کتاب ۲۰۰۱: یک اودیسه‌ی فضایی

« ۲۰۰۱: یک اودیسه‌ی فضایی» فیلم‌نامه‌ای نوشته‌ی استنلی کوبریک(۱۹۹۹-۱۹۲۸) کارگردان بنام آمریکایی و آرتور سی. کلارک(۲۰۰۸-۱۹۱۷) است. این کتاب فیلم‌نامه اودیسه‌ی فضایی به همراه نقد و گفت‌وگو در مورد این فیلم‌نامه است.

«ادیسه فضایی» در سال ۱۳۶۸ به کارگردانی استنلی کوبریک ساخته شد. با وجود اینکه این فیلم در ابتدا واکنش‌ها و نقدهای مختلفی را از سوی تماشاگران و منتقدان دریافت کرد اما آهسته آهسته هواداران خود را بدست آورد و به یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌ها تبدیل شد.

فیلم «۲۰۰۱، یک اودیسهی فضایی» بهانه‌ای شده برای ترسیم تصویری از دنیای دهه‌ی شصت، دنیای جنبش‌های جدید اجتماعی، ‌ دهه‌ی جهش فن‌آوری در جهان، عصر تب و تاب فرود انسان بر ماه، زمانه‌ای که ژانر علمی‌تخیلی مورد توجه مردم قرار گرفت و بعد از آن، «جنگ‌ ستارگان،» «برخورد نزدیک...» و «ای. ‌تی» و دیگر محصولات تکنولوژیک، پرده‌های سینما را تسخیر کردند، عصری که برای مردمش بحث از بشقاب‌پرنده‌ها و احتمال وجود موجودات هوشمند دیگر، هنوز داغ بود، عصر سرکشی نسل جدید که در امریکا، «آلن کینزبرگ» و «اندی‌ وارهول» و هیپی‌ها و جنبش‌های هنری مدرن از نمادهای آن به شمار می‌آمدند، دهه‌ای که دنیا جنگ ویتنام را به تماشا نشسته بود. دهه‌ای با انقلاب استقلال الجزایر. سربرآوردن اگزیستانسیالیست‌های انقلابی چون سارتر و کامو. دهه‌ی جنبش دانشجویان فرانسه، منتقدان کایه‌دوسینما و موج نو در سینمای فرانسه و...

اگر نگاهی به حجم گفت‌وگوهای کلارک و کوبریک درباره‌ی مسائل روزگارشان و دغدغه‌هایی که تب و تاب آن زمانه بوده، بیندازیم، چیزهای جالبی روشن می‌شود. گذشته از همه‌ی این‌ دیدگاه‌های تاریخی، اگر از دید مؤلف‌گرایانه هم به این فیلم نگاه کنیم، شاید حرف‌های کوبریک و فیلمنامه‌نویسش کلارک، نماینده‌ی نوعی از فیلم‌سازی به حساب بیاید که در اندیشه‌ی به تصویر درآوردن اندیشه می‌شود. می‌شود در خاطرات کلارک، تلاش این دو را برای دست‌یابی به حدِ اعلای این نوع سینما کاوید.