کتاب حسن بی پایان دوست

کتاب حسن بی پایان دوست نوشتهٔ محمدحسین تقوایی است. انتشارات فرنام این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر حاوی شرح قصیدهٔ قرآنیهٔ «محی‌الدین مهدی الهی قمشه‌ای» در مدح امام علی (ع) است.

درباره کتاب حسن بی پایان دوست

کتاب حسن بی پایان دوست با مقدمهٔ استاد حوزه و دانشگاه آیت‌الله دکتر احمد بهشتی آغاز شده و پس از آن نیز مقدمهٔ دکتر عبدالمجید طالب‌تاش قرار گرفته است. در ادامه نیز در بخش اول سیری در زندگی، شخصیت و آثار حکیم محی‌الدین مهدی الهی قمشه‌ای، معرفی قصیدهٔ قرآنیه و متن قصیدهٔ قرآنیهٔ حکیم محی‌الدین مهدی الهی قمشه‌ای و در بخش دوم شرح قصیدهٔ قرآنیه در بخش‌هایی گوناگون آمده است.

محمدمهدی الهی قمشه‌ای ملقب به محی‌الدین در سال ۱۲۸۰ هجری شمسی در شهر قمشه (شهرضا) از توابع اصفهان به دنیا آمد. نیاکان او از سادات بحرینی بودند که در زمان نادرشاه افشار به ایران مهاجرت کردند و در قمشه ساکن شدند. حکیم الهی قمشه‌ای آموختن را از ۵سالگی آغاز کرد و تا ۷سالگی دروس مقدماتی، ادبیات فارسی و عربی را آموخت. او در محضر پدرش مرحوم ملاابوالحسن به فراگیری علوم دینی پرداخت و مقدمات فقه، اصول و حکمت را نزد ملا محمدهادی فرزانهٔ قمشه‌ای آموخت. در ۱۴سالگی به اصفهان رفت و از درس شیخ محمد حکیم خراسانی و میرزا جهانگیرخان قشقایی بهره برد و در همان شهر با شهید سیدحسن مدرس آشنا شد و در درس او نیز شرکت کرد. پس از یک سال اقامت در اصفهان راهی مشهد شد و در مدرسهٔ نواب تحصیلاتش را ادامه داد. اساتید او در مشهدآقابزرگ حکیم (علوم عقلی و نقلی)، آیت‌الله العظمی حاج آقا حسین قمی (فقه و اصول)، شیخ اسدالله یزدی مشهور به هراتی (منطق و حکمت)، ملا علی فاضل (حکمت و عرفان) و شیخ حسن بُرسی (فقه و اصول) بودند.

خواندن کتاب حسن بی پایان دوست را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران علوم قرآنی پیشنهاد می‌کنیم.

بخش‌هایی از کتاب حسن بی پایان دوست

«سورهٔ اخلاص (توحید)

سورهٔ اخلاص خاص من شد از نص پیمبر

زان‌که در توحید حق بعد از پیمبر بی‌قرینم

در هوالله احد مستغرقم چون ذات احمد

هم به الله الصَّمد مستغنی از حصن حصینم

مضامین ناب و بلند توحیدی سورهٔ اخلاص، این سوره را "سورهٔ ژرف‌اندیشان" لقب داده است و وجود انسان کامل، حجت خدا و امام معصوم تجلی توحید می‌باشد. شاعر از زبان امام علی علیه‌السلام بیان می‌کند که چون من بعد از پیامبر صلی‌الله علیه و آله عالی‌ترین مراتب توحیدی را طی کرده‌ام، به نص صریح آن حضرت، سورهٔ اخلاص خاص من شده و من بالاترین مظهر توحید در سورهٔ اخلاص هستم. در منابع اهل سنت روایتی از رسول خدا صلی‌الله علیه و آله به همین مضمون آمده است:

یا علی! مثل تو در میان مردم مانند سورهٔ توحید میان قرآن است. هر که این سوره را یک بار بخواند، گویا ثلث قرآن را خوانده و هر که دو بار تلاوت کند، چنان است که دو سوم قرآن را تلاوت کرده و هر کس سه بار بخواند، گویا تمام قرآن را خوانده است. یا علی! اگر کسی تو را به قلبش دوست بدارد، ثلث ایمان را به دست آورده و هر که محبت تو را به دل داشته باشد و به زبان آشکار کند، گویا دو سوم ایمان را گرفته و هر که تور ا به دل دوست بدارد و به زبان اقرار کند و با دستش یاری نماید، چنان است که تمام ایمان را به دست آورده است.

دریبت دوم حکیم الهی قمشه‌ای امام علی علیه‌السلام را مانند پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله غرق در دریای توحید و چنان در وجود حق فانی می‌بیند که که هم‌چون خدا به مراتبی از بی‌نیازی رسیده که از حافظ و نگهبان مَستغنی است و نگاهبان او فقط خدای بی‌نیاز است.

معنی ابیات:

طبق گفتهٔ صریح پیامبر سورهٔ توحید ویژهٔ من است، زیرا بعد از پیامبر بالاترین مقام توحیدی را دارم. در دریای توحید مانند رسول خدا غرقم و به لطف خدای بی‌نیاز از نگهبانان دنیایی بی‌نیازم چرا که خدای یگانه نگاهبان من است.»