کتاب آموزش و یادگیری فعال

کتاب الکترونیکی «آموزش و یادگیری فعال» نوشتهٔ اندرو ردفرن و با ترجمهٔ فریبرز درتاج و فاطمه رسولی، توسط نشر رشد فرهنگ منتشر شده است. این کتاب به بررسی فنون و راهبردهای مبتنی‌بر رویکرد ساختن‌گرایی در آموزش می‌پردازد و مجموعه‌ای از ایده‌ها و تکنیک‌های عملی را برای معلمان و فعالان حوزهٔ تعلیم و تربیت ارائه می‌دهد. تمرکز اصلی کتاب بر ارتقای کیفیت تدریس و یادگیری در کلاس درس، به‌ویژه در مقطع متوسطه است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب آموزش و یادگیری فعال

«آموزش و یادگیری فعال» اثری در حوزهٔ ناداستان آموزشی است که به‌عنوان یک راهنمای کاربردی برای معلمان و مربیان طراحی شده است. ساختار کتاب بر پایهٔ ارائهٔ بیش از ۲۰۰ راهبرد و تکنیک عملی استوار است که همگی با تکیه‌بر پژوهش‌های روزآمد و تجربه‌های معلمان موفق گردآوری شده‌اند. این کتاب در قالب فصل‌هایی منظم، به موضوعاتی چون طرح‌ریزی درس، اختصاصی‌سازی آموزش، سنجش تکوینی، فعالیت‌های کلاسی و مدیریت پیشرفت دانش‌آموزان می‌پردازد. هر فصل با یک نگارهٔ اطلاع‌رسان پژوهشی آغاز می‌شود و سپس به معرفی تکنیک‌ها و ایده‌های قابل اجرا در کلاس درس ادامه می‌دهد. «اندرو ردفرن» در این کتاب تلاش کرده است تا با کنارگذاشتن مباحث نظری طولانی، تمرکز را بر ارائهٔ راهکارهای عملی و قابل پیاده‌سازی در محیط واقعی مدرسه قرار دهد. این اثر نه‌تنها برای معلمان تازه‌کار، بلکه برای معلمان باتجربه‌ای که به‌دنبال بهبود کیفیت تدریس خود هستند نیز قابل استفاده است. کتاب با زبانی روشن و ساختاری منظم، به‌گونه‌ای تدوین شده که معلمان پرمشغله بتوانند به‌سرعت به ایده‌های مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند و آن‌ها را متناسب با شرایط کلاس خود به‌کار بگیرند.

خلاصه کتاب آموزش و یادگیری فعال

این کتاب با تمرکز بر دو پرسش اساسی آغاز می‌شود: چه راهبردهایی در یادگیری اثربخش هستند و چگونه می‌توان آن‌ها را در کلاس درس پیاده کرد؟ نویسنده با تکیه‌بر تجربهٔ تدریس و مدیریت آموزشی، پنج مولفهٔ کلیدی برای درس‌های برجسته را معرفی می‌کند: برنامه‌ریزی هدفمند، چالش و حمایت برای همهٔ یادگیرندگان، همکاری و مشارکت، درگیری فعال دانش‌آموزان و مسئولیت‌پذیری در یادگیری. در ادامه، «آموزش و یادگیری فعال» به معلمان نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با استفاده از طرح درس پنج‌قسمتی، اهداف آموزشی را به‌وضوح تعیین کرد، نیازهای متفاوت دانش‌آموزان را شناسایی و برای آن‌ها برنامه‌ریزی کرد و با بهره‌گیری از سنجش تکوینی، بازخوردهای مؤثر ارائه داد. کتاب بر اهمیت اختصاصی‌سازی آموزش تأکید دارد و راهکارهایی برای پاسخ‌گویی به تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان ارائه می‌دهد. در بخش‌های بعدی، مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و تکنیک‌های کلاسی معرفی شده‌اند که هدف آن‌ها افزایش مشارکت، خلاقیت و تفکر انتقادی دانش‌آموزان است. نویسنده به معلمان توصیه می‌کند که از ترکیب روش‌های مختلف، از جمله فعالیت‌های گروهی، بازی‌های آموزشی، ابزارهای دیجیتال و تکنیک‌های پرسش‌گری، برای ایجاد محیطی پویا و یادگیرنده‌محور بهره ببرند. در نهایت، کتاب بر این نکته تأکید دارد که هیچ فرمول واحدی برای تدریس موفق وجود ندارد و معلمان باید با توجه به شرایط کلاس و نیازهای دانش‌آموزان، ایده‌ها و راهبردهای کتاب را به‌صورت منعطف و خلاقانه به‌کار بگیرند.

