کتاب دوربین مؤلف

دوربین مؤلف کتابی از حسین جعفریان است که در آن مجموعه مصاحبه‌هایی را که در طول فعالیت حرفه‌ای‌اش در مقام مدیر فیلم‌برداری انجام داده و یادداشت‌ها و مقالاتی که درباره سینما و هنر فیلم‌برداری در نشریات گونگون نوشته را آورده است.

خواندن کتاب دوربین مؤلف را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

دوستداران سینما و به‌ویژه هنر فیلمبرداری را به خواندن این کتاب دعوت می‌کنیم.

درباره حسین جعفریان

حسین جعفریان روز پنجم فروردین ۱۳۲۳ در تهران متولد شد. دانش‌آموختهٔ مدرسهٔ عالی تلویزیون و سینما در رشتهٔ فیلمبرداری و دانشکدهٔ هنرهای دراماتیک در رشتهٔ سینما و تلویزیون است. در تلویزیون ابتدا به عنوان فیلمبردار و بعدها کارگردان کار کرد که حاصلش فیلمبرداری تعداد قابل توجهی فیلم کوتاهِ مستند و داستانی و سریال تلویزیونی بوده است. همچنین در مقام کارگردان چندین فیلم مستند ساخته است. او به فیلمنامه‌نویسی هم علاقه‌مند بود و فیلمهای چون باد و زندان دیو براساس دو فیلم‌نامهٔ او ساخته شده است. کتاب عدسی در عکاسی و فیلمبرداری، که تاکنون پنج بار تجدید چاپ شده، تألیف اوست. در سی و دومین دورهٔ جشنوارهٔ فجر به مناسبت بزرگداشت او کتابی با عنوان بر بوم شب، هنر فیلمبرداری از نگاه حسین جعفریان به اهتمام ندا فضلی منتشر شد. در سال ۲۰۱۸ آکادمی اُسکار رسماً از او دعوت کرد تا به عنوان نخستین فیلمبردار ایرانی به این نهاد سینمایی بپیوندد.

فیلمبرداری آثار مطرحی همچون زیر درختان زیتون عباس کیارستمی، دوزن تهمینه میلانی، چهارشنبه سوری، فروشنده و درباره الی اصغر فرهادی، بچه های ابدی پوران درخشنده، رستاخیز احمدرضا درویش و چ ابراهیم حاتمی کیا، از کارهای حسین جعفریان است.

جملاتی از کتاب دوربین مؤلف 

(مصاحبه درباره فیلم‌برداری فیلم فروشنده اصغر فرهادی)

فیلمبرداری فروشنده طی چند جلسه صورت گرفت؟ و با چه دوربینی؟

فیلمبرداری فروشنده به مدت سه ماه و طی ۸۲ جلسهٔ کاری و با دوربین Alexa XT انجام گرفت.

شما فیلمهای دیجیتال قبلیتان را با دوربینهای Red Epic و Amira کار کرده بودید، چه قابلیتهایی موجب انتخاب این دوربین شد؟

در بین دوربینهای حرفهای موجود فعلاً این دوربین بهترین است و اگر حق انتخاب داشته باشم کار با آن را ترجیح میدهم، مگر اینکه جلوههای تصویری خاصی وادارم کند که به سراغ دوربین دیگری بروم.

فروشنده چندمین فیلمی است که به صورت دیجیتال فیلمبرداری کردهاید؟ این تکنیک چه مزیتهایی دارد؟

تاکنون پنج فیلم را با دوربین دیجیتال فیلمبرداری کردهام. در فیلمهای رستاخیز و چ هم که با دوربین ۳۵ میلیمتری و نگاتیو کار شده بود به دلیل استفاده از تکنیک DI و اسکن کردن نگاتیو، نیمی از راه را در فضای دیجیتال طی کردم. از آنجا که گویا قرار است ماهنامهٔ شما ویژهنامهای را به فیلمبرداری اختصاص دهد، من مطلبی با عنوان «حاشیههایی بر متن دیجیتال شدن سینما» نوشتم و در آن بهتفصیل راجعبه این تحول تکنیکی، تبعات آن و تفاوتهای موجود بین دو شیوهٔ فیلمبرداری آنالوگ و دیجیتال توضیح دادهام.

آیا پس از خواندن فیلمنامه و پیش از فیلمبرداری فروشنده فیلمهایی را تماشا کردید که مدنظر شما یا فرهادی برای الگو گرفتن یا اثرگذاری برای فیلمبرداری باشد؟

وقتی فرهادی از من خواست که فیلمبرداری آخرین فیلمش را به عهده بگیرم هنوز فیلمنامهای نوشته نشده بود و تنها طرحی کلی وجود داشت که باید رفتهرفته کامل میشد. در همان مرحله، فرهادی پیشنهاد کرد که لویاتان ساختهٔ آندری زویاگینتسف محصول روسیه که در جشنوارهٔ کن ۲۰۱۴ جایزهٔ بهترین فیلمنامه را از آن خود کرد ببینم. من الگو قرار دادن فیلمبرداری فیلمهای دیگران را کار درستی نمیدانم، چرا که احتمال دارد جلوِ خلاقیت فردی و پویایی ذهن را بگیرد و مجبور به کپیکاری کند. کمتر هم پیش آمده که به چنین کاری تن بدهم، با اینهمه فیلم را دیدم.