کتاب نقاشی به عنوان بازی ذهن در کودکان ابتدایی

کتاب نقاشی به عنوان بازی ذهن در کودکان ابتدایی، نوشته اسحاق بختیاری، سمانه خمر و سمیرا خمر و منتشرشده توسط انتشارات خط اول، به بررسی نقش نقاشی در رشد ذهنی و روانی کودکان ابتدایی پرداخته است. این اثر با رویکردی میان‌رشته‌ای، جنبه‌های روان‌شناختی، آموزشی و هنری نقاشی کودکان را واکاوی کرده و به ارتباط میان نقاشی، بازی و سلامت روانی اشاره کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب نقاشی به عنوان بازی ذهن در کودکان ابتدایی

کتاب نقاشی به‌عنوان بازی ذهن در کودکان ابتدایی به بررسی نقاشی به‌عنوان ابزاری برای بیان اندیشه‌ها و عواطف کودکان ابتدایی پرداخته و نقش آن را در رشد روانی، شناختی و اجتماعی کودکان تحلیل کرده است. اسحاق بختیاری، سمانه خمر و سمیرا خمر با‌تکیه‌بر منابع روان‌شناختی و پژوهش‌های دقیق، نقاشی را نه صرفاً فعالیتی هنری، بلکه نوعی بازی ذهنی و راهی برای شناخت دنیای درونی کودک معرفی کرده‌اند. کتاب حاضر از دیدگاه‌های مختلفی مانند روان‌شناسی سلامت، تحلیل بیوانرژتیکی، روان‌درمانی و نظریه‌های رشد کودک بهره گرفته است؛ همچنین به موضوعاتی مانند پرخاشگری، اضطراب، افسردگی و نقش خانواده در شکل‌گیری رفتارهای کودکان پرداخته است. 

اثر حاضر با اشاره به مراحل تکامل نقاشی، تفسیرهای فرافکنانه و معانی رمزی عناصر مختلف در نقاشی کودکان، تصویری جامع از اهمیت این فعالیت در سلامت روانی و اجتماعی کودکان ارائه داده است. این کتاب پلی میان هنر و روان‌شناسی برقرار کرده است.

خلاصه کتاب نقاشی به عنوان بازی ذهن در کودکان ابتدایی

این کتاب با تمرکز بر نقاشی به‌عنوان نوعی بازی ذهنی نشان داده است که کودکان ابتدایی از طریق نقاشی، احساسات، افکار و تجربیات خود را بیان می‌کنند و این فعالیت می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای شناخت وضعیت روانی و عاطفی آن‌ها مورد استفاده قرار گیرد. نویسندگان توضیح داده‌اند که نقاشی علاوه‌بر سرگرم‌کننده بودن، بستری برای رشد شناختی، عاطفی و اجتماعی کودک فراهم می‌کند و می‌تواند به‌عنوان راهی برای تخلیه‌ی هیجانات، کاهش پرخاشگری و اضطراب و درمان اختلالات رفتاری به‌کار رود. 

کتاب به مراحل مختلف رشد نقاشی در کودکان اشاره کرده است؛ از خط‌خطی‌های اولیه تا نقاشی‌های واقع‌گرایانه‌تر در سنین بالاتر. کتاب به تفسیر نقاشی‌ها از منظر روان‌شناختی نیز پرداخته و نشان داده است که چگونه عناصر مختلف نقاشی (مانند اندازه، رنگ، جایگاه اشخاص و حیوانات) می‌توانند بازتابی از وضعیت عاطفی و روابط کودک با خانواده و محیط باشند. در بخش‌هایی از کتاب، نقش خانواده، محیط آموزشی و رسانه‌ها در شکل‌گیری رفتارهای پرخاشگرانه یا سازگارانه کودکان بررسی شده و راهکارهایی برای کاهش پرخاشگری و تقویت سلامت روانی از طریق هنر و بازی ارائه شده است. در نهایت، کتاب بر اهمیت نقاشی به‌عنوان ابزاری برای شناخت و حمایت از سلامت روانی کودکان ابتدایی تأکید کرده است.

چرا باید کتاب نقاشی به عنوان بازی ذهن در کودکان ابتدایی را خواند؟

این کتاب با ترکیب دیدگاه‌های روان‌شناختی و هنر به والدین، معلمان و مشاوران کمک کرده است تا نقاشی کودکان را به‌عنوان ابزاری برای شناخت بهتر دنیای درونی آن‌ها و ارتقای سلامت روانی‌شان به‌کار گیرند. اثر حاضر با ارائه تحلیل‌های کاربردی و مثال‌های متنوع نشان داده است که چگونه می‌توان از نقاشی برای شناسایی مشکلات عاطفی، رفتاری و اجتماعی کودکان بهره برد؛ همچنین راه‌هایی را برای تقویت خلاقیت و کاهش تنش‌های روانی در محیط مدرسه و خانه پیشنهاد داده است.

خواندن کتاب نقاشی به عنوان بازی ذهن در کودکان ابتدایی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای والدین، معلمان، مشاوران مدارس، روان‌شناسان کودک و دانشجویان رشته‌های علوم تربیتی و روان‌شناسی مناسب است؛ همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی سلامت روانی و رشد خلاقیت کودکان ابتدایی را دارند و به‌دنبال راه‌هایی برای شناسایی و حل مشکلات رفتاری و عاطفی کودکان هستند، مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب نقاشی به عنوان بازی ذهن در کودکان ابتدایی

«کودکان با استفاده از شیوه‌های مختلف، تصور خود را از جهان به نوعی ترسیم می‌کنند. با این فعالیت همانند دیگر فعالیت‌های لهوی، اکتشاف و تجربه آنچه ممکن است همراهند. نقاشی، بازی، طنز و هنر به یک خانواده رفتاری تعلق دارند و به این دلیل به منزله انعکاس مجموعه ساخت‌هایی هستند که کودک در دسترس خود دارند اما در هر حال این فعالیت‌ها در چهار راه جهان برونی (واقعیت برونی) و جهان درونی (واقعیت درونی) قرار دارند و زمینه را برای بیان تعارض‌ها یا تضادها بین این دو دسته واقعیت فراهم می‌سازند (دادستان ۱۳۸۷: ۱۳). از حدود پایان نخستین سال زندگی، بسیاری از کودکان، فعالیتی که می‌توان آن‌ را ترسیم یا دقیق‌تر بگوییم «نگاره‌گری» نامید از خود نشان می‌دهند. در فرهنگ متداول جهان کنونی، ابزار این نگاره‌گری غالباً یک مداد یا قلم است. اما ممکن است کودک از انگشت، اسفنج، یک تکه گچ، یک تیره چوب و با هر شیء دیگر نیز استفاده کند.»