کتاب جنایت علیه انسانیت در دادگاه های بین المللی کیفری

کتاب جنایت علیه انسانیت در دادگاه های بین المللی کیفری نوشتهٔ سجاد رضازاده است. انتشارات گیوا این کتاب را منتشر کرده است.

درباره کتاب جنایت علیه انسانیت در دادگاه های بین المللی کیفری

کتاب جنایت علیه انسانیت در دادگاه های بین المللی کیفری به بررسی دقیق و جامع اصطلاح «جنایت علیه انسانیت» می‌پردازد و تلاش می‌کند تا با ارائه تعریفی روشن و مورد توافق، ابهامات موجود در ترجمه و کاربرد آن در زبان فارسی را برطرف کند. نویسنده با اشاره به مصوبه فرهنگستان زبان فارسی که معادل «جنایت علیه انسانیت» را برای اصطلاح انگلیسی Crime Against Humanity و فرانسوی Crime Contre L'humanité برگزیده است، به تبیین این تعریف می‌پردازد: جنایتی هولناک که شامل مجموعه اعمال سازمان‌یافته و غالباً پنهانکارانه از سوی مقامات رسمی است و تأثیری عمیق بر وجدان جمعی بشریت می‌گذارد. در ادامه، کتاب به تفصیل به مصادیق این جنایت بر اساس اساسنامه رم می‌پردازد و مواردی چون قتل، نابودی گروهی، به بردگی گرفتن، تبعید اجباری، سلب آزادی‌های اساسی، شکنجه، هتک حرمت جنسی، آزار و ارعاب گروه‌های خاص، حذف اجباری افراد از صحنه‌های سیاسی، نژادپرستی و دیگر اعمال غیرانسانی که منجر به آسیب‌های جدی جسمی و روانی می‌شوند را برمی‌شمارد. نویسنده با بررسی ریشه‌های تاریخی و تحول مفهومی این اصطلاح از پیش از کنوانسیون لاهه ۱۸۹۹ تا اساسنامه دادگاه‌های کیفری، نشان می‌دهد که چرا عنوان «جنایت علیه انسانیت» در زبان فارسی، معادل دقیق‌تری نسبت به «جنایت علیه بشریت» است و در نهایت به تحلیل و بررسی جامع مفهوم این جنایت می‌پردازد.

خواندن کتاب جنایت علیه انسانیت در دادگاه های بین المللی کیفری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به طیف وسیعی از مخاطبان توصیه می‌شود. نخست، پژوهشگران و دانشجویان حقوق بین‌الملل کیفری و حقوق بشر به دلیل تحلیل دقیق و موشکافانه اصطلاح «جنایت علیه انسانیت» و سیر تحول آن، می‌توانند بهره فراوانی از این اثر ببرند. این کتاب با ارائه مستندات قانونی و تاریخی، درک عمیق‌تری از این مفهوم کلیدی در حقوق بین‌الملل فراهم می‌آورد و می‌تواند منبع ارزشمندی برای تحقیقات و مطالعات آنان باشد. دوم، فعالان حقوق بشر و سازمان‌های مردم‌نهاد که در زمینه مبارزه با بی‌عدالتی و دفاع از حقوق قربانیان جنایات بین‌المللی فعالیت می‌کنند، می‌توانند با مطالعه این کتاب، با ابعاد مختلف این جنایت آشنا شده و در فعالیت‌های خود از این آگاهی بهره ببرند. سوم، عموم علاقه‌مندان به مسائل حقوقی و تحولات تاریخی نیز می‌توانند با مطالعه این اثر، درک بهتری از یکی از مهم‌ترین مفاهیم حقوق بین‌الملل پیدا کنند و از سیر تحول تلاش‌های جامعه بشری برای مقابله با فجیع‌ترین جنایات آگاه شوند. نثر روان و ساختار منطقی کتاب، فهم مطالب را برای مخاطبان غیر متخصص نیز آسان می‌سازد و به آن‌ها کمک می‌کند تا با این مفهوم پیچیده و در عین حال حیاتی آشنا شوند.

بخشی از کتاب جنایت علیه انسانیت در دادگاه های بین المللی کیفری

در پیش نویس‌های اساسنامه نورمبرگ، عبارت انسانیت Humanity در قالب حقوق انسانیت Laws Of Humanity ظاهر شد که از شرط مارتنز گرته برداری شده بود. شرط مارتنز توسط دیپلمات روس فردریش مارتنز به مقدمه کنوانسیون حقوق و عرفهای جنگ زمینی ۱۸۹۹ لاهه اضافه شد. طبق این شرط در زمان جنگ، جمعیت غیرنظامی و متخاصمان همچنان تحت حمایت اصول حقوق بین‌المللی باقی می‌مانند و این اصول نتیجه «حقوق انسانیت و الزامات وجدان عمومی» هستند. «دستگیر کردن یک دشمن بر مجروح کردن آن مرجح است، زخمی کردن بهتر از کشتن وی است؛ غیررزمندگان تا حد امکان معاف خواهند شد». قطعا در این چهارچوب، واژه Humanity در عبارت Laws Of Humanity به معنی انسانیت Humaneness است و همانگونه که دابلر می‌گوید ریشه مفهوم جنایت علیه انسانیت تنها در حقوق انسانیت است.

مفهوم جنایت علیه Crimes Against Humanity را می‌توان در اعلامیه مشترک منتشره از سوی دولت‌ها فرانسه، انگلستان و روسیه در مه ۱۹۱۵ نیز در ارتباط با کشتار جمعی ارمنی‌ها مشاهده کرد. در خشونتهای گسترده، ارمنی‌ها به عنوان یک گروه موضوع حمله قرار گرفتند و کشتارها بخشی از «جنایت علیه انسانیت و تمدن» تلقی می‌شد. در ارتباط با ترجمه روسی انسانیت در اعلامیه، عضو شوروی در کمیسیون حقوق بین‌الملل، یوری بارسگو به یاد می‌آورد که جنایت علیه انسانیت در اعلامیه در مفهوم «جنایت علیه نوع بشر Crimes Against Mankind» به کار برده شده است. با این حال، طبق نظر وی، ۳۰ سال بعد، هنگامی که اساسنامه نورمبرگ تهیه شد، عبارت روسی، انسانیت Humaneness به کار برده شد.