کتاب پرسش و پاسخ های دیابت

کتاب پرسش و پاسخ های دیابت با عنوان اصلی The diabetes answer book: practical answers to more than 300 top questions نوشتهٔ دیوید مک کالوک (David K McCulloch) و ترجمهٔ حسین صمدانی فرد و محمد صمدانی فرد است. انتشارات ارجمند این کتاب را منتشر کرده است. اثر حاضر که در دستهٔ خودیاری و آموزش همگانی قرار گرفته و جزو مجموعهٔ «رو در رو با پزشک» است، در باب دیابت به زبان ساده سخن گفته است. در این کتاب راهکارهای پیشگیری و به تعویق انداختن دیابت به‌صورت جامع و در قالب پرسش و پاسخ بررسی شده است. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب پرسش و پاسخ های دیابت اثر دیوید مک کالوک

کتاب «پرسش و پاسخ‌های دیابت» که نخستین‌بار در سال ۲۰۰۸ میلادی و در ایران در سال ۱۳۹۰ منتشر شده، خلاصه‌ای از کتاب The diabetes answer book : practical answers to more than 300 top questions,c2008 به قلم «دیوید مک کالوک» است. این کتاب توضیح داده که دیابت یک بیماری است که ریشه در عوامل ژنتیکی و فیزیکی دارد. وجود ژن مرتبط با این بیماری در برخی افراد به هیچ عنوان گناه یا تقصیر شخص مبتلا نیست. به‌طور کلی، دیابت یا به‌دلیل کاهش ترشح انسولین در بدن ایجاد می‌شود یا به‌‌علت عملکرد ضعیف گیرنده‌های انسولین. تغذیهٔ سالم و فعالیت بدنی منظم از دوران کودکی می‌تواند در پیشگیری از بروز دیابت یا به‌ تأخیر انداختن آن نقش مؤثری داشته باشد؛ همچنین با بهره‌گیری از فناوری‌های نو مانند سلول‌های بنیادی، تا حدی می‌توان جهش‌های ژنتیکی مرتبط با دیابت را کنترل کرد؛ البته این امر نیازمند همکاری فعالانهٔ بیماران است. در این کتاب راهکارهای پیشگیری و به تعویق انداختن دیابت به‌صورت جامع و در قالب پرسش و پاسخ بررسی می‌شود. این مطالب حاصل بیش از ۴۰ سال تحقیق و همکاری نزدیک نویسنده با بیماران و پزشکان متخصص دیابت است و تازه‌ترین یافته‌های علمی در این حوزه را در اختیار ما قرار می‌دهد. با پیشرفت چشمگیر علم پزشکی و دستیابی به داروها و روش‌های درمانی نو بیماری دیابت دیگر نباید مانند گذشته منبع اضطراب و نگرانی برای مبتلایان باشد. تحولات گسترده‌ای که طی سه دههٔ اخیر در این زمینه رخ داده، کنترل دیابت را تا حد زیادی ممکن ساخته است. افراد مبتلا می‌توانند یک زندگی کاملاً طبیعی داشته باشند؛ درست مانند سایر افراد و بسیاری از بیماران که از کودکی با این بیماری همراه بوده‌اند. ازآنجاکه افراد مبتلا به دیابت ناچار هستند هر روز به بیماری خود فکر کنند، ممکن است به‌مرور دچار اضطراب یا افسردگی پنهان شوند. درک جنبه‌های روان‌شناختی دیابت بسیار مهم است و توصیه می‌شود بیماران در این زمینه با پزشکان و متخصصان سلامت روان مشورت یا به کتاب «زندگی بدون اضطراب» از همین نویسنده مراجعه کنند.

خلاصه کتاب پرسش و پاسخ های دیابت

این کتاب درمورد علل دیابت، انواع دیابت، پیشگیری و درمان، خطر قلبی ـ عروقی، کنترل و کاهش قند خون، پیشگیری از آسیب چشم و کلیه و اعصاب، پایش قند خون، تفسیر نتایج قند خون، تغذیهٔ صحیح، کاهش وزن، شمارش کربوهیدرات، ورزش، استرس، داروهای دیابت نوع ۲، داروهای مقاوم به انسولین، داروهای محرکهٔ انسولین و... سخن گفته است. نویسنده در ابتدای این کتاب نوشته است که در گذشته‌های دور پزشکان متوجه شدند برخی افراد دچار یک بیماری می‌شوند که با تکرر ادرار همراه است. طعم ادرار آن‌ها برای تشخیص بیماری استفاده می‌شد؛ برخی بی‌مزه و برخی شیرین بودند. نوع شیرین را به‌دلیل وجود قند، «دیابت ملیتوس» نامیدند. دیابت هنگامی رخ می‌دهد که سطح قند خون بالاتر از حد طبیعی برود. انسولین هورمونی تولیدشده در پانکراس و مسئول تنظیم قند خون است. اگر سلول‌هایی که انسولین را تولید می‌کنند آسیب ببینند، بدن قادر به تولید کافی انسولین نخواهد بود و دیابت بروز می‌کند. انسولین مانند کلیدی است که قفل سلول‌ها را برای ورود گلوکز باز می‌کند. اگر انسولین به مقدار کافی وجود نداشته باشد یا نتواند مؤثر عمل کند، گلوکز در خون تجمع یافته و منجر به بالارفتن قند خون می‌شود؛ انسولین همچنین در ذخیرهٔ چربی، ساخت پروتئین و تنظیم چربی‌های خون نقش دارد.

