کتاب پایان تک زبانی

کتاب الکترونیکی پایان تک زبانی نوشتهٔ اصغر زارع کهنمویی در انتشارات موغام چاپ شده است. با گسترش روحیه عدالت‌طلبی و برابری‌خواهی انسانی در همه زمینه‌ها از جمله در فرهنگ و زبان قرن بیستم، تقاضا برای رسمیت‌یافتن چند‌زبانی گسترش یافت و کشورهایی مانند سوئیس، بلژیک و کانادا رسماً دو‌زبانه و یا چند‌زبانه شدند و در کشورهایی نیز آموزش سایر زبان‌ها به عنوان بخشی از غنای میراث فرهنگی به رسمیت شناخته شد. گسترش تقاضا برای رسمیت یافتن زبان‌های مرسوم غیر از زبان رسمی ملی در سطح جهانی باعث شد که اعلامیه جهانی تنوع فرهنگی (‌تنوع زبانی به عنوان بخش اساسی از تنوع فرهنگی) توسط یونسکو در سال‌۱۳۸۰‌تصویب شود (‌جمهوری اسلامی ایران یکی از مدافعان این اعلامیه به هنگام تصویب بود‌) و روز ۲۱ فوریه نیز از سوی یونسکو با هدف کمک به تنوع زبانی‌ فرهنگی به عنوان روز جهانی زبان مادری نام‌گذاری شد.

درباره کتاب پایان تک زبانی

این کتاب مجموعه‌ای است از مقالات و سخنرانی‌هایی دربارهٔ موضوع زبان مادری که عناوین آن‌ها به این شرح است:

تقویت زبان‌های قومی و افزایش غنای فرهنگی کشور / مقدمهٔ دکتر عبدالله رمضان‌زاده

زبان مادری، چرا و چگونه؟ /مقدمهٔ مؤلف

خطای اخلاقی و حقوقـی مخالفان «آموزش زبان مادری» / رهیافت اخلاقی حق زبان مادری در گفتگو با مصطفی ملکیان

رنج دائمی انسان محروم از «آموزش زبان مادری» / رهیافت روان‌شناختی حق زبان مادری در گفتگو با مصطفی ملکیان

باورهای درونی انسان با زبـان مادری پردازش می‌شود / رهیافت عصب روان‌شناختی حق زبان مادری در گفت‌وگو با دکتر حسن عشایری

زبان مادری باید در مدرسه آموزش داده شود / رهیافت انسان‌شناختی حق زبان مادری در گفتگو با دکترناصرفکوهی

مخالفت با آموزش زبان مادری مخالفت با قانون اساسی است / رهیافت حقوقی حق زبان مادری در گفت‌وگو با اکبر اعلمی

زبان مادری، زبان زندگی است / رهیافت آماری حق زبان مادری در گفتگو با دکتر محرم آقازاده

پایان تک زبانـی حق «آموزش به زبـان مادری» تفسیربردار نیست / رهیافت آموزشی حق زبان مادری در گفتگو با دکتر محرم آقازاده

نوشتن به زبان مادری درمان است / رهیافت روان‌شناختی حق زبان مادری در گفتگو با دکتر محرم آقازاده

تدریس زبان مادری در مدارس به مصوبه مجلس نیاز ندارد / زبان مادری از منظر حقوق بین‌الملل در گفتگو با دکتراسعد اردلان

تدریس زبان مادری در مدارس موجب تقویت امنیت ملی می‌شود / زبان مادری و امنیت ملی در گفتگو با دکتر ستار عزیزی

حرمت زبان مادری به‌اندازه حرمت حیات و آزادی است / زبان مادری و اندیشه سیاسی در گـفتگو با دکتر فرامرز تقی‌لو

زبان مادری هویت انسان را شکل می‌دهد / زبان مادری و هویت انسانی در گفتگو با پروفسور جنوا اسپیترمن

جایی برای نگرانی دربـاره «زبان مادری» وجود ندارد / زبان مادری و جهان امروزی در گـفتگو با دکتر کاتلین هوگ

زبان مـادری «حق» یا «توطئه» / نقدی بر اظهارات اعضای فرهنگستان زبان فارسی، اصغر زارع کهنمویی

کتاب پایان تک زبانی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

دانشجویان زبان‌شناسی و علاقه‌مندان به این رشته، مخاطب این کتاب هستند.

بخشی از کتاب پایان تک زبانی

استاد، اینجا تدریس کجا قرار دارد؟ هفته گذشته، یک روانشناس به من گفت؛ نوشتن در روانشناسی امروز، درمان است. می‌خواهم بگویم فراتر از سخن گفتن، نوشتن به این زبان و آموزش زبان مادری، کجای کار است. از نظر شما آموزش و تدریس زبان هم حکم سخن گفتن دارد؟ و مثل آن مساله‌ای بنیادی در زندگی و هویت انسان است؟

شکی نیست. آموزش زبان مادری و نوشتن آن هم مثل سخن گفتن یک مساله بنیادی است. ما ساحت احساسات و عواطف و هیجانات را از همه ساحت‌های وجودی‌مان کمتر می‌شناسیم یعنی اگر کسی به شما بگوید باورها و عقاید خودت را به زبان بیاور، آسان‌تر به زبان می‌آوری یا روی کاغذ می‌آوری. حتی اگر کسی از شما خواست، خواسته‌ها و آروزها و آرمان‌هایت را بنویسی، آسان‌تر می‌نویسی. اما اگر کسی بگوید احساسات و عواطف خودت را از دیدن فلان منظره به زبان بیاور، به این راحتی نمی‌توانی. حالا با این مقدمه من این را عرض می‌کنم برای هریک از ما در زندگی، حتما کم یا بیش، پیش آمده که یک حالت روحی خاصی پیدا کرده‌ایم که دلمان خواسته که این حالت روحی را برای این‌که انسان دم‌سازی یا همنشین مناسبی نداریم، روی کاغذ بنویسیم خیلی هم جد و جهد کرده‌ایم اما بعد از نوشتن، وقتی نوشته خودمان را خوانده‌ایم، دیده‌ایم این مطلب، آن چیزی که در وجودمان می‌جوشید و غلیان می‌کرد، نیست؛ انگار یک جسدی است از آن جوشش‌های زنده و آن غلیان‌های دارای حیات که در درون ما بود. انگار ما یک جسد و نعشی از آن عواطف، روی کاغذ آورده‌ایم. آن وقت می‌گویم می‌خواستیم حسبِ حالی بنویسیم اما آن چیزی که نوشته‌ایم، حسبِ حال ما نیست در درونمان جوشش‌ها و غلیاناتی بود که این‌ها وقتی روی کاغذ آمد، انگار هویت خودش را از دست داد، چرا؟ برای اینکه ما احساسات و عواطف و هیجانات خودمان را آنچنان که باید، خوب نمی‌شناسیم و به ازای هر کدامشان لفظی و مفهومی نداریم. ما چندین حالت فی‌الواقع متفاوت روانشناختی را فقط با یک اسم مطرح می‌کنیم. اگر بخواهیم آنچه را که می‌نویسیم گویا و حاکی از آنچه در درون خودمان هست، باشد باید درون خود را خوب تجربه کرده باشیم و الفاظ زبانی و مفهوم‌های ذهنمان‌، بیش از چند تا لفظ و مفهومی که داریم، باشد. معنای این سخن این است که اگر محیط‌های مختلف را تجربه نکنیم و در آن محیط‌ها نزیسته باشیم، الفاظ و مفاهیم متناسب برای توصیف آن محیط را در زبان و قلم خود نداریم.