کتاب راهنمای کمبریج برای طرح واره درمانی

کتاب راهنمای کمبریج برای طرح واره درمانی (Cambridge guide to schema therapy) نوشته رابرت بروکمن، سوزان سیمپسون، کریستوفر هیز، رمکو ویجنگارت و متیو اسموت و ترجمه زهره یوسفی، نفیسه مظفری و سارا مظفری در سال ۱۴۰۳ توسط نشر اسبار منتشر شده است. این کتاب به‌عنوان یکی از منابع جامع و به‌روز در حوزه‌ی طرح‌واره‌درمانی، به بررسی نظریه‌ها، تکنیک‌ها و روندهای عملی این رویکرد درمانی می‌پردازد. نویسندگان که همگی از متخصصان و مربیان برجسته‌ی طرح‌واره‌درمانی هستند، کوشیده‌اند با ارائه‌ی نمونه‌های بالینی و راهکارهای کاربردی، هم دانشجویان و هم درمانگران باتجربه را مخاطب قرار دهند. کتاب حاضر با تمرکز بر آخرین تحولات مدل طرح‌واره‌درمانی، به آموزش و تبیین مفاهیم کلیدی این رویکرد می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب راهنمای کمبریج برای طرح واره درمانی

کتاب راهنمای کمبریج برای طرح‌واره‌درمانی با همکاری گروهی از روان‌شناسان و درمانگران برجسته، به‌عنوان مرجعی برای آموزش و کاربست عملی طرح‌واره‌درمانی تدوین شده است. این کتاب با ساختاری چهاربخشی، ابتدا به مرور نظریه‌ها و پیشینه‌ی علمی طرح‌واره‌درمانی می‌پردازد و سپس تکنیک‌ها و مراحل درمان را با مثال‌های بالینی و راهنمایی‌های عملی شرح می‌دهد. نویسندگان، ضمن ارائه‌ی آخرین یافته‌های پژوهشی به چالش‌ها و سؤالات رایج درمانگران توجه کرده و راه‌حل‌هایی برای موقعیت‌های پیچیده‌ی درمانی پیشنهاد داده‌اند.

در کتاب راهنمای کمبریج برای طرح‌واره‌درمانی علاوه‌بر توضیح مفاهیم پایه مانند نیازهای هیجانی اساسی، طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و ذهنیت‌های طرح‌واره‌ای، به کاربرد این مدل در اختلالات مختلف روانی و شرایط درمانی متنوع نیز پرداخته شده است. کتاب حاضر هم برای درمانگران تازه‌کار و هم برای متخصصان باتجربه، منبعی برای یادگیری عمیق‌تر و به‌روزرسانی دانش حرفه‌ای به شمار می‌آید. نام نویسندگان این کتاب عبارت است از رابرت بروکمن، سوزان سیمپسون، کریستوفر هیز، رمکو ویجنگارت و متیو اسموت.

خلاصه کتاب راهنمای کمبریج برای طرح واره درمانی

کتاب با تمرکز بر مدل طرح‌واره‌درمانی جفری یانگ، به بررسی ریشه‌های شکل‌گیری طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و نقش نیازهای هیجانی اساسی در سلامت روان می‌پردازد. نویسندگان توضیح داده‌اند که ناکامی در ارضای نیازهای هیجانی دوران کودکی، زمینه‌ساز شکل‌گیری الگوهای ناسازگار و آسیب‌شناسی روانی در بزرگسالی می‌شود. کتاب، انواع طرح‌واره‌ها را در حوزه‌های مختلف (مانند بریدگی و طرد، خودگردانی مختل، محدودیت‌های ناکافی و...) معرفی و ویژگی‌های هرکدام را شرح داده است. در ادامه سه سبک مقابله‌ای اصلی (اجتناب، جبران افراطی و تسلیم) و نقش آن‌ها در تداوم طرح‌واره‌ها بررسی شده است. مدل ذهنیت‌های طرح‌واره‌ای به‌عنوان نسخه‌ی پیشرفته‌تر این رویکرد، معرفی و دسته‌بندی ذهنیت‌های کودکانه، مقابله‌ای، منتقد درون و بزرگسال سالم ارائه شده است. کتاب، روند درمان را در شش مرحله‌ی انعطاف‌پذیر (از ارزیابی و آموزش تا استقلال مراجع) توضیح داده و چهار راهبرد اصلی درمان (رابطه‌ی درمانی، تکنیک‌های شناختی، راهبردهای تجربی و الگوشکنی رفتاری) را به‌تفصیل شرح داده است. در بخش‌های بعدی به کاربرد طرح‌واره‌درمانی در اختلالات مختلف روانی، شواهد پژوهشی اثربخشی این رویکرد و تحولات اخیر در مدل پرداخته شده است. نویسندگان با ارائه‌ی مثال‌های بالینی و راهکارهای عملی کوشیده‌اند درمانگران را در مواجهه با چالش‌های واقعی یاری دهند و مسیر یادگیری و اجرای طرح‌واره‌درمانی را هموارتر سازند.

