کتاب سواد عاطفی

کتاب الکترونیکی «سواد عاطفی (راهنمای عملی برای درک، مدیریت و رشد هیجان‌ها)» نوشتهٔ «هلیا مولوی» و «محمد حسن فاطمی‌راد» و با ترجمه و همکاری نشر «ابا» اثری در حوزهٔ روانشناسی هیجان‌ها و آموزش مهارت‌های عاطفی است. این کتاب به بررسی مفاهیم پایه‌ای سواد عاطفی، راهکارهای عملی برای مدیریت هیجان‌ها و رشد خودآگاهی هیجانی می‌پردازد و با مثال‌ها و تمرین‌های کاربردی، مخاطب را در مسیر شناخت و بهبود مهارت‌های عاطفی همراهی می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سواد عاطفی

«سواد عاطفی» اثری است که در بستر دغدغه‌های معاصر دربارهٔ سلامت روان و کیفیت روابط انسانی شکل گرفته است. کتاب به بحران «بی‌سوادی هیجانی» در جوامع امروز اشاره می‌کند و با تکیه بر پژوهش‌های علمی و داده‌های آماری، اهمیت آموزش و پرورش سواد عاطفی را در سطوح فردی و اجتماعی برجسته می‌سازد. نویسندگان با رویکردی تحلیلی، تفاوت میان هوش هیجانی و سواد عاطفی را شرح می‌دهند و بر جنبه‌های اکتسابی و قابل آموزش سواد عاطفی تأکید دارند. این کتاب با ارائهٔ مدل‌ها و تمرین‌های عملی، تلاش می‌کند تا مهارت‌های شناخت، بیان و تنظیم هیجان‌ها را به عنوان ابزاری برای بهبود کیفیت زندگی فردی، روابط بین‌فردی و محیط‌های کاری معرفی کند. «سواد عاطفی» در دوره‌ای نوشته شده که رشد فناوری و تغییرات اجتماعی، چالش‌های تازه‌ای را در زمینهٔ ارتباطات انسانی و سلامت روان ایجاد کرده است و به همین دلیل، به موضوعاتی مانند تأثیر فرهنگ، آموزش، محیط کار و فناوری بر رشد یا تضعیف سواد عاطفی می‌پردازد. نویسندگان با استفاده از مثال‌های بالینی و یافته‌های علوم اعصاب، کتاب را به راهنمایی کاربردی برای مخاطبان تبدیل کرده‌اند.

خلاصه کتاب سواد عاطفی

این کتاب با تعریف و تبیین مفهوم سواد عاطفی آغاز می‌شود و آن را فراتر از شناخت صرف هیجان‌ها معرفی می‌کند؛ سواد عاطفی به عنوان مجموعه‌ای از مهارت‌های قابل یادگیری شامل خودآگاهی هیجانی، بیان سالم احساسات، همدلی فعال و تنظیم هیجان‌ها مطرح می‌شود. نویسندگان ابتدا به بحران بی‌سوادی هیجانی در جامعه اشاره می‌کنند و پیامدهای فردی و اجتماعی آن را با داده‌های آماری و پژوهشی نشان می‌دهند. سپس تفاوت‌های کلیدی میان هوش هیجانی (به عنوان ظرفیت ذاتی) و سواد عاطفی (به عنوان مهارت اکتسابی) را توضیح می‌دهند و بر اهمیت آموزش و تمرین مستمر این مهارت‌ها تأکید دارند. در ادامه، کتاب به ساختارهای مغزی مرتبط با هیجان‌ها، نقش آمیگدال، هیپوکامپ و قشر پیش‌پیشانی در پردازش و تنظیم هیجان‌ها می‌پردازد و با مثال‌های علمی و بالینی، نحوهٔ شکل‌گیری و بروز هیجان‌ها را شرح می‌دهد. بخش‌هایی از کتاب به راهکارهای عملی برای مدیریت هیجان‌ها اختصاص یافته است؛ از جمله تمرین‌های خودآگاهی هیجانی، تکنیک‌های تنفسی، ثبت هیجان‌ها و گفت‌وگوی درونی. همچنین، چالش‌ها و موانع رشد سواد عاطفی در سطوح فردی، فرهنگی و محیطی بررسی می‌شود و راهکارهایی برای غلبه بر این موانع ارائه می‌گردد. کتاب با تمرکز بر کاربردهای سواد عاطفی در روابط بین‌فردی، محیط کار و رهبری سازمانی، نشان می‌دهد که این مهارت‌ها چگونه می‌توانند کیفیت ارتباطات، کاهش تعارضات و افزایش رضایت از زندگی را بهبود بخشند. در نهایت، آزمون‌ها و ابزارهای سنجش سواد عاطفی معرفی می‌شوند تا مخاطب بتواند میزان پیشرفت خود را ارزیابی کند.

