کتاب بودجه‌ریزی شرکتی

بودجه‌ریزی شرکتی کتابی در زمینه اقتصاد با موضوع بودجه نوشته علی عسگری‌نژاد امیری است.

درباره کتاب بودجه‌ریزی شرکتی

کتاب بودجه‌ریزی شرکت حوزه وسیعی از مطالب مرتبط با بودجه‌ریزی را کوتاه و گویا بررسی می‌کند.

ابتدا مفهوم بودجه و بودجه‌ریزی، ارتباط بودجه‌ریزی با برنامه‌ریزی استراتژیک و عملیاتی، استفاده از کارت امتیازی در بودجه‌ریزی و رویکردهای مختلف بودجه‌ریزی را توضح می‌دهد؛ سپس با پیش‌زمینه‌ای که برای خواننده فراهم شده بودجه‌ریزی جامع یک شرکت تولیدی مشتمل بر بودجه‌های فروش، تولید، مواداولیه، نیروی کار، هزینه‌های سربار، بهای تمام‌شده، بودجه‌های اداری و فروش و بودجه سرمایه‌ای، شرح داده می‌شود. در انتها نیز بودجه‌ریزی جامع را برای یک شرکت نمونه را ارائه می‌دهد.

خواندن بودجه‌ریزی شرکتی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

پژوهشگران اقتصادی و برنامه‌ریزی اقتصادی مخاطبان اصلی این کتاب‌اند.

جملاتی از کتاب بودجه‌ریزی شرکتی

فرایند بودجه‌ریزی متداول، سلسله مراتبی است و بر جمع‌آوری و یکپارچه‌سازی اطلاعات از بخش‌های مختلف سازمان و نهایتا جمع‌بندی همه آن‌ها به‌صورت سود و زیان شرکت تمرکز دارد. اما هنگامی که مدیران هر یک از واحدها می‌خواهند بودجه واحد خود را آماده نمایند، عملا محرک‌های فعالیت‌های عملیاتی‌شان را شناسایی می‌کنند و با یافتن ارتباطات علی و معلولی، حجم عملیات واحد خود را برآورد می‌کنند.

در خیلی از فعالیت‌ها، این نوع مدل‌سازی و برآورد اطلاعات بیش از آنکه جهت عمودی (در راستای سلسله مراتب سازمانی) داشته باشد، ماهیت افقی دارد و از مرزهای واحدهای کاری مختلف عبور می‌کند. در چنین وضعیتی مدیر یک واحد برای برآورد حجم عملیات خود به برآورد حجم محرک‌های فعالیتش که در واحدهای دیگر (واحدهای بالادست) قرار دارد، نیاز دارد.

برای فهم بهتر موضوع از یک مثال استفاده می‌کنیم. یک مرکز تماس بزرگ را در نظر بگیرید که در یک شرکت خدمات بیمه برای فروش بیمه‌نامه ایفای نقش می‌کند. این مرکز تماس برای اینکه بودجه خود را تنظیم نماید باید برآوردی از تعداد تلفن‌های ورودی خود در طی ماه‌های آینده داشته باشد. این برآورد را باید واحد بازاریابی به واحد مرکز تماس بدهد. زیرا تعداد تماس‌های ورودی مرکز تماس تابعی از عملکرد واحد بازاریابی است و تحت تاثیر کمپین‌ها و برنامه‌های آن‌ها قرار دارد. سپس مدیر مرکز تماس با مدل‌سازی نرخ مصرف منابع و هزینه‌های هر واحد منابع، هزینه و منابع مورد نیاز در ماه‌های آینده را برآورد نماید.

