دانلود و خرید کتاب صوتی فیه ما فیه

فیه ما فیه اثری منثور از مولانا جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولوی، شاعر و عارف بزرگ قرن هفتم ایران است. کتاب صوتی فیه ما فیه را انتشارات کتاب نیستان منتشر کرده است. این کتاب مجموعه‌ای از مقالات عرفانی و اخلاقی مولوی، با نثری روان و دل‌نشین است. فیه ما فیه، مانند بسیاری از آثار مولوی، حاصل سخنان مولوی و کتابت همزمان شاگردان اوست. مریدان مولوی در طول سی سال، سخنان و مواعظ مولانا را در مجالس نوشتند و پس از درگذشت او تدوینش کردند، تا یکی از مهم‌ترین و زیباترین آثار عرفانی منثور فارسی به ارمغان آید.

درباره‌ی کتاب صوتی فیه ما فیه

کتاب صوتی فیه ما فیه اثری منثور از مولانا، شاعر بی‌مانند و عارف بلندپایه‌ی قرن هفتمی ایرانی است. کتابی که اسرار الجلالیه نیز خوانده شده است، مقالات متنوعی از سخنان او در مسائل عرفانی، اخلاقی و دینی است. مانند بسیاری از آثار مولوی که او سخن می‌گفت و شاگردانش می‌نوشتند، این شاهکار منثور نیز این‌گونه حاصل آمد. مریدان مولوی هر آن‌چه در مجلس وعظ و مذاکرات مولوی می‌گذشت، در طول سی سال نوشتند و فصل به فصل به هم افزودند، تا «فیه ما فیه» تدوین شد. این اثر گران‌بها پس از وفات مولوی تکمیل و نشر شد. نامش را شاگردانش با الهام از قطعه‌ای از کتاب «فتوحات مکیه»، اثر «محیی‌الدین‌بن‌عربی» برگزیدند؛ شخصیتی که عارفان مسلمان عمیقا تحت تاثیر او قرار داشته و دارند.

مولانا را بزرگ‌ترین عارف از میان شعرای پارسی‌گوی خوانده‌اند. اشعار او که قرن‌هاست جهان‌گیر نیز شده، برای درک شدن بعضا نیاز به جهد و تعمقی بسیار دارد. فیه ما فیه که درس‌گفتارهای او در مجالس مختلف است، روی دیگری از کلمات اوست. کلماتی که برگرفته از شناخت عمیق و خوانش ویژه‌ی او از منابع اصلی فکری‌اش، «قرآن و سنت» است. با این‌همه، مولوی را نمی‌توان محصور در یک عقیده دانست. او همان‌گونه که در اشعارش هویداست، نگاهی فراتر از مرزهای عقیدتی و ایده‌های محدودکننده به جهان داشته است. نگاهی تکثرگرا که هرکس را در قالب فکر و جغرافیا و باورهایش می‌پذیرد و رویش را بر آنان که متفاوت‌اند، ترش نمی‌کند؛ شرح صدری به وسعت جغرافیای عرفانی خود دارد و تنفر را در هیچ لباسی روا نمی‌دارد. این رواداری عارفانه بنیان اخلاق مولاناست و آن‌چه بر زبانش جاری است از این عقیده سرچشمه گرفته است. برای مولانا انسان، اولین و مهم‌ترین مسئله است، اسطرلاب حق است بدان شرط که خود را بشناسد و حق این موهبت الهی را به‌جای آرد؛ همان‌گونه که در فیه ما فیه گفته است: «آدمی اسطرلاب حق است اما منجمی باید که اسطرلاب را بداند. تره‌فروش یا بقال اگرچه اسطرلاب دارد، اما از آن‌ چه فایده گیرد یا آن اسطرلاب چه داند احوال افلاک را و دوران برج‌ها و تأثیرات و انقلاب را الی غیر ذلک. پس اسطرلاب را در حق منجم سودمندست که من عرف نفسه فقد عرف ربه».

کاتب صوتی فیه ما فیه سفره‌ای رنگارنگ است. از چرب و شیرین طعام فکری و اخلاقی چیزی کم ندارد. کلمه به کلمه‌اش روحی خروشان دارد، با وجود این‌که آهنگ و طنین اشعارش در این نثر کمتر دیده می‌شود. درگاه دنیای بی‌کران و جان‌ساز و هم جان‌گداز مولانست. آغاز گرمای سخن اوست که در شعرش به دریایی جوشان می‌رسد. حکایت‌های کوتاهش، به‌تدریج و آرام آرام که خوانده یا شنیده شود، به جان می‌نشیند. کلمات مولانا در فیه ما فیه قطرات دریای مواج فکر او هستند، بعید است قطره‌ای بچشید و در آن دریای بی‌کران فروکشیده نشوید.

مولانا در گفت‌وگوهای رودررو با شاگردان و دوست‌دارانش که در فیه ما فیه بخشی از آن ضبط شده است، روان‌تر و آسان‌یاب‌تر از آثار منظومش همچون «دیوان شمس» سخن گفته است. متن روان و آسان و خوش‌خوان فیه ما فیه خوانش آن را با لذتی کم‌نظیر همراه می‌کند؛ در واقع آن‌چه خوانندگان را گاهی از خوانش متون کهن بازمی‌دارد، که سختی و پیچیدگی ناشی از بعد تاریخی است، در فیه ما فیه هم هست اما کمتر به چشم می‌آید؛ از این‌رو این کتاب ارزشمند، برای آغاز مطالعه‌ی متون کهن فارسی انتخاب مناسبی است، همان‌گونه که بسیاری آن را کتابی مناسب برای ورود به جهان عظیم و پررمزوراز مولانا می‌دانند.

