کتاب تاریخ تحلیلی اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان (۵۸۳ هـ. ق)

معرفی کتاب تاریخ تحلیلی اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان (۵۸۳ هـ. ق)

کتاب الکترونیکی «تاریخ تحلیلی اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان (۵۸۳ هق)» نوشتهٔ «مهدی نظری» و با حروف‌چینی موسسه مهراد، اثری پژوهشی در حوزه تاریخ اسلام و مطالعات تمدنی است که به بررسی روند ورود و گسترش اسلام در شبه‌قاره هند تا پایان حکومت غزنویان می‌پردازد. این کتاب با رویکرد تحلیلی، ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی این فرایند را واکاوی می‌کند و به نقش اقشار مختلف مسلمانان، از بازرگانان تا صوفیان و حاکمان، در این تحولات می‌پردازد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تاریخ تحلیلی اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان (۵۸۳ هـ. ق)

این کتاب به بررسی ورود و گسترش اسلام در هند از آغاز تا پایان دوره غزنویان می‌پردازد و تلاش می‌کند با نگاهی تحلیلی، عوامل و زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی این فرایند را روشن کند. نویسنده با تکیه بر منابع تاریخی و جغرافیایی، وضعیت هند پیش از اسلام، ساختارهای اجتماعی و نظام طبقاتی، جایگاه زن، باورهای دینی و شرایط اقتصادی را ترسیم می‌کند. سپس به نقش اقشار مختلف مسلمانان، از جمله بازرگانان، صوفیان، عالمان و اسماعیلیان در نشر اسلام می‌پردازد و تفاوت میان رویکرد فرهنگی-تبلیغی و رویکرد نظامی را بررسی می‌کند. کتاب در دوره‌ای تمرکز دارد که شبه‌قاره هند با ساختارهای اجتماعی بسته و نظام کاستی روبه‌رو بود و ورود اسلام، به‌ویژه از طریق تعاملات فرهنگی و تبلیغی، تحولات عمیقی در جامعه هند ایجاد کرد. نویسنده همچنین به نقد و تحلیل نقش لشکرکشی‌ها و حکومت‌های مسلمانان، به‌ویژه غزنویان، در گسترش اسلام می‌پردازد و در نهایت، نتیجه‌گیری خود را بر مبنای داده‌های تاریخی و تحلیل‌های فرهنگی ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب تاریخ تحلیلی اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان (۵۸۳ هـ. ق)

این کتاب با ترسیم وضعیت جغرافیایی، اجتماعی و دینی هند پیش از ورود اسلام آغاز می‌شود و نشان می‌دهد که جامعه هند با نظام طبقاتی سخت‌گیرانه، باورهای مذهبی متنوع و ساختارهای اجتماعی بسته روبه‌رو بوده است. نویسنده توضیح می‌دهد که ورود اسلام به هند، ابتدا از طریق بازرگانان و روابط تجاری و سپس با حضور صوفیان و عالمان مسلمان، آغاز شد. این گروه‌ها با رفتار و منش خود، آموزه‌های اسلامی را به طبقات فرودست و گروه‌هایی که در نظام کاستی جایگاهی نداشتند، معرفی کردند و زمینه جذب آنان به اسلام را فراهم ساختند. در ادامه، کتاب به نقش اسماعیلیان و داعیان آنان در گسترش اسلام و شکل‌گیری دولت‌های محلی می‌پردازد. بخش مهمی از کتاب به بررسی تفاوت میان رویکرد فرهنگی-تبلیغی و رویکرد نظامی اختصاص دارد؛ نویسنده نشان می‌دهد که گسترش اسلام در هند بیش از آن‌که نتیجه فتوحات نظامی باشد، مدیون تعاملات فرهنگی، تبلیغی و رفتار عادلانه مسلمانان بوده است. در بخش‌های پایانی، نقش لشکرکشی‌های غزنویان و تأثیر آن‌ها بر ساختار سیاسی و اجتماعی هند تحلیل می‌شود و در نهایت، نویسنده با نقد عملکرد حاکمان مسلمان، بر اهمیت کار فرهنگی و تبلیغی در گسترش اسلام تأکید می‌کند.

چرا باید کتاب تاریخ تحلیلی اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان (۵۸۳ هـ. ق) را خواند؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و مستند، تصویری چندلایه از ورود و گسترش اسلام در هند ارائه می‌دهد و به جای تمرکز صرف بر فتوحات نظامی، نقش تعاملات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را برجسته می‌کند. خواننده با مطالعه این اثر، با پیچیدگی‌های جامعه هند پیش از اسلام، چگونگی مواجهه مسلمانان با ساختارهای اجتماعی و مذهبی هند و تأثیر اقشار مختلف مسلمانان بر تحولات این سرزمین آشنا می‌شود. همچنین، کتاب به نقد و بررسی روایت‌های رایج درباره گسترش اسلام می‌پردازد و تصویری واقع‌گرایانه‌تر از این فرایند ارائه می‌دهد.