فهرست کتاب بودجه‌ریزی شرکتی

پیش‌گفتار: کتاب مدیران و کارشناسان

مقدمه

فصل ۱: بودجه‌ریزی شرکتی و مفاهیم بودجه‌ریزی

چیستی و چرایی بودجه‌ریزی

تفاوت بودجه‌ریزی و بودجه

بودجه‌ریزی و سیکل فعالیت‌های مدیریت

چرا مدیران از بودجه‌ریزی گریزان هستند؟

اهداف بودجه‌ریزی برای سازمان

انواع بودجه‌ریزی

انواع بودجه

بودجه‌ریزی و انواع شرکت‌ها

تفاوت بودجه‌ریزی و پیش‌بینی

فصل ۲: بودجه‌ریزی و برنامه‌ریزی

همسوسازی بودجه‌ریزی و برنامه‌ریزی

افق زمانی برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی

بودجه‌ریزی و استراتژی

بودجه‌ریزی و قانون پارتو

بودجه‌ریزی و کارت امتیازی متوازن

بودجه‌ریزی و یادگیری سازمانی

بودجه‌ریزی و کنترل‌های داخلی

فصل ۳: برنامه‌ریزی استراتژیک

برنامه‌ریزی استراتژیک چیست؟

چرخه برنامه‌ریزی استراتژیک

فرایند دینامیک برنامه‌ریزی استراتژیک

تجزیه و تحلیل وضعیت

جهت‌گیری کسب‌وکار

برنامه عملیاتی

سنجش عملکرد

بازخورد

برنامه‌ریزی اقتضایی

چالش‌های پیاده‌سازی سیستم‌های برنامه‌ریزی استراتژیک

فصل ۴: رویکردهای بودجه‌ریزی

رویکرد پایین به بالا، رویکرد بالا به پایین

بودجه منعطف در مقابل بودجه مفصل

بودجه‌ریزی مبنای صفر، بودجه‌ریزی افزایشی

بودجه‌ریزی درونی، بودجه‌ریزی بیرونی

رویکرد فعالیت‌محور، رویکرد عملکردمحور

رویکرد مشارکتی، رویکرد آمرانه

رویکرد بازارمحور، رویکرد منابع محور

بودجه‌ریزی مبنای صفر

بودجه‌ریزی فعالیت‌محور

بودجه‌های اگر آنگاه

کارت امتیازی متوازن

رویکرد فراتر از بودجه‌ریزی

بودجه‌ریزی دوره عمر

بودجه‌ریزی کایزن

فصل ۵: بودجه جامع

بودجه جامع چیست؟

بودجه‌ریزی جامع برای شرکت تولیدی

بودجه‌ریزی جامع برای شرکت خرده‌فروشی

بودجه‌ریزی جامع برای شرکت خدماتی

بودجه‌ریزی فروش

بودجه‌ریزی تولید

بودجه اداری و فروش

بودجه مخارج سرمایه‌ای

بودجه نقدی (نقدینگی)

بودجه صورت سود و زیان

بودجه ترازنامه

بودجه صورت گردش وجوه نقد

فصل ۶: مدل‌سازی مالی بودجه

مدل‌سازی مالی چیست؟

مدل‌سازی مالی در بودجه‌ریزی

مدل عمومی بودجه‌ریزی شرکتی

مفروضات و سناریوسازی

فصل ۷: مدل‌سازی بودجه برای شرکت نمونه

مدل‌سازی بودجه‌ریزی عملیاتی

مدل‌سازی بودجه‌ریزی ستادی

مدل‌سازی بودجه‌ریزی دارایی‌ها

فصل ۸: فرایند و سازمان‌دهی بودجه‌ریزی

فرایند بودجه‌ریزی و کنترل

هدف‌گذاری

افق زمانی بودجه

کنترل و بازنگری بودجه

مشارکت و شفافیت بودجه‌ریزی

مشکلات متداول در فرایند بودجه‌ریزی

سازمان‌دهی بودجه‌ریزی

تخصیص بودجه

فصل ۹: بودجه‌ریزی فروش و بازاریابی

بودجه‌ریزی درآمد

محرک‌های درآمد

رویکرد بالا به پایین در مقابل رویکرد پایین به بالا

مفروضات پیش‌بینی درآمد

فروش فصلی

پیش‌بینی فروش

بودجه بازاریابی و فروش

عوامل عملیاتی بودجه بازاریابی و فروش

تحلیل و برنامه‌ریزی افزایشی

قیمت‌گذاری

هزینه‌های فروش

هزینه‌های خدمات مشتریان

سایر ابزارهای مورد استفاده

فصل ۱۰: بودجه‌ریزی سرمایه‌ای

روش نرخ بازدهی حسابداری (ARR)

