کتاب اقتصاد در دو درس

کتاب اقتصاد در دو درس نوشتهٔ جان گوئیگن و ترجمهٔ هانیه سادات جعفریه است. انتشارات دنیای اقتصاد تابان این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی حاوی توضیح چرایی عملکرد خوب بازارها و چگونگی شکست ناگوار آن‌ها. این اثر از مجموعهٔ «اقتصاد سیاسی» این انتشارات است.

درباره کتاب اقتصاد در دو درس

کتاب اقتصاد در دو درس در سال ۲۰۱۷ در پاسخ به کتاب «اقتصاد در یک درس» نوشتهٔ «هازلیت» منتشر شد. این کتاب در عین اعتباردادن به کتاب اول، از ساده‌سازی آن فاصله گرفته و به پیچیدگی‌های بیشتر اقتصاد به همان زبان ساده پرداخته است. جان گوئیگن در این کتاب با تمرکز بر مفهوم «هزینهٔ فرصت» تلاش کرده است که نشان دهد اقتصاد به‌صرف سپردن آن به دست کنشگران بازار به‌طور کارآمد کار نمی‌کند و باتوجه‌به پیچیدگی‌های متعددی که بر سر تعادل وجود دارد، شکل‌هایی از مداخلات دولت درهرحال وارد کنش بازار می‌شود. این نویسنده بر این عقیده است که چیزی به نام بازار بدون دخالت دولت وجود ندارد. 

خواندن کتاب اقتصاد در دو درس را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران حوزهٔ اقتصاد سیاسی و دانشجویان رشتهٔ اقتصاد پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب اقتصاد در دو درس

«یک مشکل در مورد بیمه وقتی به وجود می‌آید که حادثه تحت پوشش بیمه به‌طور هم‌زمان گروه بزرگی از بیمه‌شدگان را تحت‌تأثیر قرار دهد. هرچه شرکت بیمه کوچک‌تر بوده و تنوع کمتری داشته باشد، این مشکل حادتر است. این امر، در اصل، مشکل صرفه‌جویی در مقیاس است، بنابراین با تجزیه‌وتحلیل ارائه‌شده در بخش ۹-۲ مرتبط است.

مشکل بزرگ‌تر این است که شرکت‌های بیمه باید با دقت بالایی احتمال پرداخت خسارت به هر فرد بیمه‌شده را برآورد کنند. میزان این تخمین بستگی به ریسکی دارد که مشتری در نبود بیمه با آن مواجه می‌شود و همچنین به اینکه آیا مشتری بعد از بیمه‌شدن بیشتر خود را در معرض ریسک قرار می‌دهد یا خیر. اکثر اوقات، در مقایسه با شرکت بیمه، مشتری اشراف بیشتری بر این موارد دارد. از این مشکل در ادبیات اقتصادی به‌عنوان اطلاعات نامتقارن یاد می‌شود.

بیمه‌گران می‌توانند به روش‌های مختلفی با مشکل اطلاعات نامتقارن مقابله کنند. شرکت‌های بیمه گاهی می‌توانند بر اساس اطلاعات عمومی در دسترس درباره مشتریان بالقوه خود تا حد نسبتا معقولی به برآورد میزان خسارت احتمالی آنان بپردازند. برای مثال، احتمال تصادف‌کردن یک راننده بیست‌وپنج‌ساله با سابقه رانندگی ضعیف بالاتر از یک راننده چهل‌وپنج‌ساله بدون هیچ تخلفی است و بنابراین حق بیمه او بالاتر خواهد بود. نمونه دیگر طراحی قراردادها با ویژگی‌هایی است که بیشتر برای مشتریان کم‌خطر جذابیت دارد. مثلا، یک قرارداد با حق بیمه کم و فرانشیز بالا برای کسی که انتظار ندارد مطالبات زیادی از بیمه داشته باشد جذاب‌تر خواهد بود.

اما برای بسیاری از مخاطرات جدی غلبه بر مشکل اطلاعات نامتقارن کار دشواری است و این موارد تحت پوشش بیمه قرار نمی‌گیرند. شاید مهم‌ترین مورد بیمه بیکاری باشد. ازدست‌دادن شغل تحت پوشش هیچ بیمه‌ای نیست چون در مقایسه با شرکت‌های بیمه، کارگران اطلاعات بیشتری نسبت به‌احتمال ازدست‌رفتن شغل خود دارند. یک شرکت خصوصی که بیمه بیکاری ارائه می‌دهد، بیمه‌های زیادی را به افرادی که انتظار ازدست‌دادن شغل خود را دارند می‌فروشد و کسانی که این احتمال را نمی‌دهند جزو مشتریان این شرکت نیستند. در اصطلاح فنی این رشته به این مشکل انتخاب نامطلوب می‌گویند.

دلیل کارکرد برنامه‌های عمومی بیمه بیکاری این است که کارفرمایان ملزم به پرداخت حق بیمه از طرف کارکنان خود هستند و میزان حق بیمه بسته به تجربه قبلی متفاوت است؛ شرکت‌هایی که سابقه اشتغال پایدار دارند مبلغ کمتری پرداخت می‌کنند، درحالی‌که آنهایی که به‌طور منظم کارگران را اخراج می‌کنند، مبلغ بالاتری پرداخت می‌نمایند. ازآنجاکه بیمه‌کردن کارکنان برای تمام کارفرمایان اجباری است، پدیده انتخاب نامطلوب مشکل‌آفرین نخواهد بود.»