کتاب رهبری مدرن و مقتدرانه

کتاب رهبری مدرن و مقتدرانه؛ کاربست تئوری انتخاب در مدیریت و راهیری نیروی انسانی نوشتهٔ علی صاحبی و مهدی اسکندری است و انتشارات اندیشه احسان آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب رهبری مدرن و مقتدرانه

فهم رایج از مدیریت و سرپرستی این است که یک نفر، یعنی رئیس، بدون این‌که هیچ‌گونه درون‌داد یا ایده‌ای را از کارکنانش بپذیرد یا با حداقل نظرخواهی از آنان، خواسته‌ها و انتظاراتش را مطرح می‌کند. رئیس یا مدیر، خودش استانداردهای کار را تعیین می‌کند و ارزیابی کیفیت کارکنان نیز با خود اوست. اگر کارکنان کارها را مطابقِ نظر رئیس انجام ندهند، او سعی می‌کند با تهدید به اخراج، کسر حقوق و مزایا یا برعکس، با وعدهٔ ارتقا و افزایش حقوق آن‌ها را انگیزه‌مند کند. افزایش حقوق یا واگذاری مسئولیتِ بالاتر از انگیزه‌سازهای رایجِ این مدیران است.

شیوهٔ سنتیِ مدیریتِ مبتنی بر پاداش و تنبیه، یکی از ویژگی‌های مهم انسانی را نادیده می‌گیرد که آدمی تنها موجودی است که می‌تواند دربارهٔ «فکر خودش» فکر کند. به‌عبارت دیگر انسان‌ها می‌توانند از خودشان جدا شوند، بیرون از خود گام بگذارند و به دیگر چشم‌اندازهای سودمند توجه کنند. براساس تئوری انتخاب، انسان‌ها از بیرون برانگیخته نمی‌شوند، بلکه از درون و با توجه به آن‌چه دربارهٔ خودشان و زندگی‌شان ارزشمند می‌دانند برانگیخته می‌شوند. مانند دیگر مخلوقات، هر کارگر یا کارمندی که زیردستِ مدیران کار می‌کند نیز برای خودش هدف و مقصودی دارد. کارکنان فقط هنگامی با آمادگیِ کامل همهٔ انرژی، خلاقیت و تعهدشان را صرف تولید کالا یا خدمات کیفی می‌کنند که ببینند کارها یا وظایفشان با نیازها، ارزش‌ها و اهدافشان در زندگی ارتباط و پیوند دارد.

براساس آموزه‌های تئوری انتخاب، بهترین انگیزه‌ساز و محرک برای تولید و بازدهیِ کیفی، رابطهٔ خوب و رضایت‌بخش بین مدیر و زیردستان است، به‌گونه‌ای که ارزش‌ها و خواسته‌های هر دو طرف محترم شمرده شوند؛ البته نه به این معنا که تنبیه و تشویق هیچ اثری ندارد. شغلی را درنظر بگیرید که به آموزش خاصی نیاز ندارد و از طرف دیگر، افراد بسیاری برای دست‌یافتن به آن سرودست می‌شکنند. طبیعی است که در این شرایط، افرادی که به آن کار مشغولند سخت‌تر کار می‌کنند یا حداقل وانمود می‌کنند که سخت‌کوش و پرتلاش‌اند. آن‌ها همچنین با هر نوع رفتار مدیر کنار می‌آیند و هیچ اعتراضی نمی‌کنند.

باوجوداین، حتی در شرایط بسیار دشوار که یافتن و حفظ کار مهم است، باز هم کارکنانی که احساس می‌کنند مدیرشان منزلت انسانی آن‌ها را درنظر نمی‌گیرد و به خواسته‌ها، نیازها و ارزش‌هایشان توجه نمی‌کند، با غیبت و کم‌کاری یا بدکاری، دربرابر اقتدار مدیر مقاومت نشان می‌دهند. اگر کارکنان به این نتیجه برسند که مدیر برایشان ارزش قائل نیست و به خواسته‌ها و نیازهایشان توجه ندارد، راه‌های بسیار زیادی می‌شناسند که وظایفشان را در پایین‌ترین سطحِ قابل‌قبول انجام دهند و همچنان شغل خود را حفظ کنند.

