کتاب فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول)

معرفی کتاب فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول)

کتاب الکترونیکی «فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول: مبانی فقه کارگزاران و شرایط و صفات کارگزاران)» تقریرات درس خارج «محمد حاجی‌ابوالقاسم دولابی» است که با تحقیق و تدوین «یاسر شهامت»، «علی صالحی‌منش» و «مجید رجبی» و همکاری پژوهشگاه فقه نظام منتشر شده است. این اثر به بررسی مبانی فقهی و شرایط لازم برای کارگزاران در نظام اسلامی می‌پردازد و در دسته کتاب‌های فقه سیاسی و مطالعات حکمرانی اسلامی قرار می‌گیرد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول)

این کتاب به عنوان جلد نخست از مجموعه «فقه کارگزاران حکومت اسلامی»، به بررسی مبانی نظری و فقهی کارگزاران نظام اسلامی و شرایط و صفات مورد نیاز آنان می‌پردازد. اثر حاضر بر پایه تقریرات درس خارج فقه «محمد حاجی‌ابوالقاسم دولابی» و با همکاری پژوهشگران حوزه فقه نظام تدوین شده است. کتاب در فضایی پس از انقلاب اسلامی ایران و با توجه به نیازهای نظام جمهوری اسلامی برای تبیین جایگاه و نقش کارگزاران در دولت اسلامی نگاشته شده است. نویسندگان تلاش کرده‌اند با رویکردی اجتهادی و مبتنی بر منابع دینی، به پرسش‌هایی درباره مشروعیت حکومت در عصر غیبت، ولایت فقیه، نقش مردم، گستره فقه اجتماعی و اهداف نظام سیاسی اسلام پاسخ دهند. این جلد، ضمن پرداختن به کلیات و مبانی، به شرایط و صفات کارگزاران و نسبت آن با زندگی خصوصی و عمومی ایشان نیز توجه دارد. کتاب برای پژوهشگران، اساتید حوزه و نهادهای قانون‌گذاری و اجرایی قابل استفاده است و مقدمه‌ای برای مباحث عمیق‌تر در جلدهای بعدی به شمار می‌آید.

خلاصه کتاب فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول)

این کتاب با طرح ضرورت تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت و اثبات ولایت فقیه، به بررسی مبانی فقهی کارگزاران می‌پردازد. نویسنده ابتدا پیش‌فرض‌هایی مانند وجوب حفظ قدرت در جامعه اسلامی، نقش مردم در نظام سیاسی و گستره فقه در مسائل اجتماعی را مطرح می‌کند. سپس اهداف نظام سیاسی اسلام، از جمله عدالت اجتماعی و زمینه‌سازی برای سعادت مردم، به عنوان مبنای بحث قرار می‌گیرد.در ادامه، کتاب به این پرسش می‌پردازد که آیا شرایط و وظایف کارگزاران صرفاً عقلایی است یا شریعت نیز در این حوزه ورود کرده است. با استناد به آیات و روایات، نتیجه گرفته می‌شود که بسیاری از وظایف کارگزاران تعبدی است و باید از منابع دینی استخراج شود. همچنین، نسبت شرایط کارگزاران با تحقق فقه نظام در جامعه و نقش اصلاح کارگزاران در اصلاح جامعه بررسی می‌شود.کتاب تأکید می‌کند که شرایط و صفات کارگزاران تنها به زندگی عمومی محدود نمی‌شود و زندگی خصوصی آنان نیز باید با معیارهای اسلامی هماهنگ باشد. دلایل نقلی و عقلی متعددی برای این شمول ارائه می‌شود، از جمله تأثیر زندگی خصوصی بر اعتماد عمومی و کارآمدی نظام. در نهایت، بحث درباره اهمیت سابقه افراد، امکان توبه و شرایط پذیرش مسئولیت در حکومت اسلامی مطرح می‌شود و دیدگاه‌های مختلف فقهی در این زمینه بررسی می‌گردد.

