کتاب کسب و کار از منظر اسلام

کتاب کسب و کار از منظر اسلام نوشتهٔ حانیه اسدکی و پارسا علی جعفری و ویراستهٔ فاطمه علی جعفری است و انتشارات حکمت و عرفان آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب کسب و کار از منظر اسلام

در نظام اقتصادی اسلام، اهدافی مطرح است که بدون توسعه کسب و کار و اشتغال و تولید، تحقق‌پذیر نیستند و مسلمین در صورت رعایت لوازم آن که از جمله تقویت همه‌جانبه جامعهٔ اسلامی در ابعاد گوناگونِ سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی است، هرگز تحت سلطه کفار نخواهند رفت.

تشویق به کسب و کار و تحصیل معیشت، تشویق به تحصیل رفاه مناسب، تشویق به کسب اقتدار، تشویق به فقرزدایی، تشویق به سرمایه‌گذاری در تولید و تشویق به استفاده از درآمدهای به‌دست آمده از راه تولید، از مباحث مهم در نظام اسلامی است.

اسلام دین دنیا و آخرت است و در نتیجه، در کنار توصیه به اصلاح آخرت، به سامان بخشیدن دنیا نیز سفارش کرده است. بر این اساس، اسلام درباره وضعیت اقتصادی پیروانش بی‌تفاوت نبوده و با ارائه راهکارهایی ارزشمند، سمت و سویِ شکوفایی اقتصادی را نشان داده است.

در اسلام، پیشرفت ابعاد گوناگونی دارد: پیشرفت علمی و اخلاقی، پیشرفت در عدالت، پیشرفت رفاهی و اقتصادی، پیشرفت در عزت و اعتبار بین‌المللی، پیشرفت در استقلال سیاسی، سلوک در بندگی و تقرب به خداوند و پیشرفت در جنبه‌های پرشمار دیگر.

کار و اشتغال نیز از نظر اسلام بسیار مهم بوده و ابعاد گوناگونی دارد، ازجمله: عبادی بودن، جهادی بودن، نشانه الهی بودن، مایه عزت بودن و نکوهیده بودن تنبلی و سستی.

اقتصاد سالم، پویا و اسلامی که بر اساس دانش، بنیان نهاده شده باشد، می‌تواند موجب رونق و شکوفایی اقتصاد کشور شود و جامعه را به رشد و تکامل دنیوی و اخروی برساند. این مهم در پرتو برنامه‌ریزی درست اقتصادی و کسب و کار سالم و اسلامی، حاصل خواهد شد و اولیای دین نیز به برنامه‌ریزی اقتصادی توجه ویژه‌ای داشته‌اند و برای آن اهمیّت زیادی قائل شده‌اند.

بر این اساس و با توجه به اهمیت موضوع، کتاب کسب و کار از منظر اسلام، تحقیق، گردآوری و تألیف شده و برای آشنایی هرچه بیشترِ علاقه‌مندان به موضوعات یادشده به زیور طبع آراسته شده است.

خواندن کتاب کسب و کار از منظر اسلام را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران حوزهٔ اسلام پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب کسب و کار از منظر اسلام

«یکی از هدف‌های اصلی فعالیت‌های اقتصادی، اعم از کار و تولید و سرمایه، تأمین نیازهای معیشتی انسان‌هاست. خداوند تبارک و تعالی بر اساس مصالحی، چنین مقرر کرده است که انسان‌ها در سایه تلاش و کوشش بتوانند همه نیازهای ضروری زندگی شان را تأمین کنند. انسان‌ها در جریان زندگی به صورت طبیعی با این موضوع آشنا می‌شوند و پی می‌برند باید خود از راه انجام کارهای مختلف، به برآوردن نیازهای اساسی شان اقدام کنند، ولی به دلیل آنکه اسلام در زمینه انواع و مقدار کارها و نوع تولیدات و شیوه‌های تأمین سرمایه برای تولید دیدگاه خاصی دارد، در مورد هر یک از این امور رهنمودهایی را ارائه کرده است. بر اساس جهان‌بینی اسلامی، روزی هر کس بر پایه تقدیر الهی است که با التزام به احکام شرع به آن می‌رسد. بنابراین، هیچ دلیلی برای تخلف از قوانین اقتصادی اسلام وجود ندارد. امام صادق(ع)در این‌باره فرموده است: روزی دو گونه تقسیم شده است: یک قسم آن به صاحبش می‌رسد، گرچه آن را طلب نکند و روزی دیگر وابسته به کوشش او می‌باشد. آن‌چه برای بنده قسمت شده است، به هر حال به او خواهد رسید. هر چند در تحصیل آن تلاشی ننماید وآنچه با کار و تلاش قسمت اوست، باید از راه‌های خاصی که برای او معین شده است، طلب شود. آن‌ها همان راه‌هایی هستند که خداوند برای انسان قرار داده است، نه راه‌های دیگر. پس اگر انسان از طریق راه‌های حرام روزی خود را به دست آورد، به حساب روزی او گذاشته می‌شود و در مقابل آن، در آخرت مواخذه هم خواهد شد.

افزون بر تعیین چارچوب برای فعالیت‌های اقتصادی، در زمینه اصل تلاش برای تأمین نیازها سفارش‌های فراوانی در رهنمودهای دینی به چشم می‌آید. برای نمونه، همگان را به تحصیل معاش (از راه کار و تولید و سرمایه‌گذاری و انجام خدمات یا شرکت در روند توزیع و…) تشویق می‌کنند. خداوند در آیه ۱۰ سوره جمعه می‌فرماید: وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّهِ؛ در پی به دست آوردن نعمت خدا باشید.

رسول اکرم(ص)در سفارشی عام خطاب به همگان چنین می‌فرماید: کلوا مِن کدّ ایدِیکم؛ با دست‌رنج خودتان امور زندگی را سامان ببخشید. ایشان در روایتی دیگر نیز می‌فرماید: هر کس از دست رنج خود ارتزاق کند، خداوند به او نظر رحمت کند و او را به عذاب دچار نسازد.

امام کاظم(ع)در این‌باره می‌فرماید: کسی که روزی حلال طلب کند تا از آن در راه تأمین نیازهای خود و خانواده‌اش بهره‌برداری نماید، همانند کسی است که در راه خدا به جهاد می‌پردازد.

از این‌گونه روایات پی می‌بریم که یکی از هدف‌های مهم فعالیت‌های اقتصادی، تأمین نیازهای معیشتی افراد جامعه اسلامی است.»