روش دوره بازگشت سرمایه

معکوس دوره بازگشت

بازگشت سرمایه تنزیلی

ارزش فعلی خالص (NPV)

شاخص سودآوری

پروژه‌های مشروط

نرخ بازدهی داخلی (IRR)

پروژه‌های اجباری

مقایسه روش‌های بودجه‌ریزی سرمایه‌ای

فرایند بودجه‌ریزی سرمایه‌ای

اختیارات واقعی (Real Option)

اختیارات زمان‌بندی سرمایه‌گذاری

ریسک و عدم قطعیت پروژه‌های سرمایه‌گذاری

شبیه‌سازی

تحلیل حساسیت

درخت تصمیم‌گیری

یکپارچگی بودجه‌ریزی سرمایه‌ای و بودجه‌ریزی شرکتی

فصل ۱۱: بودجه‌ریزی محرک‌محور

مفهوم بودجه‌ریزی محرک‌محور

منظور از محرک چیست؟

عوامل مورد استفاده در مدل‌سازی محرک‌محور

مدل‌های بودجه‌ریزی محرک‌محور

بودجه‌ریزی محرک‌محور و هزینه‌های ثابت

بودجه‌ریزی محرک‌محور و مدیریت ظرفیت

بودجه‌ریزی محرک‌محور در مقابل بودجه‌ریزی فعالیت‌محور

تفاوت‌های بودجه‌ریزی محرک‌محور با بودجه‌ریزی فعالیت‌محور

مزایای بودجه‌ریزی محرک‌محور

معایب بودجه‌ریزی محرک‌محور

فصل ۱۲: مراکز مسئولیت

مرکز مسئولیت

مرکز درآمد

مرکز هزینه

مرکز سود

مرکز سرمایه‌گذاری

فصل ۱۳: روش‌های هزینه‌یابی

انواع هزینه‌یابی بر اساس نوع فعالیت

رویکردهای مختلف هزینه‌یابی

حسابداری بهای تمام‌شده و حسابداری مالی

سیستم حسابداری یکپارچه

سیستم حسابداری مستقل

تطبیق هزینه‌ها و درآمدها

تخصیص و تسهیم هزینه‌ها

فصل ۱۴: رفتار هزینه

رفتار هزینه‌ها بر اساس سطح فعالیت

تحلیل نقطه سربه‌سر

سایر مفاهیم هزینه‌ای

فصل ۱۵: نرم‌افزار بودجه‌ریزی

بودجه‌ریزی با استفاده از نرم‌افزار صفحه‌گسترده

معایب صفحه‌گسترده به‌عنوان ابزار بودجه‌ریزی

اتوماسیون فرایند بودجه‌ریزی و کنترل

فصل ۱۶: محدودیت‌های بودجه‌ریزی

ارتباط بودجه و پاداش

بازی‌های بودجه

آسیب‌شناسی فرایند بودجه‌ریزی

فصل ۱۷: ارتقای بودجه‌ریزی بوسیله BSC

نظام برنامه‌ریزی مبتنی بر BSC

اجزای کارت امتیازی متوازن (BSC)

اهداف استراتژیک

سنجش عملکرد

اهداف اجرایی

ابتکارات استراتژیک

استفاده از نقشه استراتژی

جاری‌سازی BSC

یکپارچه‌سازی

یکپارچه‌سازی BSC با برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی

برنامه‌ریزی سالانه و BSC

یکپارچه‌سازی با برنامه‌ریزی استراتژیک

به‌روزرسانی اهداف و سنجه‌ها

توسعه اهداف اجرایی در واحدهای سازمانی

بودجه عملیاتی و بودجه استراتژیک

منابع

یادداشت‌ها