کتاب زبان مشکلات

کتاب زبان مشکلات نوشته مهدی جهانشاهی است که در دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است. این کتاب نگاهی متفاوت به دنیای مشکلات انسانی و راه حل های آنها دارد.

 درباره کتاب زبان مشکلات

«زبان مشکلات» نگاهی متفاوت به دنیای مشکلات است که انواع مشکلات را - که در ظاهر یک‌نواخت می‌نمایند - بررسی و از منظر ماورائی، راه صحیح رهایی از هر یک را با راه‌های غلط و برخوردهای رایج مقایسه می‌کند.

مجموعهٔ پیش رو که انعکاس‌دهندهٔ منظومهٔ مفاهیم قرآنی در زمینهٔ بحث مشکلات است، سعی بر این دارد تا با ارائهٔ تصویری صحیح از دنیا و مشکلاتی که با آن عجین است، جایگاه مشکلات را در نظام معرفتی دینی به تصویر بکشاند.

به طور کلی، در این نوشتار برای رسیدن به پاسخ این سؤال که «برخورد صحیح با مشکلات چیست؟» به چند سؤال اساسی پاسخ داده شده است:

۱. ریشهٔ سختی‌ها و حکمتِ نهفتهٔ آن‌ها چیست؟

۲. آیا سختی‌ها از منظر ماورائی، ریشه‌ها و مبادی مختلفی دارند؟

۳. آیا تنوع سختی‌ها، برخوردهای متفاوتی را اقتضا می‌کند؟

۴. هر یک از انواع سختی‌ها آیا ناگزیر هستند یا راه چاره‌ای دارند؟

۵. چه پیوندی میان مشکلات فردی و اجتماعی امروز ما، با بُعد ماورائی آن‌ها هست؟

۶. و در نهایت: برای جبران کاستی‌های گذشته و رفتارهای غلطی که تا کنون وجود داشته، چه تدابیری می‌توان در نظر گرفت؟ این سؤال را هم به اختصار و با تأکید بر کلمات امام و رهبری مورد توجه قرار خواهیم داد.

در مجموع، بهترین رویکرد به مسائل روز جامعه که دریچهٔ میل مخاطب باشد، بحث «مشکلات» است که امروزه بسیاری را به خود متوجه کرده است. جهت‌گیری مباحث نیز، گذاری است از وضعیت آشفتهٔ امروز، به سمت و سوی ظهور و فرج نهایی شیعیان و مشتاقان امام زمان (عج)، ان‌شاءالله.

طبعاً برخی از سرفصل‌ها به دنیای فردی اشخاص و برخی دیگر به بُعد اجتماعی و سیاسی آن‌ها توجه دارد.

 خواندن کتاب زبان مشکلات را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 همه علاقه‌مندان به کتاب‌های اخلاق اسلامی مخاطبان این کتاب‌اند.

بخشی از کتاب زبان مشکلات

گفتیم که هر نوع از سختی‌ها رفتار خاص خود را می‌طلبد و اگر برخوردی که با یکی باید صورت پذیرد اشتباهاً با دیگری انجام شود، به جای این‌که رام شود، رَم می‌کند و غیر قابل تحمل می‌شود؛ در حالی که اگر به درستی با آن‌ها برخورد شود به آسایش منتهی می‌شوند و با رفتن سختی، برکاتش برای ما به جا می‌ماند. یکی از این سختی‌ها که غالباً رفتار اشتباهی با آن صورت می‌گیرد و بر شدت آن افزوده می‌شود «سختی‌های مذکِّر و بیداری‌بخش» است. در حدّ یک دارو این سختی‌ها برای همه لازم است، اما برخی که بر بیماری روحی خودشان پافشاری می‌کنند و در برابر مداوای آن مقاومت به خرج می‌دهند، این سختی‌ها بر آن‌ها تشدید می‌شود. این سختی‌ها آن‌قدر مهمند که به خاطرشان طراحی دنیا به هم خورد و به این شکل درآمد.

با این توضیح، سختی‌ها روح پیدا می‌کنند و معنادار می‌شوند؛ انگار که دارند با شما سخن می‌گویند و برای شما دل می‌سوزانند.

سختی‌های درهم‌تنیده با دنیا

امیرالمؤمنین (ع) روایتی دارند که نگاه شما را به دنیا عوض می‌کند. فرمودند:

خداوند گوشه‌ای از لذات را (در این دنیا) به آن‌ها نشان داد تا از این ذره به عظمتِ لذت‌های خالصی که در انتظار آن‌هاست پی ببرند؛ لذت‌هایی که ذره‌ای سختی با آن مشوب نیست و آن همان بهشت است. و ذره‌ای از رنج‌ها و دردها را نیز به آنان عرضه کرد تا از آن به دردهای بدون راحتی که در انتظارشان هست پی ببرند، و آن همان جهنم است؛ و به همین جهت است که می‌بینید نعمت‌های دنیا با رنج‌های آن مخلوط است و شادی‌های آن با غم‌های آن مشوب است.۷۲

یعنی خدا کلّ خوشی‌ها را جمع کرد و یک طرف قرار داد که اسمش شد «بهشت»، و کلّ سختی‌ها را جدا کرد و در طرف دیگر قرار داد که اسمش شد «جهنم». سپس خداوند از آن همه سختی و راحتی، ذره‌ای را در هم آمیخت و مخلوط کرد و در این دنیا به ما عرضه کرد؛ فقط برای یک چیز و آن: جلب توجه و تنبّه به سختی‌ها و خوشی‌های خالصی که در آخرت در انتظار ماست. یعنی این سختی‌ها، ذره‌بینی هستند که عذاب‌های واقعی جهنم را نشان می‌دهند، و این خوشی‌ها پیک و پیام‌رسان خدا هستند که به سمت لذت‌های واقعی بهشت تشویق می‌کنند.

در این دنیا، خوشی‌ها کاملاً درهم‌آمیخته با تلخی‌ها هستند؛ ما خوشیِ «هلو برو تو گلو» اصلاً نداریم. همان هلو هم که سر زبان‌ها افتاده، هسته‌اش اذیت می‌کند. اگر هم هسته‌جدا باشد که مزه ندارد. اگر هم مزه داشته باشد که حسابی گران است!

به خورد و خوراک‌ها توجه کنید: یکی کال است و یکی گندیده؛ یکی هم هندوانهٔ سر بسته. یک خوراکی مزه دارد و خاصیت ندارد مثل پیتزا؛ یکی خاصیت دارد و مزه ندارد مثل روغن زیتون؛ یکی خاصیت دارد و مزه هم دارد، اما با مزاج ما ناسازگار است مثل موز. همین خورد و خوراک با هزار جور سختی مثل: ضعف، دل‌درد، بدمزاجی و بی‌اشتهایی - و در صورت پرخوری با سختی‌هایی از جنس دیگر - همراه است.

به گل‌ها توجه کنید: یکی بوی خوشی دارد و قیافهٔ خوشی ندارد؛ یکی برعکس زیباست اما بدون بو؛ و در هر صورت خارها دورش را احاطه کرده است.

به فصل‌های سال توجه کنید؛ با چند درجه گرم شدن، آرزوی سرما می‌کنیم و با چند