کتاب کلام یهودی در نگاه بحیا ابن پاقودا اندلسی

معرفی کتاب کلام یهودی در نگاه بحیا ابن پاقودا اندلسی

کتاب الکترونیکی «کلام بهودی در نگاه بحیا ابن پاقودا اندلسی» نوشتهٔ حسین علی‌جعفری و با ویراستاری فاطمه علی‌جعفری توسط انتشارات حکمت و عرفان منتشر شده است. این اثر به بررسی اندیشه‌های کلامی و عرفانی «بحیا ابن پاقودا»، فیلسوف و متکلم یهودی اندلسی، می‌پردازد و جایگاه او را در سنت فکری یهودیت و تأثیرپذیری‌اش از فلسفه و عرفان اسلامی تحلیل می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب کلام یهودی در نگاه بحیا ابن پاقودا اندلسی

این کتاب به تحلیل و معرفی اندیشه‌های کلامی «بحیا ابن پاقودا» می‌پردازد؛ متفکری که در قرن یازدهم میلادی در اندلس می‌زیست و کتاب مهم «الهدایه الی فرائض‌القلوب» را نگاشت. کتاب حاضر، ضمن بررسی زمینه‌های تاریخی و فکری شکل‌گیری کلام یهودی، به تأثیرپذیری ابن پاقودا از منابع اسلامی، فلسفه نوافلاطونی و عرفان اسلامی اشاره می‌کند. نویسنده تلاش کرده است تا با تکیه بر متن «الهدایه»، عناصر اصلی اندیشهٔ ابن پاقودا را در بستر تعاملات فرهنگی و دینی اسپانیای مسلمان و یهودی نشان دهد. اثر حاضر، تصویری از پیوند میان عقل، ایمان، اخلاق و عرفان در سنت یهودی ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه ابن پاقودا با الهام از منابع مختلف، نظامی اخلاقی و معنوی را برای جامعهٔ یهودی زمان خود ترسیم کرده است. این کتاب همچنین به جایگاه ویژهٔ «وظایف قلبی» در اندیشهٔ ابن پاقودا و نقش عقل و شریعت در سلوک دینی می‌پردازد.

خلاصه کتاب کلام یهودی در نگاه بحیا ابن پاقودا اندلسی

پیام اصلی کتاب بر محور تحلیل اندیشه‌های کلامی و عرفانی «بحیا ابن پاقودا» استوار است. ابن پاقودا در کتاب «الهدایه الی فرائض‌القلوب» بر اهمیت ایمان و تقوای درونی تأکید می‌کند و معتقد است که رفتار دینی و اخلاقی باید از انگیزه‌های قلبی سرچشمه بگیرد. او وظایف دینی را به دو دستهٔ «فرائض قلبی» و «فرائض جوارح» تقسیم می‌کند و بر این باور است که نیت و قصد قلبی، اساس ارزش‌گذاری اعمال است. ابن پاقودا با بهره‌گیری از فلسفه نوافلاطونی، عرفان اسلامی و سنت تلمودی، نظامی اخلاقی و معنوی را ترسیم می‌کند که در آن اصل توحید و یگانگی خداوند، محور همهٔ باورها و رفتارهاست. او برای اثبات وجود و وحدانیت خداوند، از استدلال‌های عقلی و شواهد نظم و تنوع در آفرینش بهره می‌گیرد و نقش عقل را در کنار شریعت برجسته می‌داند. ابن پاقودا همچنین به مراتب ایمان، درجات اهل علم و اقسام دینداری می‌پردازد و تأکید می‌کند که سلوک معنوی و اخلاقی، تنها با پیوند عقل، عشق و معرفت قلبی به کمال می‌رسد. دغدغهٔ اصلی او، پالایش درون و رسیدن به اخلاص در ایمان و عمل است.

چرا باید کتاب کلام یهودی در نگاه بحیا ابن پاقودا اندلسی را خواند؟

این کتاب فرصتی برای آشنایی با یکی از مهم‌ترین متون کلامی و عرفانی یهودیت در قرون وسطی فراهم می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه اندیشه‌های دینی می‌توانند در بستر تعاملات فرهنگی و فلسفی رشد کنند. مطالعهٔ این اثر، امکان درک عمیق‌تری از پیوند میان عقل، ایمان و اخلاق در سنت یهودی و تأثیرپذیری آن از عرفان و فلسفه اسلامی را فراهم می‌سازد. همچنین، کتاب به بررسی نقش نیت و انگیزه‌های قلبی در رفتار دینی می‌پردازد و مخاطب را با مفاهیم بنیادینی چون توحید، صفات الهی و مراتب ایمان آشنا می‌کند.

