کتاب درمان شناختی رفتاری برای اختلال عاطفی فصلی (راهنمای درمانگر)

کتاب درمان شناختی رفتاری برای اختلال عاطفی فصلی (راهنمای درمانگر) نوشتهٔ کلی روهان و ترجمهٔ مهرزاد فراهتی است و انتشارات ارجمند آن را منتشر کرده است. این کتاب مجموعه درمان‌های اثربخش برای اختلال عاطفی فصلی ارائه می‌دهد.

درباره کتاب درمان شناختی رفتاری برای اختلال عاطفی فصلی (راهنمای درمانگر)

آیا تاکنون روزهای کوتاه زمستان باعث احساس خستگی، بی‌حوصلگی یا افسردگی شما شده است؟ همهٔ مردم به‌نوعی ردّ پای زمستان را در خلق‌وخوی خود حس می‌کنند، اما برخی افراد در طول زمستان به‌طور جدی گرفتار افسردگی می‌شوند. این عارضه، اختلال عاطفی فصلی یا به‌طور خلاصه SAD نام دارد. اختلال عاطفی ‌فصلی هر سال به‌طور منظم در پاییز و زمستان شروع می‌شود و در بهار و تابستان پایان می‌یابد.

کتاب حاضر یک برنامه گروهی ۱۲جلسه‌ای را تشریح می‌کند و آموزش گام‌به‌گام فعالیت‌های هر جلسه را ارائه می‌دهد. به‌منظور آگاهی از اختلال عاطفی ‌فصلی و درک بهتر آن آموزش‌های روانی به شرکت‌کنندگان ارائه می‌شود و برای کاهش علائم، روش‌هایی مانند برنامه‌ریزی فعالیت‌های لذت‌بخش و بازسازی شناختی را یاد می‌گیرند. با افزایش میزان فعالیت‌ها و تغییر افکار و اعتقادات به سمت افکاری منطقی‌تر و سازگارانه‌تر، بر افسردگی خود غلبه می‌کنند و برای زمستان آینده آماده می‌شوند.

مؤلف کتاب، دکتر روهان، استادیار روان‌شناسی دانشگاه ورمونت و سرپرست آزمایشگاه اختلالات خلقی و برنامه درمان فصلی با سال‌ها کار بالینی و تجربه در زمینه درمان اختلال عاطفی فصلی و درمان‌های شناختی‌رفتاری این راهنما را به رشته تحریر درآورده است.

ترجمهٔ این کتاب را دکتر مهرزاد فراهتی، دکتری روان‌شناسی بالینی از هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی انجام داده است.

خواندن کتاب درمان شناختی رفتاری برای اختلال عاطفی فصلی (راهنمای درمانگر) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به همهٔ روان‌شناسان و درمانگران پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب درمان شناختی رفتاری برای اختلال عاطفی فصلی (راهنمای درمانگر)

«اختلال عاطفی فصلی یکی از زیرگروه‌های افسردگی عودکننده است که مشتمل بر یک الگوی زمانی منظم است و دوره‌های افسردگی عمده در زمان‌های مشخصی از سال رخ می‌دهد. اکثریت قابل توجه موارد، نوع زمستانی اختلال عاطفی فصلی هستند، که در آن دوره‌های افسردگی عمده با الگویی منظم در ماه‌های پاییز یا زمستان شروع می‌شوند و در بهار بهبود می‌یابند. اقلیت موارد، اختلال عاطفی فصلی از نوع تابستانی می‌باشند که دوره‌های افسردگی عمدهٔ آن در تابستان عود می‌کنند. نوع زمستانی اختلال عاطفی فصلی، کانون توجه این راهنماست و از این پس اصطلاح اختلال عاطفی فصلی برای اشاره به اختلال عاطفی فصلی از نوع زمستانی استفاده خواهد شد. در نسخهٔ تجدیدنظر شدهٔ راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویراست چهارم، اختلال عاطفی فصلی به‌عنوان یک افسردگی عمده با الگوی فصلی عودکننده تشخیص داده می‌شود (انجمن روان‌پزشکی آمریکا، ۲۰۰۰؛ برای ملاک‌های تشخیصی تعیین الگوی فصلی به جدول ۱.۱ نگاه کنید). نسخهٔ تجدیدنظر شدهٔ راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویراست چهارم همچنین شامل یک تشخیص برای اختلال دوقطبی نوع یک یا دو با الگوی فصلی (یعنی اختلال عاطفی فصلی از نوع دوقطبی) می‌باشد که کانون توجه راهنمای حاضر نیست.

ملاک‌های دوره‌های افسردگی عمده در نسخهٔ تجدیدنظر شدهٔ راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویراست چهارم، نشانگر طیف علایم اختلال عاطفی فصلی هستند. اکثریت بیماران مبتلا به اختلال عاطفی فصلی، علایمی نظیر خلق افسرده، کاهش علاقه یا میل به انجام فعالیت‌ها و خستگی مداوم را تأیید می‌کنند (مایناسون و پارتونن، ۲۰۰۵). در مقابلِ افسردگی عمدهٔ غیرفصلی، مبتلایان به اختلال عاطفی فصلی اغلب (الف) پرخوابی را در مقابل بی‌خوابی و (ب) افزایش اشتها، میل مفرط به مصرف کربوهیدرات یا افزایش وزن در برابر کاهش اشتها یا کاهش وزن را مورد تأیید قرار می‌دهند (مگناسون و پارتونن). سایر علایم افسردگی نابهنجار که در زمره معیارهای نسخهٔ تجدیدنظر شدهٔ راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویراست چهارم، قرار ندارند اما در اختلال عاطفی فصلی رایج هستند عبارت‌اند از بدخلقی یا کاهش انرژی در بعد از ظهر یا شب و تغییر معکوس در طی روز (لام، تام، یاتام، شیاح و زیس، ۲۰۰۱؛ روزنتال و همکاران، ۱۹۸۴). شدت نوسانات فصلی، یعنی گرایش به تغییرات خلقی و رفتاری در طی فصول، در افراد مختلف متفاوت است، و علایم بالینی اختلال عاطفی فصلی کامل ظاهراً نشانگر یک منتهی الیه در پیوستار نوسانات فصلی هستند (کاسپر، وهر، بارکو، گست و روزنتال، ۱۰۸۹؛ روزن و همکاران، ۱۹۹۰).»