کتاب چرا مشکلاتم حل نمی شود؟

کتاب چرا مشکلاتم حل نمی شود؟ (Successful problem solving: a workbook to overcome the four core beliefs that keep you stuck) نوشته متیو مک کی و پاتریک فانینگ و ترجمه بنفشه اشراقی و فرشاد عظیم زاده، اثری در حوزه‌ی خودیاری و روان‌شناسی کاربردی است که نشر اسبار آن را در سال ۱۴۰۱ منتشر کرده است. این کتاب با رویکردی عملی و ساختارمند به بررسی ریشه‌ها و موانع حل مسئله در زندگی روزمره می‌پردازد و تلاش می‌کند با ارائه‌ی ابزارها و تمرین‌های متنوع، خواننده را در مسیر شناسایی و اصلاح باورهای ناکارآمد یاری کند. نویسندگان باتکیه‌بر تجربیات بالینی و پژوهش‌های روان‌شناختی، راهکارهایی را برای عبور از بن‌بست‌های ذهنی و هیجانی ارائه داده‌اند تا افراد بتوانند با اعتمادبه‌نفس بیشتری با مشکلات خود روبه‌رو شوند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب چرا مشکلاتم حل نمی شود؟ اثر متیو مک کی و پاتریک فانینگ

کتاب چرا مشکلاتم حل نمی‌شود؟، اثری در حوزه‌ی روان‌شناسی و خودیاری است که متیو مک‌کی و پاتریک فانینگ آن را با هدف آموزش مهارت‌های حل مسئله و اصلاح باورهای محدودکننده نوشته‌اند. کتاب حاضر با نگاهی تحلیلی به موانع ذهنی و هیجانی که مانع حل مشکلات می‌شوند، می‌پردازد و ساختار آن بر پایه‌ی معرفی باورهای مرکزی ناسالم و راه‌های شناسایی و تغییر آن‌ها بنا شده است. نویسندگان با ارائه‌ی مثال‌های واقعی و تمرین‌های عملی، خواننده را به‌سمت خودشناسی و تغییر نگرش هدایت می‌کنند. این کتاب در چند فصل، ابتدا به معرفی انواع مشکلات و راهبردهای ناکارآمد حل مسئله می‌پردازد و سپس با تمرکز بر چهار باور مرکزی (بی‌کفایتی، بی‌ارزشی، ناامنی و تقدم نیازهای دیگران)، مسیر شناسایی و اصلاح این باورها را آموزش می‌دهد. هر فصل با کاربرگ‌ها و تمرین‌هایی همراه است تا خواننده بتواند به‌صورت گام‌به‌گام، موانع ذهنی خود را شناسایی و برطرف کند. این اثر برای کسانی که به‌دنبال تغییرات پایدار در زندگی شخصی و روابط خود هستند، راهنمایی عملی و قابل‌اجرا ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب چرا مشکلاتم حل نمی شود؟