چرا باید کتاب راهنمای کمبریج برای طرح واره درمانی را بخوانیم؟

کتاب راهنمای کمبریج برای طرح‌واره‌درمانی با ارائه‌ی توضیحات دقیق و ساختارمند درباره‌ی مفاهیم، تکنیک‌ها و روند درمان، به درمانگران و دانشجویان روان‌شناسی امکان می‌دهد تا درک عمیق‌تری از این رویکرد به دست آورند. این کتاب باتکیه‌بر نمونه‌های بالینی و راهنمایی‌های عملی به خواننده کمک می‌کند تا مهارت‌های خود را در شناسایی و مدیریت طرح‌واره‌ها و ذهنیت‌های ناسازگار ارتقا دهد. همچنین این اثر با پرداختن به آخرین تحولات علمی و پژوهشی، امکان به‌روزرسانی دانش حرفه‌ای را فراهم می‌کند. ساختار گام‌به‌گام و توجه به چالش‌های واقعی درمان، این کتاب را به منبعی کاربردی برای یادگیری و کار بالینی تبدیل کرده است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به درمانگران، روان‌شناسان، مشاوران، دانشجویان رشته‌های روان‌شناسی و افرادی که به‌دنبال یادگیری عمیق‌تر طرح‌واره‌درمانی و کاربرد آن در درمان اختلالات شخصیت و مشکلات مزمن روان هستند، پیشنهاد می‌شود. همچنین این اثر می‌تواند برای کسانی که با مراجعان مقاوم به درمان یا دارای مشکلات پیچیده کار می‌کنند، راهگشا باشد.

درباره رابرت بروکمن

رابرت بروکمن (Robert Brockman) نویسنده‌ی کتاب راهنمای کمبریج برای طرحواره‌درمانی (Cambridge guide to schema therapy)، روان‌شناس بالینی، مدرس و ناظر بالینی در برنامه‌ی کارشناسی‌ارشد روان‌شناسی بالینی دانشگاه فناوری سیدنی (UTS) بوده که دارای یک منصب افتخاری نیز در این دانشگاه بوده است. او توسط انجمن بین‌المللی طرح‌واره‌درمانی (ISST) به‌عنوان طرح‌واره‌درمانگر، ناظر و مربی تأیید شده و به‌طور مرتب، دوره‌های آموزشی طرح‌واره‌درمانی را در سطح ملی و بین‌المللی برگزار کرده است. این نویسنده علاوه‌بر فعالیت به‌عنوان مدیر طرح‌واره‌درمانی سیدنی و یکی از مدیران یک پلتفرم آنلاین آموزشی، در زمینه‌ی فرمول‌بندی و درمان موارد پیچیده‌ای که درمان آن‌ها با پروتکل‌های استاندارد مبتنی‌بر شواهد دشوار است، علایق بالینی و پژوهشی مهمی دارد. پژوهش‌های بالینی او بر گسترش مدل طرح‌واره به جمعیت‌های جدیدی مانند اختلال اضطراب فراگیر، اختلالات خوردن، روان‌پریشی، قماربازان مشکل‌دار و بیماران قانونی متمرکز است. او که قبلاً وابسته به دانشگاه کاتولیک استرالیا، دانشگاه چارلز استورت و دانشگاه سیدنی بود، ۲۴ نشریه را تألیف مشترک داشته و دارای اچ‌ایندکس ۹ بوده است.

نظر افراد یا مجله‌های مشهور درباره این کتاب چیست؟

- اكهارد رودیگر، پزشک و مدیر انستیتوی طرح‌واره‌درمانی فرانکفورت: این کتاب علاوه‌بر اینکه یک راهنمای بسیار عملی است و تمام حوزه‌های طرح‌واره‌درمانی را با جزئیات فراوان و به‌شکلی ساختارمند پوشش می‌دهد، دارای نقاط قوت منحصربه‌فردی است؛ ازجمله داشتن دیدگاهی به‌روز و انتقادی نسبت به این مدل، مرور جامع جدیدترین تحقیقات و توصیف‌کردن دقیق طیف حالت‌های مقابله‌ای بیش‌ازحد کنترل‌کننده. یکی دیگر از نقاط قوت این اثر، دستورالعمل‌های موجز درمورد نحوه‌ی ساختن «حالت بالغ سالم» و نحوه‌ی برخورد با انواع حالت‌های مقابله‌ای مداخله‌گر و چالش‌برانگیز برای درمانگر همراه با نحوه‌ی مدیریت درمان در طول زمان است. نویسندگان براساس زمینه‌های تخصصی خود به اختلالات خاصی پرداخته‌اند که پیش از این به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته بود؛ ازجمله اختلالات خوردن، تروما و تجزیه‌ی پیچیده. این یک راهنمای مهم و مفید برای همکاران مبتدی و باتجربه است و قطعاً ارزش خواندن دارد.

