کتاب تطهیر با جاری قرآن؛ تفسیر سوره‌های آل عمران و مدثر... (جلد سوم)

تو باید در سخت‌ترین شرایط، در شکم حادثه‌ها و در شب تاریک، قدر و طرحت را بریزی تا در طلوع فجر کار کنی و برنامه‌ها را پیاده کنی، وگرنه کسی که می‌خواهد تازه پس از فجر کاری را شروع کند و طرحی را بریزد، دیگر به کارش نمی‌رسد، که غروب از راه می‌رسد

در دل تاریکی‌ها و در بطن حادثه‌ها است که تو باید طرح فردا را بریزی و در طلوع فجر، همراه فرشته‌های نازل شب قدم برداری. اشتباه ما این است که در شبمان کاری نمی‌کنیم و در شکم گرفتاری‌ها و ظلمت‌ها، یا تسلیم تاریکی می‌شویم و یا مرثیه خوان ظلمت. و این فاجعه را در طلوع فجر می‌فهمیم که هیچ کاری نکرده‌ایم و هیچ طرحی نریخته‌ایم. و تا دست به کار شویم و طرحی بریزیم، هزار مانع بر سر راهمان می‌گذارند و هزار درگیری برایمان ایجاد می‌کنند و تا بخواهیم حرکت کنیم به غروب رسیده‌ایم و دوباره گرفتار شب شده‌ایم.

هدیهٔ بزرگ اقلیت بودن و در تنگنا افتادن باشد؛ چون در تنگنا و تاریکی است که طرح‌ها ریخته می‌شوند و نقشه‌ها شکل می‌گیرند

در این شب برای تو همه چیز فراهم شود: ۱ ـ نعمت‌ها و اندازه‌ها ۲ ـ کتاب و راهنما ۳ ـ نیروهای نازل بر مقام ولایت ۴ ـ طرح ریزی و تقدیر تو. و این است که بیدار ماندن و طرح ریختن در این شب توصیه شده و بهترین کار در این شب گفت‌وگوی علم و رسیدن به آگاهی و بینشی است که بتواند در این طرح و تصمیم کمک کار باشد

و این انسان، نه خوب است و نه بد و نه ترکیبی از خوبی و بدی و روح و لجن، که خوبی و بدی با جهت‌گیری انسان شکل می‌گیرد نه با استعدادهای او.

که اقرار گرفته و می‌پرسد در حالی که خبر داده که ما بارهای سنگین، وزر و رنج‌های بزرگ تو را که کمرت را می‌شکستند، برداشتیم. چگونه؟ آیا با کم جلوه دادن غم‌ها؟ نه. با بزرگ کردن خود تو، با باز کردن سینهٔ تو. غم‌ها را نمی‌توان کم کرد، باید خودت را زیاد کنی، باید سینه‌ات را گسترده کنی. آن‌وقت غم‌های بزرگ در این سینهٔ بزرگتر از هستی و عظیم‌تر از دریا هیچ طوفانی نمی‌آورند و هیچ بحرانی نمی‌زایند. این بینش قرآن است. این تسلیت خداست. در برابر دردهای بزرگ و بارهای سنگین یک راه بیشتر نیست، آن هم زیاد کردن خودِ تو و باز کردن سینهٔ تو و وسعت دادن به ظرفیت تو.

ما غم‌ها را در زرورق می‌پیچیم و مائده‌های زمینی درست می‌کنیم و آن قدر سخت دروغ می‌گوییم که خودمان هم باور می‌کنیم که دنیا قشنگ است، به همان قشنگی که آقای حجازی و آندره ژید به تصویر می‌کشند. و این دروغ مثل دروغ اشعث، آن طماع عرب، خودمان را هم به دنبال می‌کشد و توقعمان را بالا می‌برد، ولی همین که از خواب بیدار می‌شویم می‌بینیم که نه بابا هیچ آشی خیر نمی‌کنند و دنیا خوشی‌هایش، هنگام بلوغشان، ریش و سبیل ناخوشی در می‌آورند و پدر می‌سوزانند، که؛ خوشی چیزی جز ناخوشی نیست.

آدمی آگر نبافد بهتر است که به تأویلی گرفتار شود که استنادی ندارد و در قواعد زبانی و ظهور کلام جایگاهی نیافته است.

برای بعضی‌ها، نزّل علیک الکتاب و انزل علیک الکتاب، یک معنا را می‌رساند، همان طور که انزل الیک و یا انزل علیک، یک معنا را دارد. برای من هر تغییری و هر تفاوت و اختلافی معنا دارد. با توجه به حکمت و احاطهٔ حق و با توجه به ظهور حال کلام و متکلم و مخاطب و شرایط و وضعیت آنها من به دلم و به احساسم آموخته‌ام که صبوری کند و سنگینی ندانستن را با سنگینی بافتن‌ها و یا نفی دانستنی‌های مجهول مقایسه کند و در کنار رفعت آیه‌ها توقف نماید تا شاید در او رفعتی ریشه بگیرد و یا تضرّعی راه را نزدیک سازد.

توجه به دو اصل: ۱ ـ قدر و امکانات تو، ۲ ـ نیازها و ضرورت‌ها و شرایط جامعهٔ تو، شکل بگیرد.