کتاب مشارکت اجتماعی در آیینه قوانین و مقررات

کتاب الکترونیکی «مشارکت اجتماعی در آیینهٔ قوانین و مقررات» نوشتهٔ «مژگان فراهانی» و «سیدمهدی سجادی» توسط نشر یافته منتشر شده است. این اثر به بررسی جایگاه مشارکت اجتماعی و سازمان‌های مردم‌نهاد در نظام حقوقی و مقرراتی ایران می‌پردازد و مخاطبان را با قوانین، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مرتبط با فعالیت‌های اجتماعی و مدنی آشنا می‌کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مشارکت اجتماعی در آیینه قوانین و مقررات

«مشارکت اجتماعی در آیینهٔ قوانین و مقررات» اثری پژوهشی و مرجع در حوزهٔ ناداستان و مطالعات اجتماعی-حقوقی است که به بررسی ساختارها، قوانین و مقررات مرتبط با مشارکت اجتماعی و سازمان‌های مردم‌نهاد در ایران می‌پردازد. این کتاب با رویکردی تحلیلی، جایگاه مشارکت اجتماعی را در قانون اساسی، سیاست‌های کلی نظام، برنامه‌های توسعه و سایر قوانین موضوعه بررسی کرده و نقش سازمان‌های مردم‌نهاد را در توسعه اجتماعی و سیاست‌گذاری‌های کلان کشور تبیین می‌کند. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا مفاهیم و اهمیت مشارکت اجتماعی را شرح می‌دهد و سپس به تفصیل، قوانین و مقررات مرتبط با فعالیت تشکل‌های مردم‌نهاد، فرآیند تأسیس، حقوق و تکالیف آن‌ها و نقش دستگاه‌های اجرایی و نظارتی را بیان می‌کند. این اثر با گردآوری مواد قانونی، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی، تصویری جامع از بستر حقوقی مشارکت اجتماعی در ایران ارائه داده و به عنوان راهنمایی برای فعالان اجتماعی، پژوهشگران و علاقه‌مندان به حوزهٔ جامعه مدنی قابل استفاده است.

خلاصه کتاب مشارکت اجتماعی در آیینه قوانین و مقررات

این کتاب با تمرکز بر مشارکت اجتماعی، ابتدا به تبیین جایگاه این مفهوم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد و اصولی را که بر مشارکت مردم در تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تأکید دارند، مرور می‌کند. سپس سیاست‌های کلی نظام و برنامه‌های توسعه‌ای کشور را از منظر مشارکت اجتماعی بررسی کرده و نقش سازمان‌های مردم‌نهاد را در تحقق توسعه اجتماعی و افزایش سرمایه اجتماعی برجسته می‌سازد. در ادامه، کتاب به معرفی دستگاه‌ها و نهادهای مسئول صدور مجوز و نظارت بر فعالیت تشکل‌های مردم‌نهاد می‌پردازد و فرآیندهای قانونی تأسیس، ثبت و فعالیت این سازمان‌ها را شرح می‌دهد. آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی مرتبط با تشکل‌های مردم‌نهاد، شرایط و ضوابط تأسیس، ساختار داخلی، نحوهٔ انتخاب اعضا و مدیران، منابع مالی و نحوهٔ نظارت بر عملکرد آن‌ها به تفصیل بیان شده است. اثر حاضر همچنین به حقوق و تکالیف تشکل‌های مردم‌نهاد، امکان مشارکت آن‌ها در سیاست‌گذاری و اجرای برنامه‌های اجتماعی، نحوهٔ تعامل با دستگاه‌های اجرایی و شرایط انحلال یا تعلیق فعالیت این سازمان‌ها می‌پردازد. در بخش‌هایی از کتاب، به نقش آموزش، توان‌افزایی و تبادل تجربه میان فعالان اجتماعی و اهمیت مستندسازی و انباشت دانش در این حوزه اشاره شده است. در مجموع، کتاب تصویری روشن از بستر حقوقی و اجرایی مشارکت اجتماعی در ایران ارائه می‌دهد و به دغدغه‌های فعالان مدنی و علاقه‌مندان به حوزهٔ جامعه مدنی پاسخ می‌دهد.

