کتاب حکم بغیر ما انزل الله

کتاب حکم بغیر ما انزل الله نوشتهٔ عبدالمحمد شریفات است و نشر میراث ماندگار آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب حکم بغیر ما انزل الله

امروزه جهان اسلام در آتش تکفیر می‌سوزد و شهرها و مناطق مختلفی از جهان اسلام گرفتار این بلای خانمان سوز شده است. عده‌ای از جوانان با برداشت‌های گزینشی از آیات قرآن، همهٔ مسلمانان را تکفیر کرده و با تفسیر اشتباه از مفاهیمی همچون حاکمیت الله، جاهلیت، طاغوت، جهاد و خلافت اسلامی، جهان اسلام را دارالکفر معرفی کرده و به مبارزه علیه حاکمان اسلامی می‌پردازند. گویا خوارج دوباره ظهور کرده‌اند و با شعار «و مَن لم یَحکُم بما اَنزل الله فاولئک هم الکافرون» تمام امت اسلامی را تکفیر می‌کنند و بدتر از خوارج، به قتل و کشتار مسلمانان اعم از زن و مرد، پیر و جوان و اسیر و مسافر می‌پردازند.

فقدان نگرش جامع و صحیح به کتاب و سنت نبوی و عدم توجه به آیات و روایات مرتبط به یک موضوع و جمود بر فهم شخصی و تاکید فراوان بر ظاهر از بزرگ‌ترین مشکلات فکری تکفیری‌ها در عصر حاضر است که چالش‌های مختلفی را برای جهان اسلام رقم زده است. تکفیری‌ها با استناد به ظاهر یک یا چند آیه و برخورد گزینشی با آیات قرآن، دست به هر اقدامی می‌زنند که این رفتار و گفتار با برداشت همهٔ فقها و مفسرین اسلامی در طول تاریخ در تضاد است و موجب قتل و غارت و اسلام‌هراسی شدید در جهان شده است.

این کتاب به تبیین صحیح مفاهیم مورد استفاده تکفیری‌ها پرداخته و تک تک مبانی فکری سلفیهٔ جهادی را مورد نقد و تحلیل قرار داده است؛ تا نشان دهد برداشت و تفسیر سلفیهٔ جهادی از این مفاهیم غلط و برخلاف اسلام و تفسیر علمای اسلام در طول تاریخ است.

کتاب حکم بغیر ما انزل الله مجموعه‌ای است که به بررسی مفاهیمی همچون جهاد، طاغوت، دارالاسلام و دارالکفر، قاعدهٔ «من لم یکفر الکافر فهو کافر»، آیهٔ و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الکافرون، خروج بر حاکم و دیگر مفاهیم مورد استفاده تکفیری‌ها می‌پردازد. 

خواندن کتاب حکم بغیر ما انزل الله را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به کسانی در زمینهٔ گروه تکفیری‌ها تحقیق می‌کنند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب حکم بغیر ما انزل الله

بی‌شک بر کسی که حاکم به حکم غیرالهی است در جاهایی عنوان «کفر اکبر» منطبق می‌شود، البته با تحقق شرایط و انتفاء موانع؛ و مسلمانان بر چنین چیزی اتفاق نظر دارند. آنچه سلفی‌های تکفیری را از دیگر مسلمانان جدا می‌کند اطلاق عنوان «کفر معین» بر حاکم اسلامی به صورت مطلق و بدون هیچ قید و شرطی است. لذا نزاع مسلمانان با سلفی‌های تکفیری نزاع صغروی است.

 لازم است محل نزاع به‌دقت تبیین شود تا خلطی در این زمینه صورت نگیرد. نوع مواجهه مسلمانان با احکام اسلامی از چهار حالت زیر خارج نیست:

۱. گاهی مسلمانی، حکم بدیهی و روشن و واضح اسلام را تغییر می‌دهد؛ مثلاً شخصی معتقد است شراب حلال است و نعوذ بالله پیامبر بی‌جهت شراب را حرام کرده است و حلال‌بودن را از روی قصد و تعمد انجام می‌دهد و هیچ توجیه و تأویلی هم برای کار خود ندارد. یعنی نمی‌گوید شراب امروز با شراب دیروز در ترکیبات فرق دارد. حکم چنین شخصی نزد تمام فقهای اسلام کفر است و همه علمای اسلام چنین شخصی را کافر می‌شمارند؛ اما تشخیص اجرای حکم این فرد با حاکم شرع است و او است که می‌تواند تصمیم بگیرد، نه هر شخصی.

۲. گاهی مسلمانی حکم اسلام را تغییر می‌دهد، اما از روی عناد با دین نیست و قصد تغییر حکم الهی را هم ندارد، بلکه از روی هوا و هوس و برای رسیدن به منافع و مصالح دنیوی، حکم الهی را تغییر می‌دهد یا خیال می‌کند که امروز این حکم اسلامی اجراشدنی نیست. این یکی، محل نزاع بین عموم مسلمانان و سلفیان جهادی است. مسلمانان چنین حاکمی را فاسق و ظالم می‌دانند، ولی کافر نمی‌دانند و می‌گویند کفر این شخص کفر اصغر است؛ اما تکفیری‌ها چنین شخصی را کافر و مرتد، و از دین خارج می‌دانند.

۳. گاهی انکار حکم خدا در نتیجه نفوذ افکار غرب در ذهن مسلمانان است؛ یعنی برای آن موضوع حکمی در قرآن و سنت وجود دارد، ولی شخص به دلیل مذمت دیگران یا به دلیل اینکه حکم شرعی را قدیمی می‌داند یا معتقد است چنین احکامی قابل انطباق بر این زمان نیستند، حکم الهی را کنار می‌گذارد. به تصریح علما، این فرد گنهکار است و تکفیر نمی‌شود. زیرا حکم خدا را تأویل کرده و تأویل مانع تکفیر است. 

۴. گاهی مسلمانی به قوانینی همچون قوانین بین‌المللی یا اجتماعی مثل راهنمایی و رانندگی حکم می‌کند و منشأ چنین حکمی این است که اصلاً چنین قانونی در قرآن و سنت نیامده و از امور مستحدثه است؛ مثل قوانین انتخابات و شوراهای شهر و روستا. یقیناً این فرد هیچ خطایی مرتکب نشده و گناهی صورت نگرفته است. زیرا در قرآن و سنت حکمی در این باره وجود ندارد و فقهای اسلام طبق برداشت خود حکمی را صادر می‌کنند که فقط برای مقلدان آنها لازم‌الاجرا است.