کتاب طلاق

کتاب طلاق (تأثیرات هیجانی و مداخلات درمانی از منظر روانکاوی) نوشته‌ی سلمان اختر با ترجمه‌ی صالح صالحی و سمیه کاظمیان، اثری تخصصی در حوزه‌ی روان‌شناسی و روانکاوی است که به بررسی ابعاد عاطفی و درمانی پدیده‌ی طلاق می‌پردازد. این کتاب بخشی از مجموعه‌ی مارگارت اس. ماهلر است که هر ساله بر اساس مباحث مطرح‌شده در همایش‌های علمی این حوزه گردآوری می‌شود. ساختار کتاب بر پایه‌ی مقالات و گفت‌وگوهای تخصصی شکل گرفته و تلاش دارد با نگاهی تحلیلی و چندجانبه، طلاق را نه‌تنها به‌عنوان یک رخداد حقوقی، بلکه به‌مثابه یک فرایند عمیق روانی و اجتماعی بررسی کند. انتشارات ارجمند آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب طلاق

کتاب طلاق به قلم سلمان اختر و با همکاری جمعی از روانکاوان برجسته، به‌عنوان اثری علمی و تحلیلی، به بررسی ابعاد گوناگون طلاق از منظر روانکاوی می‌پردازد. این کتاب بخشی از مجموعه‌ای است که بر پایه‌ی همایش‌های سالانه‌ی مارگارت اس. ماهلر شکل گرفته و هر جلد آن به یکی از موضوعات مهم رشد و روان انسان اختصاص دارد. در این اثر، طلاق نه صرفاً به‌عنوان یک اتفاق حقوقی، بلکه به‌عنوان پدیده‌ای پیچیده با پیامدهای عمیق عاطفی، اجتماعی و فرهنگی مورد واکاوی قرار گرفته است. ساختار کتاب شامل مقالات تخصصی، بحث‌های میزگرد و جمع‌بندی‌های تحلیلی است که به خواننده امکان می‌دهد با لایه‌های مختلف تجربه‌ی طلاق، از طلاق عاطفی تا پیامدهای آن بر فرزندان، والدین و حتی درمانگران آشنا شود. نویسنده با تکیه‌بر منابع معتبر و پژوهش‌های میدانی، تلاش کرده است تصویری چندبعدی از طلاق ارائه دهد و به نقش فرهنگ، جنسیت، مهاجرت و ساختار خانواده در این فرایند بپردازد. این کتاب برای درمانگران، مشاوران، دانشجویان روان‌شناسی و خانواده‌هایی که با مسئله‌ی طلاق مواجه‌اند، منبعی غنی و قابل تأمل به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب طلاق

کتاب طلاق با رویکردی روانکاوانه، به بررسی ریشه‌ها، مراحل و پیامدهای عاطفی طلاق می‌پردازد و تلاش می‌کند فرایند جدایی را از سطح یک رخداد حقوقی به سطحی عمیق‌تر و انسانی‌تر ارتقا دهد. نویسنده ابتدا با مرور دیدگاه‌های کلاسیک و معاصر روانکاوی، به این نکته اشاره کرده است که طلاق معمولاً نقطه‌ی میانی یک داستان است و نه آغاز یا پایان آن. در ادامه، مدل‌های مختلف مراحل طلاق، از جدایی عاطفی تا بازسازی هویت فردی و خانوادگی، معرفی شده‌اند. کتاب به‌طور ویژه به پیامدهای عاطفی طلاق برای زوجین، فرزندان، خانواده‌ی گسترده و حتی دوستان و جامعه می‌پردازد و نشان می‌دهد که این فرایند چگونه می‌تواند سوگواری، بازتعریف نقش‌ها و حتی بحران هویت را به‌دنبال داشته باشد. همچنین، تأثیر طلاق بر کودکان، از جمله احساس گناه، اضطراب، اختلال در دلبستگی و چالش‌های رشد اجتماعی و تحصیلی، با جزئیات بررسی شده است. بخش‌هایی از کتاب به طلاق در شرایط خاص مانند مهاجرت یا میان درمانگران اختصاص یافته و نشان داده شده است که این گروه‌ها با چالش‌های مضاعفی روبه‌رو هستند. در نهایت، مفهوم «طلاق به اندازه‌ی کافی خوب» مطرح شده است؛ رویکردی که بر پذیرش مسئولیت، کاهش آسیب‌ها و بازسازی سالم روابط پس از جدایی تأکید دارد. کتاب با ارائه‌ی راهکارهایی برای والدگری پس از طلاق و اهمیت حمایت اجتماعی و درمانی، تلاش می‌کند چشم‌اندازی واقع‌بینانه و کاربردی برای مواجهه با این پدیده ارائه دهد.