خواندن کتاب کلام یهودی در نگاه بحیا ابن پاقودا اندلسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به فلسفه دین، کلام تطبیقی، عرفان یهودی و تاریخ اندیشه‌های دینی مناسب است. پژوهشگران حوزهٔ ادیان ابراهیمی، دانشجویان فلسفه و الهیات و کسانی که دغدغهٔ فهم ریشه‌های اخلاق و معنویت در سنت‌های دینی دارند، می‌توانند از این اثر بهره ببرند.

فهرست کتاب کلام یهودی در نگاه بحیا ابن پاقودا اندلسی

- مقدمه: معرفی بحیا ابن پاقودا، جایگاه تاریخی و فکری او و اهمیت کتاب «الهدایه الی فرائض‌القلوب»- کلام یهودی: بررسی شکل‌گیری کلام یهودی، تأثیرپذیری از کلام اسلامی و فلسفه نوافلاطونی- بستر تفکر کلامی بحیا: تحلیل زمینه‌های فلسفی و عرفانی اندیشهٔ ابن پاقودا و منابع الهام او- نگاه کلامی بحیا: شرح تقسیم‌بندی وظایف دینی به فرائض قلبی و جوارح، اهمیت نیت و عقل در دین‌داری- اصل توحید: تبیین جایگاه توحید و یگانگی خداوند در اندیشهٔ ابن پاقودا و استدلال‌های او برای اثبات آن- صفات الهی؛ ذاتی و فعلی: بررسی صفات خداوند و نحوهٔ تفسیر آن‌ها در متون مقدس- ماهیت توحید؛ شرک، ریا و بت‌پرستی: تحلیل مفاهیم شرک و ریا و تأکید بر اخلاص در ایمان- پند گرفتن از خلقت و مسئولیت علماء: نقش تعمق در آفرینش و مسئولیت اهل علم در هدایت دیگران- نظام و طراحی جهان: استدلال‌های فلسفی و دینی دربارهٔ نظم و هدفمندی آفرینش- نقش تنوع خلقت در اثبات وجود خدا: بررسی شواهد وحدت و تنوع در جهان به عنوان نشانه‌های الهی- آگاهی دینی؛ اقسام دین؛ مراتب علماء و درجات اعتقاد: دسته‌بندی مراتب ایمان و اقسام دینداری در سنت یهودی- نتیجه‌گیری: جمع‌بندی پیام‌های اصلی کتاب و جایگاه ابن پاقودا در سنت فکری یهودیت

بخشی از کتاب کلام یهودی در نگاه بحیا ابن پاقودا اندلسی

«بحیا قلباً به یگانگی خداوند اعتقاد دارد اما با این حال از جریانات متفاوتی همانند عرفان فیثاغورئی و فلسفه نوافلاطونی در مواجه با خالق یکتای حقیقی و خالق استعاری و همچنین از پرستش باطنی اهل تصوف نیز تأثیر گرفته است. بحیا درگیر دنیایی آکنده از فرهنگ‌ها و رسوم گوناگون می‌شود. وی در این دنیای چند صدا به جست‌وجوی یکتا می‌پردازد که همه اصوات را به‌صورت آوایی واحد درآورد. جستار بحیا به خودی خود تلفیقی از جریانات گوناگون است. بحیا بر این باور است که خداوند تنها خالق حقیقی و یگانه منشاً حقیقت است که با وجود تفاوت‌های موجود، جهان را متحد می‌سازد. بحیا به مطالعه جزء به جزء رسائل اخوان‌الصفا و مطالب ارائه شده شهرستانی و بررسی شعر سلیمان بن جبیرول با عنوان تاج ملکوتی می‌پردازد. بحیا از وحدت به‌عنوان راه اصلی به سمت پرستش پرودگار یاد می‌کند. نخستین باب کتاب بحیا وساطت فلسفه در اذعان شمم (بشنو) است: «ای قوم اسرائیل خداوند پروردگار شماست. خداوند یکتاست». منظور از این که خداوند یکتاست چیست؟ یگانگی خداوند مطلقاً منحصربه‌فرد و ماورای تمام دنیا و مادیات است و با این حال رابطه‌ای میان وحدانیت خداوند و عدد یک و نیز یکپارچگی ملموس در دنیا وجود دارد.»