کتاب با طرح این پرسش آغاز می‌شود که چرا برخی افراد با وجود تلاش‌های مکرر، همچنان در حل مشکلات خود ناکام می‌مانند. نویسندگان ابتدا به معرفی راهبردهای ناکارآمدی می‌پردازند که اغلب افراد در مواجهه با مشکلات به کار می‌گیرند؛ ازجمله انتخاب راه‌حل‌های کوتاه‌مدت، بی‌حس‌کردن خود، تلاش برای تغییر دیگران، منتظرماندن، تعیین پیش‌نیازهای غلط، مغرور شدن، فاجعه‌سازی و... . این راهبردها نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کنند، بلکه اغلب باعث تداوم یا تشدید آن می‌شوند. کتاب یک مدل پنج‌مرحله‌ای حل مسئله را معرفی می‌کند که شامل سنجش، بارش فکری، ارزیابی نتایج، تهیه‌ی لیست اقدامات و ارزیابی مجدد است. نویسندگان تأکید کرده‌اند که حتی بهترین روش‌های حل مسئله نیز زمانی ناکارآمد می‌شوند که باورهای مرکزی منفی در ذهن فرد ریشه دوانده باشند. این باورها معمولاً در کودکی شکل می‌گیرند و به‌صورت ناخودآگاه بر تصمیمات و رفتارهای فرد تأثیر می‌گذارند. چهار باور مرکزی که به‌عنوان موانع اصلی حل مسئله معرفی شده‌اند، عبارت‌اند از «من بی‌کفایتم»، «من بی‌ارزشم»، «احساس امنیت نمی‌کنم» و «نیازهای دیگران مقدم هستند». هر فصل به یکی از این باورها اختصاص یافته و با مثال‌ها و تمرین‌های عملی به خواننده کمک می‌کند تا ریشه‌های این باورها را شناسایی و آن‌ها را بازنویسی کند. تمرین‌هایی مانند کاربرگ‌های خودشناسی، ارزیابی مجدد ویژگی‌های منفی، لنگرانداختن به خاطرات مثبت و تهیه‌ی برنامه‌ی مقابله‌ای، ابزارهایی هستند که فرد را در مسیر تغییر باورها و بهبود مهارت حل مسئله یاری می‌کنند. درنهایت کتاب بر اهمیت تعهد به تغییر و استفاده از حمایت اجتماعی تأکید کرده و نشان می‌دهد که با شناسایی و اصلاح باورهای محدودکننده، می‌توان مسیر حل مشکلات را هموارتر کرد.

چرا باید کتاب چرا مشکلاتم حل نمی شود؟ را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی ساختارمند و تمرین‌محور، نه‌تنها به آموزش مهارت‌های حل مسئله می‌پردازد، بلکه به ریشه‌یابی موانع ذهنی و هیجانی نیز توجه ویژه دارد. ویژگی شاخص این اثر، ترکیب دانش روان‌شناسی با ابزارهای عملی و قابل‌اجرا است؛ به‌گونه‌ای که خواننده می‌تواند به‌صورت تدریجی و هدفمند، باورهای ناکارآمد خود را شناسایی و اصلاح کند. همچنین مثال‌های واقعی و کاربرگ‌های متعدد، امکان خودارزیابی و تمرین را فراهم می‌کنند. این کتاب برای کسانی که بارها در حل مشکلات خود به بن‌بست رسیده‌اند یا احساس می‌کنند باورهای منفی مانع پیشرفتشان شده، راهنمایی ملموس و کاربردی ارائه می‌دهد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به کسانی پیشنهاد می‌شود که با مشکلات تکرارشونده در زندگی شخصی، شغلی یا روابط خود مواجه‌اند و احساس می‌کنند راه‌حل‌های معمول برای آن‌ها کارساز نیست. همچنین این اثر برای افرادی که با باورهای منفی درباره‌ی خود، اضطراب، احساس بی‌ارزشی یا ترس از تغییر دست‌وپنجه نرم می‌کنند، می‌تواند مفید باشد. دانشجویان، مشاوران، روان‌شناسان و هرکسی که به‌دنبال بهبود مهارت‌های حل مسئله و خودشناسی است، از مطالب این اثر بهره خواهد برد.

درباره متیو مک کی

متیو مک‌کی (Matthew McKay) استاد روان‌شناسی در مؤسسه‌ی رایت برکلی، نویسنده‌ی بیش از ۳۰ عنوان کتاب حرفه‌ای و خودیاری است که مجموع فروش آن‌ها بیش از ۳ میلیون نسخه بوده است. او بنیان‌گذار انتشارات مستقل خودیاری New Harbinger نیز بوده است. دکتر مک‌کی به‌مدت ۲۵ سال مدیر کلینیک خدمات روان‌شناسی هایت اشبری در سانفرانسیسکو بود و سپس به‌عنوان مدیر کلینیک CBT برکلی فعالیت کرد. او دکترای روان‌شناسی داشته و نویسنده و هم‌نویسنده‌ی کتاب‌های متعددی است که مجموع فروش آن‌ها بیش از ۲.۵ میلیون نسخه است. مک‌کی دکترای خود را در روان‌شناسی بالینی از کالج روان‌شناسی حرفه‌ای کالیفرنیا دریافت و در مطب خصوصی خود، در زمینه‌ی درمان شناختی - رفتاری اضطراب و افسردگی کار کرده است. کتاب چرا مشکلاتم حل نمی شود؟ اثر او و پاتریک فانینگ است.

