ گی روشه: رویکرد تلفیقی
• ۶ ـ باتامور: رویکرد تلفیقی
• فصل سوم: فرهنگ سیاسی در ایران
• ۱ ـ نظریهٔ ماروین زونیس: رویکردی رفتارگرایانه
• ۲ ـ انقلاب اسلامی و تحول در فرهنگ سیاسی مردم
• فصل چهارم: چارچوب تحلیلی بحث فرهنگ سیاسی در ایران
• رویکرد مقایسه‌ای
• بخش سوم: مطالعهٔ شاخص‌های فرهنگ سیاسی در دو دورهٔ تاریخی
• فصل اول: مشروعیت سیاسی
• پایه‌های مشروعیت حکومت پهلوی دوم
• ۱ ـ عامل زور
• ۲ ـ ناسیونالیسم باستان‌گرا
• ۳- تجددطلبی سطحی
• ۴ ـ حمایت خارجی
• رفتارشناسی نخبه و توده در زمینهٔ مشروعیت پهلوی
• پایه‌های مشروعیت سیاسی حکومت جمهوری اسلامی
• رفتارشناسی نخبگان و تودهٔ مردم در مورد مشروعیت نظام جمهوری اسلامی
• فصل دوم: مشارکت سیاسی
• مشارکت سیاسی در دورهٔ پهلوی دوم
• رفتارشناسی نخبگان و توده در زمینهٔ مشارکت سیاسی در دورهٔ پهلوی دوم
• مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی
• رفتارشناسی نخبگان و تودهٔ مردم در زمینهٔ مشارکت سیاسی در دورهٔ جمهوری اسلامی
• فصل سوم: کارآمدی یا ناکارآمدی سیاسی
• کارآمدی یا ناکارآمدی دورهٔ پهلوی دوم
• تحلیل رفتاری نخبه و توده از کارآمدی حکومت پهلوی دوم
• کارآمدی سیاسی در دورهٔ جمهوری اسلامی
• تحلیل رفتاری نخبه و تودهٔ مردم در مورد کارآمدی جمهوری اسلامی
• بخش چهارم: مقایسه فرهنگ سیاسی دو دوره
• مطالعات مقایسه‌ای فرهنگ سیاسی
• فرهنگ سیاسی و شاخص‌های مقایسه
• فرهنگ سیاسی توده و نخبه در ایران
• مطالعهٔ تطبیقی فرهنگ سیاسی دو دوره براساس شاخص‌ها
• تحلیل فرهنگ سیاسی براساس مشروعیت سیاسی در دو دوره
• تحلیل فرهنگ سیاسی براساس مشارکت سیاسی در دو دوره
• تحلیل فرهنگ سیاسی براساس کارآمدی سیاسی در دو دوره
• نتیجه‌گیری
• کتابنامه
• یادداشت‌ها