کتاب غزلیات شمس تبریز؛ جلد اول

کتاب «غزلیات شمس تبریز؛ جلد اول» حاوی غزلیات مولانا جلال‌الدین رومی است که محمدرضا شفیعی کدکنی به گزینش و تفسیر اشعار آن پرداخته و محمد زهرایی در آماده‌سازی کتاب کمک شایانی کرده است. 

خلاصه‌ی کتاب «غزلیات شمس تبریز؛ جلد اول»

کتاب «غزلیات شمس تبریز؛ جلد اول» صورت گسترش‌یافته و کمال‌پذیرفته‌ غزلیات شمس تبریزی است. اما حجم غزل‌های مولانا در آن سه برابر شده است و درخشان‌ترین رباعی‌های دیوان شمس را نیز به همراه خود دارد. دامنه‌ی مقدمه و تعلیقات بسیار گسترده شده است. در این کتاب، خوانندگان با چشم‌اندازهای گوناگون هنر مولانا و جهان روحانی او آشنا خواهند شد و بسیاری از مطالب آن به تفصیل بیان شده است. 

کتاب «غزلیات شمس تبریز؛ جلد اول»‌ برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به اشعار عرفانی و مولانا می‌توانند «غزلیات شمس تبریز؛ جلد اول» را مطالعه و دریافت کنند.

درباره‌ جلال‌الدین محمد بن محمد مولوی

مولانا جلال‌الدین در تاریخ پانزدهم مهر ۵۸۶ هجری شمسی در بلخ متولد شد. مولوی بیشتر زمان عمر خود را در قونیه گذراند و در همان شهر از دنیا رفت؛ اما در طول زندگی همواره از وطن اصلی خود در خراسان یاد می‌کرد. مولوی شاعری فارسی‌‌زبان است؛ محل زندگی مولوی در طول عمرش، امروزه شامل بخش‌هایی از کشورهای ایران، افغانستان، تاجیکستان و ترکیه می‌شود که بسیاری از آن‌ها در گذشته بخشی از خاک ایران بودند. به همین دلیل آثار مولوی در این کشورها نیز ترجمه شده‌اند و طرفداران زیادی دارند.

مولوی در طی سال‌های زندگیش سفرهای زیادی رفته و بعد از غیبت شمس تبریزی، با بزرگان دیگری نیز مانند «برهان صلاح الدین» و «حسام الدین چلبی» معاشرت می‌کرد. هم‌نشینی مولوی با صلاح الدین دلیل خلق مثنوی معنوی شد که از بزرگ‌ترین گنجینه‌های ادبیات عرفانی ایران و جهان به‌شمار می‌رود.

مولوی در تاریخ ، مصادف با چهارم دی ماه سال ۶۵۲ هجری شمسی، به‌دلیل تب سوزان و بیماری در ۶۶ سالگی از دنیا رفت. بعد از مرگ او، مردم قونیه از مسلمانان تا مسیحی و یهودی تا چهل روز در غم از دست دادن مولانا، عزاداری کردند.

دیدار مولوی با شمس در سال ۶۴۲ هجری در سن ۳۸ سالگی مولانا، تاثیری عمیق در زندگی او داشت. تا قبل از آن مولانا تلاش‌های زیادی در جهت آموزش خود و شاگردانش در زمینه علوم عرفان می‌کرد؛ اما شمس دریچه‌ای را برای مولوی گشود. از اولین دیدار شمس و مولوی داستان‌های زیادی وجود دارد؛ اما چیزی که در همه آن‌ها مشترک است،‌ تاثیر کلام شمس تبریزی بر روح و جان مولوی است. شمس تبریزی، مولوی را به تحقیق و جستجو در خودش مجبورکرد و مولوی فهمید که هرچه هست، در خود او است.

در کشور ترکیه، مولوی جایگاهی بالاتر از یک شاعر دارد و پیروان زیادی دارد که به ستایش او مشغول هستند. سلطان ولد فرزند بزرگ مولوی و اولو عارف چلبی نوه مولوی هر یک طریقتی متفاوت از اندیشه‌های مولوی پایه‌گذاری کردند و آن‌ را طریقت مولویه نامیدند.

آرامگاه مولوی در شهر قونیه و در میان استان‌های آنکارا و آنتالیا واقع شده است. قونیه بزرگ‌ترین استان ترکیه به شمار می‌رود. سالانه مردم زیادی برای دیدن آرامگاه مولانا به ترکیه سفر می‌کنند.

امروزه در محل آرامگاه مولوی، موزه‌ای نیز تاسیس شده است که در آن از آثار ارزشمندی مانند دست‌نوشته‌ها و قرآن خطی، دیوان حافظ، آلات موسیقی دوران رومی و آثار هنری دوره سلجوقیان نگهداری می‌شود. بخشی از این موزه را نیز به نگهداری از لباس، کلاه، تسبیح، جانماز و دیگر وسایل باقی مانده از دوران مولانا جلال الدین، اختصاص داده‌اند.

نفوذ مولوی فراتر از مرزهای ملی و تقسیمات قومی است. ایرانیان، افغان‌ها، تاجیک‌ها، ترک‌ها، یونانیان، دیگر مسلمانان آسیای مرکزی و مسلمانان آسیای جنوب شرقی در طی هفت قرن گذشته به شدت از میراث معنوی رومی تأثیر گرفته‌اند. ترجمه سروده‌های مولوی با نام رومی در غرب شناخته می‌شوند. مولانا به عنوان محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین شاعر در ایالات متحده آمریکا شناخته می‌شود.

ابیاتی از کتاب «غزلیات شمس تبریز؛ جلد اول»

ساقی! برخیز کان مه آمد

بشتاب که سخت بیگه آمد

ترکانه بتاز وقت تنگ است

کان ترک خطا به خرگه آمد

در وهم نوبد این سعادت

اقبال نگر که ناگه آمد

عاشق، چو پیاله پر ز خون بود

چون ساغر می به قهقه آمد

بیگه شد و هر که اوست مقبل

بگریخت ز خود به درگه آمد

فهرست کتاب «غزلیات شمس تبریز؛ جلد اول»

یادداشت ناشر

گزارش کار

فهرست مطلع غزل‌ها به ترتیب حروف اول

فهرست مطلع غزل‌ها به ترتیب حروف قافیه

فهرست مطلع غزل‌ها به ترتیب اوزان

مقدمه 

غزلیات شمس تبریز