کتاب اختلالات رفتاری و یادگیری در کودکان و نقش والدین

کتاب اختلالات رفتاری و یادگیری در کودکان و نقش والدین نوشتهٔ زینب رضایی و مریم افشاری کاوه و معصومه مسعودی خورسند است.

درباره کتاب اختلالات رفتاری و یادگیری در کودکان و نقش والدین

قرن جدید، شاهد دگرگونی‌های عمیق در نیازهای مربوط به بهداشت و سلامت مردم است. اگرچه گسترش امکانات جدید، امکان افزایش طول عمر مردم را فراهم کرده است، اما ابعاد وسیع مسائل موجود در جوامع، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، مشکلات جدی و قابل تعمقی برای برنامه‌ریزان بهداشت و سلامت، فراهم کرده و لزوم شناخت وضعیت موجود را به الزامی غیر قابل چشم‌پوشی بدل کرده است. بر اساس گزارشی که روان‌شناسان تهیه کردند و با استناد به گزارش سازمان بهداشت جهانی تا سال ۲۰۲۰، بیماری‌های روانی، در زمرهٔ بیماری‌های اصلی و ناتوان‌کننده قرار خواهد گرفت.

از آنجا که کودکان قشر عمده‌ای از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند، به‌طوری‌که در کشورهای در حال توسعه، سهم این قشر از کل جمعیت تقریبا به ۵۰درصد می‌رسد، بنابراین در هر جامعه سلامت کودکان و نوجوانان اهمیت ویژه‌ای دارد و توجه به بهداشت روانی آنان کمک می‌کند تا از نظر روانی و جسمی سالم بوده و نقش اجتماعی خود را بهتر ایفا کنند. در این راستا، شناخت صحیح ابعاد مختلف جسمی و روانی این گروه سنی و کوشش در راه تأمین شرایط مادی و معنوی مناسب برای رشد بدنی، عاطفی و فکری آنان واضح‌تر از آن است که احتیاج به تأکید داشته باشد.

بدیهی است در این میان، بیماری‌های روانی کودکان با توجه به احتمال باقی‌ماندن تا بزرگ‌سالی و طولانی‌بودن دورهٔ آن‌ها در صورت شیوع، اهمیت ویژه‌ای دارند. به‌خصوص که مطالعات مختلف احتمال باقی‌ماندن اختلال را در دوران پس از بلوغ و بزرگسالی، بین ۴ تا ۵/۷درصد گزارش می‌کند.

در واقع، اختلالات عاطفی و رفتاری می‌‌تواند مشکلات تحصیلی متعددی برای دانش‌آموزان ایجاد کند. شیوع ۶ تا ۱۰درصدی این اختلالات در بین کودکان سنین مدرسه در کشورهای مختلف و مرتبط‌بودن موضوعاتی مانند ارتکاب جرایم، گرایش به انجام رفتارهای پر خطر و مزمن و پایدارشدن آن‌ها، ما را بر آن می‌دارد که دربارهٔ این اختلالات و نحوهٔ پیشگیری و در نهایت درمان آن‌ها، وقت بیشتری صرف کنیم.

کسب اطلاعات در زمینهٔ وسعت و شیوع اختلالات رفتاری کودکان و عوامل زمینه‌ساز آن به منظور ارتقای خدمات روان‌شناسی و ایجاد معیارهای پیشگیری کننده در زمینهٔ سلامت ذهنی و روانی کودکان اساسی است.

اختلالات عاطفی و رفتاری و یا آن‌گونه که رایج است، اختلالات جدی هیجانی و رفتاری، به مجموعه اختلالاتی گفته می‌شود که توانایی کودکان برای عملکرد مناسب اجتماعی، تحصیلی و هیجانی را مختل می‌سازد. این عنوان، یک طبقهٔ تشخیصی نیست که در طبقه‌بندی اختلالات روانی مطرح شده باشد و بیشتر توسط سرویس‌های خدماتی و مجموعه‌هایی که با کودکان و نوجوانان سروکار دارند به کار برده می‌شود.

تشخیص رفتار بهنجار از نابهنجار اغلب مشکل است. هرچند برای تعریف رفتار بهنجار چندین مدل ارائه شده است؛ اما هیچ‌یک از تعاریف ارائه‌شده آن‌قدر جامع نیست که همهٔ موارد نابهنجار یا اختلالات روانی یا رفتاری را دربرگیرد. بنابراین در این مورد اتفاق نظر کلی وجود ندارد.

کتاب اختلالات رفتاری و یادگیری در کودکان و نقش والدین به شما کمک می‌کند با انواع اختلالات رفتاری و یادگیری در کودکان آشنا شوید و بیاموزید که چگونه با این اختلالات مقابله کنید.

