
کتاب اصول و کاربرد تحلیل محتوا در کتب درسی
معرفی کتاب اصول و کاربرد تحلیل محتوا در کتب درسی
کتاب اصول و کاربرد تحلیل محتوا در کتب درسی نوشتهٔ سیدعلی سیدپورآذر و مریم السادات حسینی فر توسط انتشارات اندیشه احسان منتشر شده است. نویسندگان در این اثر به اصول و تکنیکهای تحلیل محتوا در برنامههای درسی و مواد آموزشی، بهویژه کتب درسی پرداختهاند. نسخهٔ الکترونیکی این کتاب را میتوانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.
درباره کتاب اصول و کاربرد تحلیل محتوا در کتب درسی
تحلیل محتوا بهعنوان یکی از روشهای پژوهش، همواره مورد توجه محققین، تحلیلگران رسانه و منتقدین آثار علمی و ادبی بوده است. این روش هم اصول علمی خاص خود را دارد و هم بهعنوان تکنیکی برای بررسی کتب مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. کتاب اصول و کاربرد تحلیل محتوا در کتب درسی با توجه به این کارکرد دوگانهٔ تحلیل محتوا، با هدف استفاده دانشجویان رشتههای مختلف که با تحلیل محتوا، بهویژه تحلیل محتوای برنامههای درسی و مواد درسی سروکار دارند، تنظیم شده است. ساختار کتاب به گونهای است که ابتدا خواننده با ویژگیها و اصول تحلیل محتوا بهعنوان یک روش آشنا میشود و سپس با تکنیک تحلیل محتوا در برنامههای درسی ارتباط برقرار میکند.
چرا باید کتاب اصول و کاربرد تحلیل محتوا در کتب درسی را بخوانیم؟
خواندن این کتاب به شما کمک میکند تا با اصول و ویژگیهای تحلیل محتوا بهعنوان یک روش علمی آشنا شوید و همچنین تکنیکهای تحلیل محتوا را در زمینه برنامههای درسی و مواد آموزشی فرا بگیرید. نویسندگان معتقدند که تحلیل محتوا بهعنوان یک تکنیک خاص، به منتقدان، معلمان، مدرسان و اساتید جوان کمک میکند تا اهداف و مقاصد کتابها را به درستی درک کرده و بر اساس این درک، سناریوهای مناسبی را برای انتقال آن به دیگران انتخاب کنند. این کتاب با واکاوی ساختار برنامههای درسی، رویکردها، اهداف، اصول برنامهریزی درسی، سناریوهای یاددهی-یادگیری و الگوهای ارزشیابی، به درک عمیقتر مطالب کمک میکند.
خواندن کتاب اصول و کاربرد تحلیل محتوا در کتب درسی را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم؟
خواندن این کتاب به دانشجویان رشتههای مختلف که با امر تحلیل محتوا، بهویژه تحلیل محتوای برنامههای درسی و مواد درسی سروکار دارند، همچنین منتقدان، معلمان، مدرسان و اساتید جوان پیشنهاد میشود.
فهرست کتاب اصول و کاربرد تحلیل محتوا در کتب درسی
فصل اول: تحلیل محتوا «چیستی، گونهها و ویژگیها»
این فصل به معرفی تحلیل محتوا، تاریخچه آن، نقد و بررسی معنا و مفهوم تحلیل محتوا، ویژگیهای مورد توافق و مورد اختلاف تحلیل محتوا (کمی یا کیفی بودن، محتوای آشکار یا پنهان) و همچنین گونههای عمده تحلیل محتوا (تحلیلهای مضمونی، صوری و ساختاری) و مزایا و معایب این روش میپردازد.
فصل دوم: مراحل تحلیلمحتوا
این فصل به شرح مراحل هفتگانه تحلیل محتوا شامل تعیین موضوع و محدود ساختن آن، تعیین اهداف تحقیق، تعیین جامعه آماری و جمعیت نمونه، تعریف و مشخص کردن متغیرها (مقولهسازی)، مشخص کردن واحدهای تحلیل، تجزیه و تحلیل دادهها (کمی و کیفی) و تفسیر و گزارش نتایج میپردازد.
فصل سوم: روایی و اعتبار در تحلیل محتوا
این فصل به بررسی مفاهیم روایی (پایایی) و اعتبار در تحلیل محتوا، جایگاه آنها، روشهای تعیین پایایی (روش پایایی مصححان، روش آزمون - بازآزمون، روش فرمهای موازی یا جانشین، روشهای همسانی درونی) و آزمونهای محاسبه روایی یا پایایی میپردازد. همچنین جایگاه اعتبار در تحلیل محتوا و انواع روشهای تعیین اعتبار (اعتبار محتوایی، تجربی، سازهای، درونی و بیرونی) مورد بحث قرار گرفته است.