در روش مدیریت سنتی برای ایجاد یک رابطهٔ خوب، نیرومند و رضایت‌بخش، بین مدیر و کارکنان، قابلیت‌های اندکی وجود دارد. مدیر سنتی می‌تواند دست و جسم کارکنان را به‌کار گیرد، ولی تمرکزِ ذهن، مغز و دلشان به مسائل دیگری خواهد بود (خواسته‌ها، نیازها و ارزش‌های خودشان). آن‌ها تمام خلاقیت و انرژی خود را به‌کار می‌گیرند تا کشف کنند چطور می‌توانند از زیر کار در بروند و کار را در کمترین سطحی که رئیس را راضی نگه‌می‌دارد انجام دهند. اگر کارمندی در محیط کار احساس ارزشمندی نکند و به این نتیجه برسد که مدیر برایش ارزش قائل نیست (به خواسته‌ها و نیازهای او توجه ندارد)، به‌ندرت خلاقیتش را برای تعالی کار و سازمان به‌کار می‌گیرد.

در مدیریت راهبرانهٔ مبتنی بر تئوری انتخاب، تمام تمرکز بر چگونگی جایگزینی راهبری به‌جای ریاست است. اگر مدیران بیاموزند چگونه نیروهای زیردست خود را «راهبری» کنند، خواهند فهمید که رابطه‌ای گرم، صمیمی، محترمانه و مبتنی بر ارزش‌های متقابل، از مؤثرترین رابطه‌های انسانی است.

کتاب رهبری مدرن و مقتدرانه سعی می‌کند شما را با جنبه‌ای نو از مدیریت مقتدرانه آشنا کند.

بیشتر مطالب این کتاب ترجمه است؛ اما نه از یک متن مشخص و خاص. مفاهیم مربوط به مدیریت راهبرانه یا کاربست تئوری انتخاب در محیط کار به‌طورکلی در آثار مختلف گِلَسِر آمده است؛ ولی تنها کتابی که موضوع آن به‌صورت کامل مدیریت نیروی انسانی است، مدیریت بدون زور و اجبار است. البته گِلَسِر در دیگر آثارش نیز کاربست‌های تئوری انتخاب را در حوزهٔ مدیریت نیروی انسانی بسط داده است. بعد از گِلَسِر، دیگر اعضای مؤسسهٔ او که در قلمرو مدیریت و کوچینگِ نیروی انسانی فعالیت دارند، در نشریهٔ واقعیت‌درمانی، وابسته به مؤسسهٔ بین‌المللی گِلَسِر، مقالاتی منتشر کرده‌اند. کتاب حاضر از جمع‌آوری و یکپارچه‌سازی همهٔ این موارد تدوین شده است. درون‌مایهٔ اصلی کتاب را نوشته‌های خود گِلَسِر، در مجموعه آثارش شکل داده است.

خواندن کتاب رهبری مدرن و مقتدرانه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

اگر به «تئوری انتخاب» اعتقاد و علاقه دارید می‌توانید از آن برای مدیریت استفاده کنید. کتاب رهبری مدرن و مقتدرانه در این زمینه به شما کمک می‌کند.

بخشی از کتاب رهبری مدرن و مقتدرانه

«تفاوت رهبری و مدیریت

تصور کنید یک گروه عملیاتی در جنگلی مشغول ساختن بزرگراه هستند. مدیر پابه‌پای گروه در حرکت است، ابزار و تجهیزات و امکانات مختلف را فراهم می‌کند، خط‌مشی‌ها و دستورالعمل‌ها را ابلاغ می‌کند و برنامه‌های مختلفِ تقویت افراد را انجام می‌دهد تا گروه کارشان را به بهترین و ساده‌ترین روش انجام دهند. اما رهبر از بلندترین درخت بالا می‌رود، وضعیت و شرایط را بررسی می‌کند و جهت حرکت را نشان می‌دهد. او با طراحیِ چشم‌انداز، مسیر حرکت را مشخص می‌کند و به‌صورت مستمر به گروه بازخورد می‌دهد که آیا راه را درست می‌روند و مسیر رسیدن به هدف کدام است.

نکتهٔ مهم این‌که رهبرِ بدون مدیر مانند فرماندهِ بدون سرباز است؛ زیرا تعیین چشم‌اندازِ اصلی و هدف‌ها با رهبر است و به‌کارگیری استراتژی برای رسیدن به هدف کار مدیر. حال از خود بپرسید آیا حاضرید یک نفر، بدون این‌که هیچ‌یک از ویژگی‌های رهبری را دارا باشد، شما را مدیریت کند؟ حتماً پاسخ می‌دهید که پیروی از چنین مدیری بسیار دلسردکننده است. بار دیگر از خود بپرسید، چرا باید بخواهید کسی که هیچ‌چیز از مدیریت نمی‌داند، صرفاً شما را رهبری کند؟ حتماً پاسخ می‌دهید پیروی از چنین رهبری بسیار وحشتناک است. واقعاً او چگونه می‌تواند از رویدادهای درونِ سازمان مطلع شود؟»