خواندن کتاب اختلالات رفتاری و یادگیری در کودکان و نقش والدین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به روان‌شناسان و متخصصان علوم‌تربیتی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب اختلالات رفتاری و یادگیری در کودکان و نقش والدین

«روابط سببی مستقیم بین عوامل زمینه ساز و مسائل آتی در کودکان وجود ندارد و ندرتا علت واحدی مسئول پیدایش اختلالات رفتاری کودکان است. آنچه می‌توان گفت این است که انواعی از عوامل زیستی، روانی و اجتماعی در پیدایش اختلالات رفتاری به گونه‌ای متداخل درگیر و سهیم هستند. باتلر و گولدینگ دریافتند که تعداد سیگارهایی که مادر می‌کشد با میزان شیوع حملات قشقرق در کودکان رابطه دارد. این رابطه را نمی‌توان سببی تلقی کرد، اما ممکن است مکانیزمی که هنوز شناخته نشده است، این رویدادها را به هم ربط دهد. شاید مادران تنیده بیشتر سیگار می‌کشند یا انجام وظیفه مادری برای این مادران دشوارتر است. عواملی را که با مسائل رفتاری کودکان مرتبط هستند می‌توان در سه طبقه عمده جای داد:

۱- عوامل سرشتی، ژنتیکی، مزاجی، بیماری‌ها یا آسیب‌های داخل رحمی و نارسایی‌های بدو تولد. ۲- بیماری یا آسیب جسمی ۳- عوامل محیطی شامل عوامل خانوادگی.

البته این تقسیم بندی معادل تجزیه عوامل نیست، بلکه امروزه اکثر مردم بر این عقیده‌اند که تعامل پیچیده‌ای بین این عوامل وجود دارد (نوابی‌نژاد، ۱۳۸۷).

عوامل سرشتی، ژنتیکی، مزاجی و قبل از تولد الف- عوامل سرشتی و مزاجی طبیعت و مزاج همه کودکان به یک شکل نمی‌باشد و تفاوت‌های گسترده‌ای بین آن‌ها وجود دارد. در این میان هر ترکیب واحد از خصوصیات سرشتی به سهم خود در تعیین این که کودک طی شرایط ویژه‌ای، چه اختلال رفتاری را رشد خواهد داد، نقش مهمی ایفا می‌کند (لوی و جاکبسون، ۱۹۹۶) ب- عوامل ژنتیکی این عوامل هنگام تولد وجود دارد. تاکنون عوامل ژنتیکی خاصی برای بسیاری از اختلالات رفتاری کودکان شناخته نشده است. مع‌هذا قرائن واضحی از مطالعه بر روی دوقلوها و مطالعات فرزندخواندگی بدست آمده است که عوامل ژنتیک، احتمالا پلی ژنتیک، از جمله عوامل مهم هوش و مزاج هستند، لذا جای تعجب نخواهد بود که بر جنبه‌های دیگر رفتار نابهنجار، یعنی اختلال‌های رفتاری نیز تاثیر بگذارند.

وراثت‌های ژنتیکی نه تنها خصیصه‌های فیزیکی مثل جنسیت بلکه ویژگی‌های رفتاری را نیز تعیین می‌کند. ولی چیزی که در این بین ناشناخته مانده است، حد و حدود این تعیین بخشی است. یک مدل پیشنهادی بنام مدل دیاتز- استرس، معرف این موضوع است که ژن‌های خاص، یک دیاتز یا آسیب‌پذیری را نسبت به یک اختلال ایجاد می‌کنند و اگر این آسیب‌پذیری در معرض شرایط مساعد قرار گیرد، یک اختلال را به وجود می‌آورد (لوی و جاکبسون، ۱۹۹۶).

بیماری‌ها یا آسیب‌های داخل رحمی و نارسایی‌های بدو تولد پیامدهای ضایعات و صدمات داخل رحمی و زمان تولد جنین در دوران بارداری ممکن است از راه‌های متعددی نظیر سیفلیس، سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز)، سرخجه و همانند آن‌ها، عدم کفایت جفت و نارسایی اکسیژن، اعتیاد، الکلی بودن مادر و یا صدمه‌ها و مشکلات حین تولد، کودک را دچار آسیب سازند و در اکثر موارد به خاطر تحت تاثیر قرار دادن سیستم عصبی و خاصیت آسیب‌زایشان، رشد کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهند و در رفتار او به عنوان عامل آسیب‌زا مداخله می‌کنند (لوی و جاکبسون، ۱۹۹۶).»