فصل چهارم: ساختار برنامههای درسی
این فصل به واکاوی ساختار برنامههای درسی، رویکردهای برنامه درسی (تجویزی یا دستوری، توصیفی، انتقادی - اکتشافی)، اهداف برنامه درسی (اهداف غایی، کلی، عینی یا رفتاری)، طبقهبندی هدفهای آموزشی (حیطه شناختی، عاطفی، و روانی - حرکتی)، برنامهریزی درسی و سازماندهی محتوا (الگوی مبتنی بر موضوعهای درسی مدون، الگوی مبتنی بر دانشآموز، الگوی مبتنی بر جامعه)، روشهای یاددهی - یادگیری (سناریوهای مستقیم، تعاملی، مسئلهمحور، و انفرادی) و الگوها و روشهای ارزشیابی میپردازد.
فصل پنجم: تحلیل محتوای برنامهٔ درسی
این فصل به تحلیل محتوای برنامه درسی با تمرکز بر مواد آموزشی در برنامه درسی، ویژگیها و ساختار کتاب درسی، قسمتهای مختلف کتاب (مقدماتی، میانی، پایانی)، عناصر برنامه درسی در کتب آموزشی، نقش و ویژگیهای تمرین در کتاب درسی و ابعاد تحلیل محتوا در برنامه درسی (ساختار شکلی و ساختار محتوایی) میپردازد. همچنین چک لیست تحلیل محتوای کتاب درسی ارائه شده است.
بخشی از کتاب اصول و کاربرد تحلیل محتوا در کتب درسی
«مفهوم برنامهدرسی در عین سادگی، بسیار حساس و پیچیده است. هرچند متداول ترین تعریف این مفهوم از ریشهٔ لاتین به معنی مسیر مسابقه مشتق شدهاست، اما این مفهوم در کنار اینکه برای دانش آموزان تداعی کنندهٔ مسابقهای برای دویدن است که باید از یک سری موانع و سدها بگذرند، در عمل تعاریف متنوعیرا نیز شامل میگردد.
به عنوان اولین تعریف، برخی بر این باورند که برنامه درسی موضوعات درسی پایدار مانند گرامر، خواندن، منطق، ریاضیات و... را شامل میشود. اما مشکل این تعریف در آن است که برنامهدرسی را به موضوعات علمی اندک محدود میکند. در اینصورت با تغییر دانش علمی، برنامه درسی دچار چالش خواهد شد و ناکارآمد میگردد. در تعریف دوم، برنامهدرسی آن موضوعاتی است که برای زندگی در عصر حاضر بسیار مفید هستند. این تعریف، از فاعلیت دانش آموز درباره موضوع درس استقبال میکند. چالش پیش روی این تعریف در آن است که مدارس و دانش آموزان را تشویق میکند به جای تلاش برای بهبود خود و جامعه، خود را با جامعه ای که در آن زندگی میکنند هماهنگ و سازگار کنند. در تعریف سوم برنامه درسی شامل همهٔ یادگیریهای برنامهریزی شدهای است که تحت مسؤلیت مدرسه انجام میگیرد. یادگیری برنامهریزی شده میتواند یک سند طولانی یا فهرستی کوتاه از نتایج یادگیری قصد شده، و یا باورهای کلی معلم در مورد این که دانش آموز چه چیزی را بایدیادبگیرد باشد. این تعریف ممکن است به یادگیری برنامه هایی که آسان به دست میآیند و نه آنهایی که مطلوب هستند محدود شود. در تعریف چهارم برنامه درسی تمام فرصتهای یادگیری فراهم شده برای دانش آموزان است، به گونه ای که بتوانند دانش و مهارتهای عمومی را در مکانهای مختلف یادگیری کسب کنند. بیشترین توجه و تأکید تعریف فوق بر یادگیری است تا تدریس، بویژه یادگیری دانش و مهارتهای خارج از مدرسه. در تعریف پنجم برنامهدرسی به پرسش کشاندن قدرت و جستوجوی دیدگاههای پیچیده دربارهٔ وضعیت انسانی است. این تعریف مشخص نمیکند که دانش آموز چطور زمان و انرژی خود را در مدارس صرف کند. (مارش، ۱۳۹۶)»
حجم
۵۷۷٫۱ کیلوبایت
سال انتشار
۱۴۰۱
تعداد صفحهها
۱۷۲ صفحه
حجم
۵۷۷٫۱ کیلوبایت
سال انتشار
۱۴۰۱
تعداد صفحهها
۱۷۲ صفحه