چرا باید کتاب آموزش و یادگیری فعال را بخوانیم؟

این کتاب مجموعه‌ای گسترده از راهبردها و تکنیک‌های عملی را در اختیار معلمان قرار می‌دهد که می‌تواند به بهبود کیفیت تدریس و افزایش انگیزه و مشارکت دانش‌آموزان کمک کند. «آموزش و یادگیری فعال» با ارائهٔ مثال‌های واقعی و ایده‌های متنوع، امکان انتخاب و تطبیق روش‌ها با شرایط مختلف کلاس را فراهم می‌سازد. همچنین، با تکیه‌بر پژوهش‌های معتبر و تجربه‌های عملی، به معلمان کمک می‌کند تا تدریس خود را هدفمندتر، اثربخش‌تر و متناسب با نیازهای یادگیرندگان طراحی کنند. این کتاب برای کسانی که به‌دنبال ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای خود در آموزش هستند، منبعی قابل اتکا به‌شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب به معلمان، مربیان، دانشجویان رشته‌های علوم تربیتی و روان‌شناسی، مدیران مدارس و افرادی که دغدغهٔ بهبود کیفیت آموزش و یادگیری را دارند توصیه می‌شود. همچنین برای کسانی که به‌دنبال راهکارهایی برای افزایش مشارکت، انگیزه و یادگیری فعال در کلاس درس هستند، مفید است.

بخشی از کتاب آموزش و یادگیری فعال

«از بدو ورود به حرفه تدریس زمان زیادی صرف تامل بر این مساله کرده‌ام که چه چیزی موجب اثربخش بودن یک درس می‌شود؛ در چه صورتی تمام دانش آموزان در درس درگیر می‌شوند و پیشرفت خوبی خواهند داشت. هنوز هم از اين که درسی به خوبی پیش می‌رود و درس دیگری به دشواری گاززدن به سنگ است متعجب می‌شوم. زمانی دور و بر این ایده می‌چرخیدم که فرمولی برای یک درس کامل بیابم؛ مجموعه اصولی که در صورت کاربرد صحیح منجر به درس‌های برجسته شود. با داشتن مسئولیت تدریس و یادگیری در مدارس؛ فرصت بیشتری برای مشاهده و تامل روی این سوال یافتم و با حدی از قطعیت به این نتیجه رسیدم که ... هیچ فرمول واحدی وجود ندارد! با این حال مشخصه‌هایی وجود دارد که در تمام درس‌های برجسته مشترک است و می‌درخشد. من از این‌ها (شکل ۰-۱ به عنوان ۵ مولفه برای درس‌های برجسته یاد می‌کنم. اين ۵ عامل با برنامه‌ریزی هدفمند و طرح درس تسهیل می‌شود. به طور خلاصه یادگیری اثربخش هنگامی روی می‌دهد که دانش آموزان فعالانه درگیر درس شوند و برای کاری فراتر از حد آسایش‌شان به چالش کشیده شوند؛ در عین اینکه سطح مناسبی از حمایت برای برآوردن نیازهایشان برای آن‌ها فراهم شود؛ برای دانش آموزان؛ یادگیری یک فعالیت اجتماعی باشد با یکدیگر همکاری و مشارکت داشته باشند و از همدیگر حمایت کنند. مسئولیت یادگیری برعهده دانش آموزان باشد و آن‌ها دامنه‌ای از مهارت‌های تفکر را برای کسب دانش جدید به کار ببرند و ثابت کنند که رفتارها و آمادگی‌های لازم برای یادگیری موفق را دارند. معلمان به طور اثربخش یادگیری را تسهیل کنند و از راهبردهای سنجش برای ارائه بازخوردهای مرتبط و تکوینی استفاده کنند که دانش‌آموزان، در راستای رسیدن به اهداف‌شان یاری می‌کند. بالاتر از تمام اين‌ها، تدریس و یادگیری برای اطمینان از رسیدن دانش آموزان به استعدادهای بالقوه‌شان بنا شده باشد؛ این هدف هر معلم و اصل زیربنایی در نگارش این کتاب است.»