گاهی سلول‌های بدن نسبت به انسولین واکنش ضعیفی نشان می‌دهد که به آن «مقاومت به انسولین» گفته می‌شود. در این حالت سلول‌ها نمی‌توانند از انسولین استفاده کنند و بدن مجبور می‌شود انسولین بیشتری تولید کند. ورزش و کاهش وزن باعث افزایش گیرنده‌های انسولین و کاهش مقاومت به آن می‌شود؛ درحالی‌که کم‌تحرکی، چاقی یا استرس بسیار می‌تواند این مقاومت را افزایش دهد. ابتلا به دیابت فقط به‌دلیل کمبود انسولین نیست؛ بلکه اگر مقاومت به انسولین زیاد شود و بدن نتواند به‌اندازهٔ کافی انسولین تولید کند، قند خون بالا می‌رود و دیابت ایجاد می‌شود. در بسیاری از افراد چاق سلول‌ها گیرنده‌های کمتری دارند، اما اگر پانکراس بتواند انسولین بیشتری بسازد ممکن است قند خون طبیعی باقی بماند. اگر تولید انسولین کافی نباشد، دیابت ظاهر می‌شود. مقاومت به انسولین با کاهش وزن، ورزش منظم، کاهش استرس و استفاده از برخی داروها مثل متفورمین قابل بهبود است. در برخی موارد مصرف طولانی داروهای استروئیدی نیز می‌تواند عامل ایجاد مقاومت باشد که با تغییر دارو یا کاهش دوز آن قابل کنترل است. برخلاف باور عمومی مصرف بسیار شیرینی یا خوراکی‌های متفرقه به‌تنهایی باعث دیابت نمی‌شود، اما رژیم غذایی ناسالم می‌تواند احتمال ابتلا را افزایش دهد؛ به‌ویژه اگر فرد فعالیت بدنی کافی نداشته باشد. داشتن رژیم غذایی متعادل و سبک زندگی سالم، نقش مهمی در پیشگیری از دیابت دارد. این سرآغاز کتاب حاضر است.

چرا باید کتاب پرسش و پاسخ های دیابت را بخوانیم؟

مطالعهٔ کامل این کتاب می‌تواند برای مبتلایان به دیابت و اطرافیان آن‌ها در مواجهه با این بیماری بسیار سودمند و راهگشا باشد.

کتاب پرسش و پاسخ های دیابت را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب راهنمایی ارزشمند برای مبتلایان به دیابت و خانواده‌های آن‌ها است و کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتر، زندگی باکیفیت‌تری داشته باشند.

بخشی از کتاب پرسش و پاسخ های دیابت

«فصل بیستم: داروهای مقاومت به انسولین

متفورمین چگونه کار می‌کند؟

متفورمین بیش از ۴۰ سال است که در سرتا سر جهان استفاده می‌شود. بنابراین، ما اطلاعات زیادی در مورد آن داریم. این دارو زمانی کاربرد دارد که بدن شما مقداری انسولین تولید کند. یکی از دلایلی که چرا وقتی شما دیابت نوع ۲ دارید سطح گلوکز تا حد زیادی بالا می‌رود، این است که کبد از ذخیرهٔ خود مقدار زیادی گلوکز وارد جریان خون می‌کند. متفورمین با افزایش اثر انسولین موجود در خون بر روی کبد این اثر را کاهش می‌دهد. متفورمین هم‌چنین به ماهیچه‌ها و دیگر ارگان‌ها در نشان دادن عکس‌العمل بهتر به انسولین کمک می‌کند و بنابراین، می‌توانند گلوکز را از خون گرفته و به عنوان انرژی استفاده کنند.

مزایای استفاده از متفورمین چیست؟

متفورمین مقدار انسولین را بالا نمی‌برد. بنابراین، هیپوگلیسمی نمی‌دهد. این ماده به شخص کمک می‌کند تا به جای احساس گرسنگی زیاد، کمتراحساس گرسنگی کند و در نتیجه، وزن وی افزایش نیابد، حتی اگر کاهش گلوکز داشته باشد.

متفورمین را می‌توان همراه با قرص‌های دیگر یا انسولین استفاده کرد. نتیجهٔ این ترکیب حتی بهبودی بیش‌تری را در گلوکزخون خواهد داشت.

مشکلات استفاده از متفورمین چیست؟

قرص‌های متفورمین بزرگ هستند. (در اندازه‌های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلی‌گرمی). اغلب افراد نیاز دارند هرروز سه یا چهار قرص مصرف کنند تا تأثیر کامل دارو را ببینند. این می‌تواند باعث ناراحتی معده شود (درد شکمی حالت تهوع طعم فلز در دهان یا اسهال). احتمال دیدن این عوارض در صورتی که دارو با دوز خیلی بالا شروع شده و یا این‌که با معدهٔ خالی مصرف شود، بیش‌تر است. بهتر این است که دارو با دوز پایین شروع شده (شاید حتی نصف یک قرص ۵۰۰ میلی‌گرمی همراه با غذا) برای چند هفته اول و سپس دوز دارو را کم کم بالا برد.

متفورمین به قلب، کبد یا کلیه آسیب نمی‌رساند، اما به منظور پاک‌سازی متفورمین تمام این ارگان‌ها باید به خوبی کار کنند. در صورت مصرف متفورمین، یک یا دو باردر سال باید آزمایش خونی تحت عنوان سرم کراتینین داشته باشید. این به شما می‌گوید که عملکرد کلیه‌های شما چگونه است. هم‌چنین، پزشک آزمایشاتی را انجام می‌دهد تا از کارکرد خوب کبد مطمئن شود و شاید قلب شما را نیز مورد آزمایش قرار دهد. اگر متفورمین به خوبی از بدن پاک‌سازی نشود، در بدن اسید لاکتیک ساخته می‌شود که موجب وضعیت نادر اما جدی لاکتیک اسیدوز می‌گردد.»