چرا باید کتاب مشارکت اجتماعی در آیینه قوانین و مقررات را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای کسانی که به دنبال شناخت دقیق قوانین و مقررات مرتبط با مشارکت اجتماعی و فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد هستند، بسیار مفید است. این اثر با گردآوری و تحلیل مواد قانونی و آیین‌نامه‌های اجرایی، راهنمایی جامع برای فعالان اجتماعی، پژوهشگران و علاقه‌مندان به حوزهٔ جامعه مدنی فراهم می‌کند. آشنایی با فرآیندهای قانونی تأسیس و ادارهٔ تشکل‌های مردم‌نهاد، حقوق و تکالیف آن‌ها و نقش دستگاه‌های اجرایی و نظارتی، از جمله دستاوردهای مهم خواندن این کتاب است. همچنین، این اثر به روشن‌شدن جایگاه مشارکت اجتماعی در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور و اهمیت نقش مردم در توسعه اجتماعی کمک می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای فعالان اجتماعی، اعضا و مدیران سازمان‌های مردم‌نهاد، پژوهشگران حوزهٔ علوم اجتماعی و حقوق، دانشجویان رشته‌های علوم اجتماعی، حقوق و مدیریت، و همچنین علاقه‌مندان به فعالیت‌های مدنی و داوطلبانه مناسب است. همچنین، برای کسانی که قصد تأسیس یا مدیریت تشکل‌های مردم‌نهاد را دارند، راهنمایی کاربردی به‌شمار می‌آید.

بخشی از کتاب مشارکت اجتماعی در آیینه قوانین و مقررات

«مشارکت اجتماعی عرصه تبلور اراده داوطلبان و دغدغه‌مندانی است که با همت، دانش و داشته‌های مادی و معنوی خود سعی در بهبود زیست جمعی دارند. عرصه مشارکت، انواع مشارکت‌های ساختار یافته و نهادینه و یا بدون ساختار و فی‌البداهه را دربرمی‌گیرد. مشارکت نهادینه عموماً در قالب انجمن‌ها، موسسات خیریه، احزاب، اصناف و ... شکل می‌گیرد و از قوانین، مقررات و قواعد موضوعی تبعیت می‌کند. مشارکت اجتماعی در قالب تشکل‌های اجتماعی، مدنی و یا سازمان‌های مردم‌نهاد از مهم‌ترین اشکال این نوع فعالیت‌های ساختارمند هستند که تأسیس و تشکیل آن مستلزم شناخت قوانین، مقررات و رویه‌های موجود می‌باشد. اگرچه همان طور که در این کتابچه بصورت مبسوط به آن پرداخته خواهد شد، متأسفانه تاکنون که این سطور به نگارش درمی‌آید، قانون جامع سازمان مردم‌نهاد در عرصه قانون‌گذاری و تقنین جایگاهی نداشته و البته در سنوات و برنامه‌های گوناگون به همت فعالان اجتماعی و مسئولان دغدغه‌مند ذی‌ربط پیش‌نویس‌ها و لوایحی تدوین شده است که تا امروز منجر به تصویب و ابلاغ نگردیده است. مشارکت اجتماعی عرصه گسترده‌ای از تعاملات و فعالیت‌های اشتراکی و جمعی با اهداف مشخص در ساختارهای متنوع و اشکال گوناگون می‌باشد. کتابچه حاضر تلاشی است در راستای آشنایی با قوانین و مقررات موضوعی در حوزه مشارکت اجتماعی بصورت عام و قوانین و مقررات مرتبط با سازمان و ساختارهای مردم‌نهاد بصورت خاص؛ آن‌گونه که در آیین‌نامه تشکل‌های مردم‌نهاد مصوب ۱۳۹۵ عنوان شده است. نهاد مدنی، نهادی غیردولتی، غیرسیاسی و غیرانتفاعی با رویکردی اجتماعی است و بنابراین، بیان برخی قوانین مرتبط با اصناف و یا تشکل‌های سیاسی و احزاب در راستای اهداف نگارش این کتابچه نمی‌گنجد.»