بریده‌هایی از کتاب تطهیر با جاری قرآن؛ تفسیر سوره‌های آل عمران و مدثر... (جلد سوم)

در این شب برای تو همه چیز فراهم شود: ۱ ـ نعمت‌ها و اندازه‌ها ۲ ـ کتاب و راهنما ۳ ـ نیروهای نازل بر مقام ولایت ۴ ـ طرح ریزی و تقدیر تو. و این است که بیدار ماندن و طرح ریختن در این شب توصیه شده و بهترین کار در این شب گفت‌وگوی علم و رسیدن به آگاهی و بینشی است که بتواند در این طرح و تصمیم کمک کار باشد

هدیهٔ بزرگ اقلیت بودن و در تنگنا افتادن باشد؛ چون در تنگنا و تاریکی است که طرح‌ها ریخته می‌شوند و نقشه‌ها شکل می‌گیرند

این چهار عامل: محرک غایت بینش به رابطه‌های عمل و شکل عمل، در ارزش و قدر عمل مؤثر هستند

برای بعضی‌ها، نزّل علیک الکتاب و انزل علیک الکتاب، یک معنا را می‌رساند، همان طور که انزل الیک و یا انزل علیک، یک معنا را دارد. برای من هر تغییری و هر تفاوت و اختلافی معنا دارد. با توجه به حکمت و احاطهٔ حق و با توجه به ظهور حال کلام و متکلم و مخاطب و شرایط و وضعیت آنها من به دلم و به احساسم آموخته‌ام که صبوری کند و سنگینی ندانستن را با سنگینی بافتن‌ها و یا نفی دانستنی‌های مجهول مقایسه کند و در کنار رفعت آیه‌ها توقف نماید تا شاید در او رفعتی ریشه بگیرد و یا تضرّعی راه را نزدیک سازد.

آدمی آگر نبافد بهتر است که به تأویلی گرفتار شود که استنادی ندارد و در قواعد زبانی و ظهور کلام جایگاهی نیافته است.

ما غم‌ها را در زرورق می‌پیچیم و مائده‌های زمینی درست می‌کنیم و آن قدر سخت دروغ می‌گوییم که خودمان هم باور می‌کنیم که دنیا قشنگ است، به همان قشنگی که آقای حجازی و آندره ژید به تصویر می‌کشند. و این دروغ مثل دروغ اشعث، آن طماع عرب، خودمان را هم به دنبال می‌کشد و توقعمان را بالا می‌برد، ولی همین که از خواب بیدار می‌شویم می‌بینیم که نه بابا هیچ آشی خیر نمی‌کنند و دنیا خوشی‌هایش، هنگام بلوغشان، ریش و سبیل ناخوشی در می‌آورند و پدر می‌سوزانند، که؛ خوشی چیزی جز ناخوشی نیست.

که اقرار گرفته و می‌پرسد در حالی که خبر داده که ما بارهای سنگین، وزر و رنج‌های بزرگ تو را که کمرت را می‌شکستند، برداشتیم. چگونه؟ آیا با کم جلوه دادن غم‌ها؟ نه. با بزرگ کردن خود تو، با باز کردن سینهٔ تو. غم‌ها را نمی‌توان کم کرد، باید خودت را زیاد کنی، باید سینه‌ات را گسترده کنی. آن‌وقت غم‌های بزرگ در این سینهٔ بزرگتر از هستی و عظیم‌تر از دریا هیچ طوفانی نمی‌آورند و هیچ بحرانی نمی‌زایند. این بینش قرآن است. این تسلیت خداست. در برابر دردهای بزرگ و بارهای سنگین یک راه بیشتر نیست، آن هم زیاد کردن خودِ تو و باز کردن سینهٔ تو و وسعت دادن به ظرفیت تو.

و این انسان، نه خوب است و نه بد و نه ترکیبی از خوبی و بدی و روح و لجن، که خوبی و بدی با جهت‌گیری انسان شکل می‌گیرد نه با استعدادهای او.

با این ضربه هیچ پایگاهی نیست و در این دریا، هیچ لنگرگاهی نیست جز سنگینی میزان‌ها که تو را استقرار می‌دهند. این میزان‌ها؛ اسلام است،ایمان است، ولایت است و نماز است. این اعمال خود میزان و ترازو هستند.

اسلام میزانی است که از کفر جدا می‌کند. ولایت میزانی است که در اسلام جدا می‌کند و صلوة میزانی است که در ولایت جدا می‌کند. این میزان‌ها هستند که مقدار ثقل تو و عمق وجود تو را نشان می‌دهند.

حدیث نعمت‌های مسؤولیت ساز خدا را اگر با زبان مناسب و لسان صدق و برابر بگویی، همیشه حرفی برای گفتن و نعمت‌هایی و بلاهایی برای مسؤولیت و تعهد آفریدن هست. باید آموخت که در رابطه با نعمت‌ها و بلاها چگونه موضع گرفت و چگونه از این موضع گیری بلند حرف زد و این حدیث نعمت را برای هر کس با زبان مناسب خواند که گاهی زبان، زبان تبیین است و گاهی زبان توبیخ و گاهی زبان تشویق و گاهی زبان سکوت و گاهی زبان شکایت، که هر کس را با زبانی می‌توان رام کرد و زیر بار مسؤولیت‌ها برد.