چرا باید کتاب سواد عاطفی را خواند؟

این کتاب با ترکیب دانش روانشناسی، علوم اعصاب و تمرین‌های عملی، به مخاطب کمک می‌کند تا هیجان‌های خود را بهتر بشناسد، آن‌ها را مدیریت کند و روابط سالم‌تری بسازد. «سواد عاطفی» با ارائهٔ مثال‌های واقعی و تمرین‌های گام‌به‌گام، مهارت‌هایی را آموزش می‌دهد که در زندگی روزمره، محیط کار و روابط خانوادگی کاربرد دارند. این اثر به ویژه برای کسانی که به دنبال بهبود کیفیت ارتباطات، افزایش تاب‌آوری هیجانی و کاهش تعارضات هستند، می‌تواند راهگشا باشد.

خواندن کتاب سواد عاطفی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای افرادی مناسب است که دغدغهٔ رشد فردی، بهبود روابط عاطفی، مدیریت استرس و افزایش خودآگاهی هیجانی دارند. همچنین برای مشاوران، روانشناسان، مدیران و معلمان که به دنبال ارتقای مهارت‌های ارتباطی و هیجانی خود یا دیگران هستند، مفید خواهد بود.

فهرست کتاب سواد عاطفی

- مقدمه: مروری بر بحران بی‌سوادی هیجانی در جامعه امروز و اهمیت سواد عاطفی - فصل اول: تعریف و مبانی نظری سواد عاطفی به معرفی مفاهیم پایه، انواع هیجان‌ها، ساختارهای مغزی مرتبط با هیجان و تفاوت سواد عاطفی با هوش هیجانی می‌پردازد. - فصل دوم: خودآگاهی هیجانی مهارت‌های شناخت احساسات، شناسایی نقاط قوت و ضعف روانی، و اهمیت خودآگاهی در رهبری و زندگی بررسی می‌شود. - فصل سوم: تمرین‌های عملی و توسعه سواد عاطفی تمرینات پایه و پیشرفته برای خودآگاهی، تنظیم هیجان و یکپارچه‌سازی مهارت‌ها ارائه می‌شود. - فصل چهارم: آزمون‌های سنجش سواد عاطفی ابزارها و پرسشنامه‌های سنجش هیجان، سناریوهای پاسخ هیجانی و تفسیر نتایج ارزیابی معرفی می‌شود. - منابع: فهرست منابع علمی و پژوهشی مورد استفاده در کتاب.

بخشی از کتاب سواد عاطفی

«سواد عاطفی، هنر فهم زبان بی‌صدای دل است؛ توانایی خواندن، درک و پاسخ دادن به پیام‌های ظریف هیجان‌های خود و دیگران که زندگی را از زیستن به شکوفا شدن دگرگون می‌سازد.» ما در عصر پارادوکس‌های هیجانی زندگی می‌کنیم؛ در حالی که از نظر فناوری به پیشرفته‌ترین مرحله تاریخ بشر رسیده‌ایم، از نظر هیجانی به دوران بدوی‌تری سقوط کرده‌ایم. سازمان جهانی بهداشت در گزارش ۲۰۲۳ خود فاش کرده که ۳۰۰ میلیون نفر در جهان از اضطراب رنج می‌برند. اما این تنها نوک کوه یخ است. بحران عمیق‌تری در حال وقوع است؛ بحرانی که ریشه در «بی‌سوادی هیجانی» جمعی ما دارد. در ایران، آمارهای وزارت بهداشت در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که ۴۰ درصد اختلافات خانوادگی ناشی از سوء‌تفاهم هیجانی است. این آمار وقتی نگران‌کننده‌تر می‌شود که بدانیم ۷۶ درصد زوج‌های در آستانه طلاق، عدم مهارت در حل تعارض هیجانی را عامل اصلی می‌دانند. همزمان، نرخ اضطراب در میان دانشجویان ایرانی نسبت به دهه قبل ۲.۵ برابر افزایش یافته است. پارادوکس عصر دیجیتال اینجاست: هرچه بیشتر «متصل» می‌شویم، احساس تنهایی عمیق‌تر می‌شود. تحقیقات در ۲۰۲۱ نشان داد که میانگین زمان استفاده از شبکه‌های اجتماعی به ۲.۵ ساعت در روز رسیده، اما کیفیت روابط عمیق ۳۷ درصد کاهش یافته است. نسل دیجیتال بیشتر احتمال دارد احساس تنهایی کند و کمتر احتمال دارد هیجان‌هایش را با کلمات بیان کند.