خواندن کتاب تاریخ تحلیلی اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان (۵۸۳ هـ. ق) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران تاریخ اسلام، مطالعات تمدنی و علاقه‌مندان به تاریخ هند مناسب است. همچنین، برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از نقش فرهنگ، تبلیغ و تعاملات اجتماعی در گسترش ادیان هستند، مطالعه این اثر مفید خواهد بود.

فهرست کتاب تاریخ تحلیلی اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان (۵۸۳ هـ. ق)

- فصل اول: هند مقارن ظهور اسلام به بررسی وضعیت جغرافیایی، اقلیمی، اجتماعی، سیاسی، دینی و اقتصادی هند پیش از ورود اسلام می‌پردازد و ساختار نظام کاستی و جایگاه زن را شرح می‌دهد.- فصل دوم: بررسی و تحلیل نقش کارکردهای فرهنگی-تبلیغی در گسترش اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان نقش بازرگانان، صوفیان، عالمان و دانشمندان مسلمان در نشر اسلام، فعالیت‌های تبلیغی و تعاملات فرهنگی با جامعه هند را تحلیل می‌کند.- فصل سوم: نقش دریانوردان مسلمان در گسترش اسلام در هند به اهمیت دریانوردی، اطلاعات جغرافیایی مسلمانان و تأثیر سفرهای دریایی بر نشر اسلام می‌پردازد.- فصل چهارم: نقش اسماعیلیان در گسترش اسلام در هند شکل‌گیری فرقه اسماعیلیه، دولت اسماعیلیان و فعالیت داعیان اسماعیلی در هند را بررسی می‌کند.- فصل پنجم: بررسی و نقد رویکرد نظامی و حاکمیتی مسلمانان در گسترش اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان به لشکرکشی‌ها، فتوحات غزنویان و نقد نقش جنگ و رویکرد نظامی در گسترش اسلام می‌پردازد و بر اولویت کار فرهنگی تأکید می‌کند.- نتیجه‌گیری جمع‌بندی تحلیل‌ها و یافته‌های کتاب درباره عوامل اصلی گسترش اسلام در هند.

بخشی از کتاب تاریخ تحلیلی اسلام در هند تا پایان دوره غزنویان (۵۸۳ هـ. ق)

«کاست» ویژگی اصلی نظام اجتماعی شبه‌قاره هند بود. این نظام علاوه بر آن که جایگاه افراد و طبقات و چگونگی روابط میان آن‌ها را با یکدیگر تعیین می‌کرد، جنبه دینی هم داشت. بدین معنی که حقوق و وظایف دینی هندوها تا حد زیادی بر اساس کاست (طبقه) آن‌ها و جایگاهشان در نظام طبقاتی متفاوت بود. در این نظام، معیار تقسیم‌بندی گروه‌های اجتماعی را بر مبنای ویژگی‌های ظاهری، «وارنا» یا رنگ‌ها و از نظر گروه‌های نژادی و هم‌خونی، «جاتی» می‌گفتند. دین هندویی تعلیم می‌دهد که کل نظام موروثی طبقاتی آن در مقایسه با بقیه دنیا یک نهاد مقدس است و در درون این نظام طبقاتی، افرادی که به طبقات بالاتر تعلق دارند از تقدس بیشتری برخوردار هستند. شکل‌گیری ساختار نظام کاست قدمت زیادی دارد. هنگامی‌که آریایی‌ها در اواسط هزاره دوم قبل از میلاد سرزمین هند را مورد هجوم قرار دادند و ساکنان سیاه‌پوست بومی هند (دراویدی‌ها) را زیر سلطه خود درآوردند، آریایی‌ها به علت نژاد و رنگ سفید پوستشان، خود را قوم برتر و برگزیده می‌پنداشتند. به تدریج بر اساس این تفکر طبقات جدیدی در میان ایشان شکل گرفت و بذر اولیه نظام طبقاتی کاشته شد. در «ریگ ودا» که قدیمی‌ترین سند دین هندویی است و حدود سه هزار سال قدمت دارد از چهار طبقه اجتماعی هندوئیسم بحث شده است و چهار گروه عمده و اصلی در جامعه بشری به ترتیب نماینده اعضا و جوارح بدن و فعالیت‌های انسان محسوب می‌شوند.