کتاب قصه خواندنی شیرین و فرهاد وحشی بافقی

کتاب قصه خواندنی شیرین و فرهاد وحشی بافقی گردآوری‌شده توسط مجید شفیعی و ویراستهٔ رئوف شاهسواری است و نشر پیدایش آن را منتشر کرده است. این کتاب از مجموعهٔ تازه‌هایی از ادبیات کهن ایران است.

درباره کتاب قصه خواندنی شیرین و فرهاد وحشی بافقی

وحشی بافقی از غزل‌سرایان و شاعران مشهور نیمه اول قرن دهم هجری است. او در زمان پادشاهی شاه تهماسب و شاه اسماعیل دوم می‌زیسته است.

کمال‌الدین یا به قولی شمس‌الدین محمد وحشی بافقی در ۹۳۹ هجری قمری در شهر بافق واقع در مسیر یزد ـ کرمان به دنیا آمد. او دوره‌هایی از زندگی‌اش را برای تحصیل علوم ادبی در یزد گذراند. سپس به کاشان رفت و بعد از مدتی دوباره به یزد بازگشت و تا آخر عمر همان‌جا ماند. وحشی در سال ۹۹۱ هجری و در سن ۵۲ سالگی چشم از جهان فرو بست.

کلیات وحشی شامل قصاید، غزلیات، ترکیب‌بندها، ترجیع‌بندها، رباعیات و مثنوی است. غزل‌های او را می‌توان در ردیف اشعار غنایی دسته‌بندی کرد. شعر غنایی به شعری گفته می‌شود که مستقیماً احساسات و عواطف شخصی و خصوصی شاعر را بیان می‌کند.

از مثنوی‌های عاشقانه او می‌توان ناظر و منظور و فرهاد و شیرین را نام برد.

فرهاد و شیرین از مثنوی‌ها و از منظومه‌های معروف و از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آثار دراماتیک فارسی محسوب می‌شود.

وحشی ۱۰۷۰ بیت از این منظومه را سروده بود که مرگ امانش نداد اما کار نیمه‌تمام او را وصال شیرازی از شاعران مشهور قرن ۱۳ هجری با سرودن ۱۲۵۱ بیت ادامه داد و بعد از او هم شاعری دیگر به نام صابر شیرازی که در اواخر همان قرن و در زمان زمام‌داری قاجار می‌زیست با افزودن ۳۰۴ بیت دیگر فرهاد و شیرین را تکمیل کرد.

در منظومه فرهاد و شیرین روایت‌های عاشقانه و عواطف شورانگیز با زبانی ساده بیان شده است. او در دسته‌بندی شاعران سبک‌های شعر فارسی از شاعران مشهور مکتب وقوع محسوب می‌شود. این سبک در اواخر قرن نهم تا یازدهم هجری رواج داشت. از خصوصیات بارز این سبک می‌توان به سادگی، پرهیز از صنایع بدیعی و اغراق‌های شاعرانه، کاربرد اصطلاحات و زبان عامیانه اشاره کرد. وحشی نیز با گزینش چنین قابلی به بیان صریح و بی‌پیرایه وقایعی که در ذهن عاشق و معشوق می‌گذرد؛ دست یافته بود.

خواندن کتاب قصه خواندنی شیرین و فرهاد وحشی بافقی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به نوجوانان علاقه‌مند به ادبیات کهن ایران پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب قصه خواندنی شیرین و فرهاد وحشی بافقی

«گفتار در چگونگی عشق:

یکی میل است با هر ذره رقاص

کشان هر ذره را تا مقصد خاص

رساند گلشنی را تا به گلشن

دواند گلخنی را تا به گلخن

اگر پویی ز اسفل تا به عالی

نبینی ذره‌ای زین میل خالی

ز آتش تا به باد از آب تا خاک

ز زیر ماه تا بالای افلاک

در دل هر ذره کوچک و ناچیز هم در جهان شور و شوقی برای رسیدن به هدفش وجود دارد. عشق هر ذره‌ای را به رقص در می‌آورد و به مقصد و مکانی خاص رهنمون می‌کند. گل را به گلزار و خار را به خارزارش می‌رساند. در تمام موجودات هستی از آتش و ماه و باد و خاک گرفته تا کهکشان‌های دور، این میل و کشش ازلی و ابدی و جذاب وجود دارد. این اشتیاق مانند آهن‌ربا و کهربا آهن و کاه را جذب می‌کند.

برون آورده مجنون را مشوش

به لیلی داده زنجیرش که می‌کش

ز شیرین کوه‌کن را داده شیون

فکنده بیستون پیشش که می‌کن

ز تاب شمع گشته آتش‌افروز

زده پروانه را آتش که می‌سوز

مانند مجنون که به سمت لیلی کشیده می‌شد، لیلی هم او را جذب می‌کرد. این شور و میل عاشقانه است که فرهاد را به کوه‌کنی وا می‌آورد چون معشوقش چنین خواسته است. پروانه به خاطر عشقی که به شعله دارد؛ خودش را به آتش می‌افکند تا به وصال او نائل آید. هر آن کس که عاشق شد عیب معشوق نمی‌بیند.

همین میل و اشتیاق است که وقتی قوی و شعله‌ور شود به عشقی شورانگیز تبدیل می‌شود. عشقی که عالم همه در مقابل عظمت او کوچک هستند.

چرا که این میل؛ نخست جرقه‌ای کوچک بوده است و رفته رفته به شعله‌ای بزرگ تبدیل شده است. باید این چنین شور و کشش در درون ما باشد.

مدار زندگی بر چیست بر عشق

رخ پایندگی در کیست در عشق

ز خود بگسل ولی زنهار زنهار

به عشق آویز و عشق از دست مگذار

به عین عشق آن کو دیده‌ور شد

همه عیب جهان پیشش هنر شد

هنرسنجی کند سنجیدهٔ عشق

نبیند عیب هرگز دیدهٔ عشق

مدار گردش زندگی بر پایه همین شور و میل می‌چرخد. زندگی بر پایه عشق بنیاد یافته و زمین و زمان با وجود عشق است که بر مدار خویش می‌گردند.»