کتاب فیه ما فیه اولین‌بار به‌دست بدیع‌الزمان فروزان‌فر، ادیب برجسته‌ی ایرانی تصحیح شد. نسخه‌ای که به سال ۱۳۳۵ به چاپ رسید. این اثر ارزشمند چند بار به زبان انگلیسی برگردانده شد، که ترجمه‌ی «آرتور آربری» از آن‌ جمله است. «آنه‌ماری شیمل» شرق‌شناس و اسلام‌پژوه، مترجم این اثر به آلمانی است. «علی نانوازاده» نیز کتاب فیه ما فیه را به زبان کردی برگردانده است.

کتاب صوتی فیه ما فیه با خوانش مریم محبوب و به همت انتشارات کتاب نیستان منتشر شده است. شنیدن نثر جان‌بخش و دل‌نشین مولانا با صدای گرم مریم محبوب، بسیار لذت‌بخش و شورآفرین است.

درباره‌ی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولانا، مولوی یا ملای رومی، شاعر پارسی‌گوی و عارف بلند‌پایه و دوران‌ساز ایرانی است. مولوی در ششم ربیع‌الاول سال ۶۰۴ هجری قمری در بلخ دیده به جهان گشود. پدر مولوی، «بها‌ءالدین ولد» بود، که «سلطان‌العلما» نیز خوانده می‌شد. مادر مولانا نیز «مومنه خاتون» نام داشت. بهاءالدین ولد از مشایخ صوفیه و بزرگان بلخ بود. به سال ۶۱۰ قمری که خطر هجوم مغولان بسیار جدی شده بود، بهاءالدین سفر حجی را پیش گرفت و خانواده‌اش را نیز با خود همراه کرد. آن‌ها در مسیر حج ابتدا به بغداد رفتند و پس از آن راهی مکه شدند. پس از ادای مناسک حج راه شام پیش گرفتند. آن‌جا بود که بها‌ءالدین ولد با دعوت «علاءالدین کیقباد سلجوقی» به قونیه مواجه شد؛ دعوت را پذیرفت و به قونیه رفت. این‌گونه قونیه منزلگاه دائمی مولوی شد.

مولوی در نوزده‌سالگی با «گوهر خاتون» ازدواج کرد. ۲۴‌ساله بود که پدرش را از دست داد. مریدان پدرش به او مراجعه کردند و از او خواستند کرسی درس پدر را زنده نگه دارد و مریدانش را بپذیرد. مهم‌‌ترین رخداد زندگی مولانا آشنایی او با عارف بزرگ، شمس تبریزی است. این دیدار تاریخی انقلابی به جان مولوی افکند و به‌گفته‌ی خودش از زهد به ترانه‌گویی و باده‌جوییش کشاند. شمس تبریزی آن‌قدر مولوی را به خود مشغول کرد که حسادتی عمیق را در مریدان مولانا برانگیخت. این حسادت به آزار شمس انجامید و او را وادار به رفتن به شام کرد. مولانا از این غیبت آزرده و احوالش آن‌چنان نامساعد شد، که مریدانش خود خواهان بازگشت شمس شدند. مولانا فرزندش را به همراه گروهی دیگر به دمشق فرستاد تا شمس را بازگرداند. شمس بازگشت اما اتفاقات پیشین دوباره تکرار شد. شمس این‌بار برای همیشه رفت تا آتشی به جان مولانا بیندازد و آن آتش به خلق آثاری بی‌مانند در ادبیات عرفانی فارسی انجامید. مولوی به‌جز شمس نزدیکان دیگری نیز داشت که با آنان رابطه‌ی ویژه‌ای برقرار کرد. «صلاح‌الدین زرکوب» که مردی عامی بود و مولوی او را جانشین خود کرد و «حسام‌الدین چلبی« که مثنوی معنوی را به پیشنهاد او نوشت، مهم‌ترین و نزدیک‌ترین مریدان مولوی به او هستند.

آثار منظوم مولوی به‌خصوص «دیوان شمس» و «مثنوی معنوی» بی‌مانندترین متون منظوم عرفانی فارسی و آثار منثورش «فیه ما فیه»، «مجالس سبعه» و «مکتوبات»، از والاترین نمونه‌های نثر کهن فارسی هستند. مولانا در پنجم جمادی‌الآخر سال ۶۷۲ قمری پس از مدت‌ها که مبتلا به بیماری بود، درگذشت. عزاداران مرگ او، گروهی وسیع و متنوع در دین و مسلک و اعتقاد بودند، تکثری که آینه‌ی تمام‌نمای آثار و رفتار او بود.

شنیدن کتاب صوتی فیه ما فیه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

شنیدن کتاب صوتی فیه ما فیه را به دوست‌داران ادبیات عرفانی و نثر کهن فارسی پیشنهاد می‌کنیم. فیه ما فیه می‌تواند بهترین انتخاب برای شروع مطالعه‌ی آثار مولانا و ورود به جهان متعالی او باشد.