کتاب قصه های شب یلدا (جلد نهم، افسون چشم خورشید)

کتاب قصه های شب یلدا (جلد نهم، افسون چشم خورشید) نوشته‌ی کورش اسدی، بازنویسی تازه‌ای از داستان‌های شاهنامه فردوسی است که با تمرکز بر روایت رستم و سهراب و بخش‌هایی از رستم و اسفندیار، تلاش کرده است ادبیات کهن ایران را به زبان امروز نزدیک کند. این کتاب بخشی از مجموعه شب یلدا با دبیری محمد جعفری (قنواتی) است که هدف آن آشنایی نسل جدید با میراث ادبی ایران از طریق بازآفرینی داستان‌های کلاسیک به شیوه‌ای امروزی و قابل لمس است. نشر ویدا آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب قصه های شب یلدا (جلد نهم، افسون چشم خورشید)

قصه های شب یلدا (جلد نهم، افسون چشم خورشید) به قلم کورش اسدی، بازنویسی داستان‌های شاهنامه را با نگاهی نو و زبانی امروزی دنبال کرده است. این کتاب بخشی از مجموعه‌ای است که هدفش پیوند ادبیات دیروز با زبان امروز است و تلاش دارد داستان‌های ماندگار ایرانی را از دل متون کلاسیک بیرون بکشد و به مخاطب معاصر عرضه کند. در این جلد، تمرکز اصلی بر روایت رستم و سهراب است؛ داستانی که از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین بخش‌های شاهنامه به شمار می‌آید و همواره مورد توجه بازنویسان و نقالان بوده است. اسدی با بهره‌گیری از عناصر داستان‌گویی معاصر، فضای قهوه‌خانه و نقالی را به عنوان بستری برای روایت انتخاب کرده و از خلال آن، به بازآفرینی ماجراهای پهلوانی، دغدغه‌های انسانی و مفاهیم بنیادین چون مرگ، تقدیر و هویت پرداخته است. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا با فضاسازی و معرفی نقال و سنت نقالی آغاز می‌شود و سپس به روایت داستان رستم و سهراب می‌پردازد. در این میان، شخصیت‌ها و رویدادها با جزئیات و توصیفاتی ملموس‌تر و نزدیک به ذهن مخاطب امروزی بازآفرینی شده‌اند. این کتاب نه‌تنها بازگویی صرف داستان شاهنامه نیست، بلکه تلاشی است برای زنده‌کردن روح حماسه و پیوند آن با زندگی و دغدغه‌های نسل جدید.

خلاصه داستان قصه های شب یلدا (جلد نهم، افسون چشم خورشید)

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! داستان با تصویر پیرمرد نقالی آغاز می‌شود که زیر سایه‌ی چناری کهن، خاطرات سال‌های نقالی و شاهنامه‌خوانی‌اش را مرور می‌کند. او که اکنون با پیری و بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کند، روایت رستم و سهراب را به یاد می‌آورد؛ داستانی که همیشه برایش با مرگ و تقدیر گره خورده است. روایت با توصیف حال‌وهوای قهوه‌خانه و فضای سنتی نقالی آغاز می‌شود و به تدریج وارد داستان اصلی می‌شود. رستم، پهلوان بزرگ ایران، روزی با دلی اندوهگین به شکار می‌رود و در جریان شکار، اسبش رخش را گم می‌کند. جست‌وجوی رخش او را به شهر سمنگان می‌کشاند، جایی که با تهمینه، دختر حاکم سمنگان، آشنا می‌شود. تهمینه شبانه به سراغ رستم می‌آید و از او می‌خواهد که همسرش شود. رستم می‌پذیرد و بازوبندی به تهمینه می‌دهد تا اگر فرزندی پسر داشت، آن را به بازویش ببندد. رستم پس از بازیافتن رخش، سمنگان را ترک می‌کند و تهمینه پسری به دنیا می‌آورد که نامش را سهراب می‌گذارد. سهراب با سرعتی شگفت‌انگیز رشد می‌کند و در نوجوانی از مادرش درباره هویت پدرش می‌پرسد. تهمینه حقیقت را به او می‌گوید و بازوبند را به سهراب می‌دهد. سهراب تصمیم می‌گیرد لشکری فراهم کند و به ایران حمله کند تا پدرش را بیابد و او را شاه ایران کند. افراسیاب، شاه توران، با نیت سوءاستفاده از این موقعیت، لشکری در اختیار سهراب می‌گذارد و او را به جنگ با ایران تشویق می‌کند. سهراب نخست دژ سفید را هدف قرار می‌دهد و در نبرد با هجیر، پهلوان ایرانی، او را اسیر می‌کند. سپس با گردآفرید، دختر جنگاور ایرانی، روبه‌رو می‌شود و پس از نبردی کوتاه، او را نیز اسیر می‌کند اما گردآفرید با زیرکی می‌گریزد و به دژ بازمی‌گردد. سهراب که موفق به فتح دژ نمی‌شود، آماده نبرد با سپاه ایران می‌شود. در سوی دیگر، کیکاووس شاه ایران، با شنیدن خبر حمله سهراب، رستم را به یاری می‌طلبد. اما میان رستم و شاه تنشی پیش می‌آید و رستم مدتی از سپاه ایران دور می‌شود تا سرانجام با وساطت بزرگان بازمی‌گردد. سپاه ایران و توران در نزدیکی دژ سفید روبه‌روی هم قرار می‌گیرند. سهراب در تلاش است تا رستم را در میان سپاه ایران بیابد اما هجیر، که اسیر اوست، هویت رستم را پنهان می‌کند و سهراب همچنان در جست‌وجوی پدرش باقی می‌ماند. داستان در این جلد تا این نقطه پیش می‌رود و به نبردهای آغازین و کشمکش‌های روانی و حماسی شخصیت‌ها می‌پردازد، بی‌آن‌که پایان ماجرا را فاش کند.

چرا باید کتاب قصه های شب یلدا (جلد نهم، افسون چشم خورشید) را بخوانیم؟

این کتاب با بازنویسی داستان رستم و سهراب، یکی از مهم‌ترین روایت‌های شاهنامه، تلاش کرده است مفاهیم عمیق انسانی مانند سرنوشت، هویت، مرگ و پیوندهای خانوادگی را به زبان امروزی و در قالبی داستانی و ملموس بازآفرینی کند. ویژگی شاخص این اثر، نزدیک‌کردن فضای اسطوره‌ای شاهنامه به زندگی و دغدغه‌های نسل امروز است؛ به‌گونه‌ای که هم نوجوانان و هم بزرگسالان می‌توانند با شخصیت‌ها و موقعیت‌ها همذات‌پنداری کنند. استفاده از عناصر نقالی و فضاسازی قهوه‌خانه‌ای، به روایت حال‌وهوایی بومی و صمیمی بخشیده است. همچنین، پرداختن به شخصیت‌هایی چون گردآفرید و تهمینه، نقش زنان را در حماسه ایرانی پررنگ‌تر و قابل لمس‌تر کرده است. خواندن این کتاب فرصتی است برای آشنایی دوباره با میراث ادبی ایران و درک لایه‌های پنهان داستان‌های کهن از زاویه‌ای تازه.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان ادبیات کلاسیک ایران، دوستداران شاهنامه، نوجوانان و جوانانی که به دنبال روایت‌های حماسی با زبان امروزی هستند، و کسانی که به بازآفرینی داستان‌های کهن در قالبی تازه علاقه دارند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای معلمان و والدینی که می‌خواهند فرزندان‌شان را با فرهنگ و اسطوره‌های ایرانی آشنا کنند، گزینه مناسبی است.