درباره پاتریک فانینگ

پاتریک فانینگ (Patrick Fanning) بیشتر دوران کودکی خود را به خواندن داستان‌های علمی - تخیلی و خیال‌پردازی گذراند. به‌محض اینکه فرصت یافت، لس‌آنجلس را ترک کرد و به دانشگاه سان فرانسیسکو رفت و مدرک کارشناسی خود را در رشته‌ی انگلیسی دریافت کرد. کمی در مقطع تحصیلات تکمیلی در رشته‌ی نویسندگی خلاق در دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو تحصیل و شروع به انتشار داستان‌ها و اشعار کوتاه کرد. با دوست دوران دانشگاهش، متیو مک‌کی (Matthew McKay) چند شماره از یک مجله‌ی ادبی به نام Medusa را منتشر کرد. این دو زمان زیادی را با هم نمی‌گذراندند؛ بنابراین به یک پروژه‌ی مشترک نیاز داشتند. آن‌ها در یک بسته‌ی سربرگ برای شرکتی تقریباً خیالی به نام Harbinger Publications سرمایه‌گذاری کردند. تحت این نام، یک کتاب کودک، یک راهنمای کسب‌وکار و درنهایت یک کتاب خودیاری درباره‌ی آرامش منتشر کردند. اغلب بعدازظهرهای یکشنبه جمع می‌شدند تا صفحات را بنویسند، ویرایش و آماده‌ی چاپ کنند. یک دانش‌آموز دبیرستانیِ محلی فاکتورها را تایپ و کتاب‌ها را از گاراژ پاتریک فانینگ ارسال می‌کرد. این نویسنده در دوران حرفه‌ای خود، کتاب‌هایی درباره‌ی استرس، اعتیاد، افسردگی، اضطراب، مدیریت خشم، درمان زوج‌ها، ارتباطات و درمان شناختی نوشت. او به‌دلیل دامنه‌ی گسترده‌ی علاقه‌مندی‌هایش، «مرد رنسانس» لقب گرفته است. علاقه‌مندی‌های او شامل بازسازی خودروهای کلاسیک، ساخت انبار، حکاکی روی چوب، فیلم‌سازی، پرواز، ترانه‌سرایی، ساخت گیتار و... می‌شود. کتاب چرا مشکلاتم حل نمی شود؟ اثر او و متیو مک‌کی است.

نظر افراد یا مجله‌های مشهور درباره این کتاب چیست؟

- دکتر آرون ت. بک، مدیر مرکز درمان شناختی و استاد روان‌پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا و نویسنده معتقد است که همه‌ی افراد مشکل دارند و بیشتر مردم در حل آن‌ها دچار دشواری می‌شوند. او گفته نویسندگان کتاب حاضر به‌طور روشن و جامع ابتدا انواع روش‌های ناکارآمد حل مسئله را که به‌طور مکرر استفاده می‌شود، تشریح کرده و سپس پنج راهکار ساده برای حل مشکلات رایج ارائه کرده‌اند.

- به نظر دکتر مارتین ام. آنتونی، مدیر مرکز درمان و پژوهش اضطراب در بیمارستان St. Joseph's و استاد روان‌پزشکی و علوم رفتاری در دانشگاه مک‌مستر و نویسنده، کتاب حاضر یکی از روشن‌ترین توضیحات درباره‌ی چگونگی استفاده از استراتژی‌های شناختی برای تغییر باورهای منفی و ریشه‌ای طولانی‌مدت را ارائه می‌دهد و پیشنهادات دقیقی برای غلبه بر موانع عاطفی در حل مؤثر مشکلات ارائه می‌کند. او گفته اگر احساسات منفی مانند ترس، اضطراب، افسردگی و خشم مانع حل مسائل شما می‌شود، تمرین‌های این کتاب کمک‌کننده خواهد بود و مطالعهٔ آن را به‌شدت توصیه می‌کند.