چرا باید کتاب فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول) را خواند؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و اجتهادی، به یکی از مهم‌ترین موضوعات فقه سیاسی یعنی شرایط و صفات کارگزاران حکومت اسلامی می‌پردازد. اثر حاضر با تکیه بر منابع اصیل دینی و بررسی دقیق آیات و روایات، به پرسش‌های بنیادین درباره مشروعیت، وظایف و حدود اختیارات کارگزاران پاسخ می‌دهد. مطالعه این کتاب برای کسانی که دغدغه فهم عمیق‌تر نسبت به ساختار و کارکرد دولت اسلامی دارند، فرصتی برای آشنایی با مبانی نظری و چالش‌های عملی در این حوزه فراهم می‌کند.

خواندن کتاب فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان حوزه فقه سیاسی، اساتید و طلاب حوزه‌های علمیه، فعالان عرصه قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری، و علاقه‌مندان به مطالعات حکمرانی اسلامی مناسب است. همچنین برای کسانی که به دنبال فهم مبانی فقهی شرایط و صفات کارگزاران و نسبت آن با ساختار دولت اسلامی هستند، مفید خواهد بود.

فهرست کتاب فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول)

- بخش اول: کلیات و مبانی - فصل اول: مبانی و پیش‌فرض‌های فقه کارگزاران به بررسی ضرورت تشکیل حکومت در عصر غیبت، ولایت فقیه، حفظ قدرت، مردم‌سالاری دینی، گستره فقه اجتماعی و اهداف نظام سیاسی اسلام می‌پردازد. - فصل دوم: مروری بر مسائل فقه کارگزاران موضوعاتی مانند پذیرش مسئولیت، شرایط و وظایف کارگزاران، انتخاب یا انتصاب، نصیحت و نظارت، و اهمیت سابقه افراد را بررسی می‌کند. - فصل سوم: اهمیت و ضرورت بحث تأثیر عملکرد کارگزاران بر جامعه و ضرورت احراز صلاحیت‌های ویژه برای کارگزاری را تحلیل می‌کند. - فصل چهارم: ماهیت و جایگاه کارگزاری در نظام اسلامی به امانت الهی بودن مسئولیت، نظارت الهی، عرصه امتحان و مذمومیت فرصت‌طلبی می‌پردازد. - فصل پنجم: حکم پذیرش مسئولیت شرایط پذیرش مسئولیت در حکومت مشروع و غیرمشروع و موارد استثنا را بررسی می‌کند.- بخش دوم: شرایط و صفات کارگزاران - فصل اول: مباحث مقدماتی تقسیم‌بندی کارگزاران و شرایط عام و خاص آنان را توضیح می‌دهد. - فصل دوم: شمول شرایط نسبت به خانواده و منتسبین به بررسی ادله مربوط به اطرافیان کارگزار می‌پردازد. - فصل سوم تا یازدهم: شرایطی مانند اسلام، ایمان، عدالت، کفایت، حسن‌سابقه، استقامت، ذکوریت، مقبولیت اجتماعی و بصیرت را با استناد به آیات و روایات تحلیل می‌کند.

بخشی از کتاب فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول)

«یکی از پیش‌فرض‌های فقهی، «وجوب تشکیل حکومت در زمان غیبت» است. ممکن است کسی بگوید اساساً در زمان غیبت تشکیل حکومت مشروع نیست. در این صورت، پذیرش هر نوع مسئولیتی در زمان غیبت، به‌نوعی پذیرش مسئولیت از حاکم غیرمشروع است. از این‌رو در باب استثنائات قرار دارد و چون از موارد استثنائات است، حلال می‌شود وگرنه، حکم اولی آن حرمت است. بنابراین، پذیرش وجوب تشکیل حکومت در زمان غیبت، یکی از پیش‌فرض‌های لازم در فقه کارگزاران است.یکی دیگر از پیش‌فرض‌های فقهی «فقه کارگزاران»، مسئله «ولایت فقیه» است؛ اینکه آیا فقیه، ولایت و حق تشکیل حاکمیت دارد یا خیر؟ پیش‌فرض ما در این بحث، ثبوت ولایت برای فقیه جامع‌الشرایط است.پیش‌فرض سوم، «وجوب حفظ و تولید قدرت» در نظام اسلامی است. اسلامی لازم است قدرت، تولید و حفظ شود. بر همین اساس، ما در موارد متعددی به قاعده وجوب حفظ و تولید قدرت استناد می‌کنیم: «و أعدوا لهم ما استطعتم من قوة».