چرا باید کتاب طلاق را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و مبتنی بر پژوهش‌های میدانی، طلاق را از زاویه‌ای متفاوت و عمیق بررسی کرده است. یکی از ویژگی‌های شاخص آن، پرداختن به ابعاد عاطفی و روانی طلاق و تأثیرات آن بر همه‌ی اعضای خانواده و حتی جامعه است. کتاب نه‌تنها به آسیب‌ها و بحران‌های ناشی از طلاق می‌پردازد، بلکه راهکارهایی برای مدیریت بهتر این فرایند و کاهش آسیب‌های آن ارائه می‌دهد. همچنین، مفهوم «طلاق به اندازه‌ی کافی خوب» به‌عنوان راهی برای عبور سالم‌تر از این بحران مطرح شده است. مطالعه‌ی این اثر می‌تواند به درمانگران، مشاوران و خانواده‌ها کمک کند تا با درک عمیق‌تر از فرایند طلاق، تصمیمات آگاهانه‌تر و مسئولانه‌تری بگیرند و از تکرار الگوهای آسیب‌زا جلوگیری کنند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به درمانگران، مشاوران خانواده، دانشجویان روان‌شناسی، والدین درگیر طلاق یا پس از طلاق و افرادی که با پیامدهای عاطفی و اجتماعی جدایی مواجه‌اند پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی سلامت روان کودکان و نوجوانان در خانواده‌های طلاق‌گرفته را دارند، مفید است.

بخشی از کتاب طلاق

«مهم‌ترین مسئلهٔ بعد از جدایی، سوگواری است. این سوگواری، علاوه بر فقدان یک رابطه، به خاطر از دست دادن یک پیوند است که شامل روال و شیوهٔ زندگی مشترک زوجین نیز است. مانند تمام روابط عاشقانه که از بین می‌رود، به ویژه زمانی که طلاق رخ می‌دهد، این سوگواری می‌تواند به خاطر تمام خاطرات واقعی و نمادینی باشد. علاوه بر سوگواری، یک حس هویت جدید یا بازتعریف از خود فرد پس از طلاق، نشان‌دهندهٔ عملکرد سالم است. سوگواری همچنین شامل بزرگسالان مطلقه است که در نقش‌های خود تجدیدنظر می‌کنند و به واکنش‌های آسیب‌زا به طلاق می‌پردازند. اگر به درستی برای طلاق خود سوگواری نکنید، پریشانی درون‌روانی به احتمال زیاد ادامه خواهد داشت. از پیامدهای منفی سوگواری نکردن می‌توان به انکار، نگرانی برای همسر سابق و تعارض اشاره کرد. وابستگی نقش مهمی در تجربهٔ از دست دادن (فقدان) در مدت طلاق دارد. طلاق را می‌توان به عنوان شکستن یکی از قوی‌ترین پیوندهای عاطفی ایجاد شده توسط والدین توصیف کرد. ازدواج یعنی داشتن یک شریک زندگی که در دسترس و قابل اعتماد است و امنیت، آسایش و حمایت را فراهم و ما را تشویق می‌کند تا دنیای خود را کشف کنیم. به‌علاوه، در یک ازدواج زوجین می‌توانند به هم اعتماد کنند و برای ایجاد یک رابطهٔ سالم، سودمند و سازنده با یکدیگر همکاری کنند. طبق این نظریه، طلاق زمانی رخ می‌دهد که این ویژگی‌ها دیگر در یک رابطه وجود نداشته باشد.»