- دکتر توماس ای. الیس، استاد بازنشسته‌ی روان‌شناسی در دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه ویرجینیای غربی و نویسنده معتقد است کتاب حاضر خوب نوشته شده، منطقی و آسان‌خوان است و اولین کتاب خودیاری است که به خوانندگان آموزش می‌دهد چگونه مسائل را حل کنند و چگونه باورهای ناکارآمدی را که مانع حل مؤثر مسائل می‌شود، اصلاح کنند.

- دکتر توماس اف. کش، استاد روان‌شناسی در دانشگاه اولد دومینین و نویسنده گفته زندگی یعنی حل مسئله و البته برخی مسائل وجود دارند که مانع حل مسائل دیگر می‌شوند. او گفته کتاب حاضر منظم، مثبت و مبتنی‌بر علوم شناختی نویسندگانش است به خوانندگان کمک می‌کند تا مهارت‌های لازم برای تصمیم‌گیری مؤثر و ایجاد تغییرات مهم در زندگی خود را کسب کنند.

- دکتر کوری اف. نیومن از مرکز درمان شناختیِ دانشگاه پنسیلوانیا گفته مطالعه‌کننده‌های این کتاب جذاب، روشنگر، حمایت‌کننده و پر از تمرین، خواننده‌هایی منفعل نخواهند بود؛ بلکه فعالانه یاد می‌گیرند چگونه موانع شخصی خود را شناسایی و بر آن‌ها غلبه کنند تا بسیاری از مهم‌ترین مسائل زندگی خود را حل کنند.

بخشی از کتاب چرا مشکلاتم حل نمی شود؟

«فصل ۸: بارش فکری

در دهه ۱۹۵۰ و اوایل ۱۹۶۰ محققی به نام راجر اسپری و گروهی از دانشجویانِ موسسه فناوری کالیفرنیا مطالعاتی بر روی ساختار مغز و عملکرد آن انجام دادند. آن‌ها با مشاهده و سنجش بیماران مبتلا به سکته مغزی که تجربه عمل جراحی مغز داشتند، توانستند عملکرد تخصصی نیمکره چپ و راست مغز را ترسیم کنند.

آن‌ها کشف کردند که در ۹۸ درصد از انسان‌ها، نیمکره چپ مغز مسئول فعالیت‌های منطقی، زبان و رویکرد خطی و مرحله‌به‌مرحله است. نیمکره راست مغز نیز مسئول فعالیت‌های شهودی، تجسمی و رویکرد آزادانه و خلاقانه‌تر می‌باشد. نیمکره چپِ منطقی مغز مسائل را با حرکت از نقطه ۱ به ۲ و سپس به ۳ حل می‌کند، اما نیمکره راستِ شهودی مغز مسائل را با پریدن از نقطه ۱ به ۵ یا حتی ۱۰ و ۱۲ حل می‌کند.

وقتی شما مدت‌هاست مسئله‌ای دارید که با راه‌حل‌های واضح‌تر حل نمی‌شود، باید بخش پرسروصدای چپ مغز خود را ساکت کنید و به نیمکره راست مغز خود فرصت دهید تا ایده‌های نو و شهودی خود را مطرح کند. به این عمل بارش فکری می‌گویند.

در سال ۱۹۶۳، الکس آزبورن چاپ سوم کتاب "تصور کاربردی: اصول و فرایند حل مسئله خلاق" را منتشر کرد. در این کتاب، فصلی با موضوع بارش فکری وجود داشت که توجه روانشناسان، معلمان، هنرمندان، تاجران و حتی دولت‌مردان را به خود جلب کرد و از آن زمان، بارش فکری به‌عنوان واژه‌ای مشخص، بخشی از زبان انگلیسی شد. امروزه، کتاب‌ها، هم‌اندیشی‌ها، کلاس‌ها، فیلم‌ها و حتی بازی‌های کامپیوتری، وب‌سایت‌ها و نرم‌افزارهای بی‌شماری برای کمک به یادگیری مهارت بارش فکری طراحی شده‌اند.»