- وندی بهاری، رئیس سابق انجمن بین‌المللی طرح‌واره‌درمانی (ISST) و نویسنده‌ی کتاب خلع سلاح خودشیفته (Disarming the Narcissist): این کتاب با مفاهیم نظری کلاسیک، اصول راهنما و راهبردهای مؤثری که ریشه در طرح‌واره‌درمانی دارد، منبعی جامع و عملی است که به‌روزترین، ماهرانه‌ترین و متفکرانه‌ترین عناصر این مدلِ مبتنی‌بر علم را در تئوری و عمل ارائه می‌دهد. این اثر حاوی درایت، داده‌ها و ابزارهای راهنمای مسیریابی است. این کتاب که براساس کار دکتر جفری یانگ شکل گرفته و توسط برخی از بااستعدادترین و باتجربه‌ترین متخصصان و مربیان طرح‌واره‌درمانی نوشته شده، درک قوی و مرتبطی از نظریه‌ی طرح‌واره، علم پشتیبان و کاربردهای طرح‌واره‌درمانی را ارائه داده است. درود بر همکاران ارجمندم.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

کتاب حاضر توسط مترجمان و ناشران متفاوت در سال‌های مختلف ترجمه و منتشر شده است. فهرست زیر چاپ‌های این کتاب را نشان می‌دهد:

- راهنمای جامع طرح‌واره‌درمانی کمبریج ترجمه‌ی حامد ملائی پورایشکاء، فتانه نظری پورکیایی و مهرداد کاظم‌زاده عطوفی، نشر ساوالان‏‫، ۱۴۰۴.‬

- راهنمای کمبریج برای طرح‌واره‌درمانی ترجمه‌ی افسانه معینی‌فر، رضا اقبالی، فاطمه نیکویئان و زهره کامیابی، نشر سخن گستر، ‏‫۱۴۰۴.‬

- راهنمای کمبریج برای طرح‌واره‌درمانی ترجمه‌ی وحید همتی ثابت، لیلا جوکار و فاطمه ملکی، انتشارات ابن سینا‏‫، ۱۴۰۳.‬

- راهنمای طرحواره‌درمانی کمبریج ترجمه‌ی احمدعلی ناجی، نشر نسل روشن، ‏‫۱۴۰۲.‬

بخشی از کتاب راهنمای کمبریج برای طرح واره درمانی

«فصل ۱۶: کاربرد طرح‌واره‌درمانی در مسائل قضایی، قانونی و حقوقی

مقدمه

طرح‌واره‌درمانی به‌عنوان رویکردی برای درمان بهتر افراد مبتلا به اختلالات شخصیت ابداع شده است و چهارچوبی امیدبخش برای پرداختن به مشکلات افراد درباره مسائل فضایی، قانونی و حقوقی ارائه می‌دهد. در پانزده سال گذشته، پیشرفت قابل‌توجّهی در مفهوم‌سازی شخصیت افراد درگیر با خشونت و جرم در مدل ذهنیت طرح‌واره‌ای صورت گرفته است. این امر به شناسایی ذهنیت‌های متمایز و انطباق‌هایی در درمان منجر شده است. در این فصل به توصیف و شناسایی ذهنیت‌های طرح‌واره‌ای خاص و تغییرات لازم برای اثربخشی طرح‌واره‌درمانی می‌پردازیم.

نیمرخ ذهنیت‌های طرح‌واره‌ایِ جمعیت‌های قانونی

پژوهش‌ها شیوع بالای اختلالات شخصیت دسته B (مانند اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت خودشیفته، اختلال شخصیت ضدّاجتماعی) را در جمعیت‌های قانونی و رابطه بین اختلالات شخصیت و طرح‌واره‌ها و ذهنیت‌های مرتبط را نشان داده است. بسیاری از مجرمان خشن، اگر نگوییم همه آنها، خودشان قربانیان تروماهای دوران کودکی یا انواع دیگر بدرفتاری‌ها هستند. ذهنیت‌های مقابله‌ای مانند خود آرام‌بخش بی‌تفاوت، محافظ بی‌تفاوت و خودبزرگ‌منش در میان این افراد رایج هستند، امّا نمی‌توانند طیف وسیع‌تری از رفتارهای مخاطره‌آمیز بین مجرمان را به‌طور کامل توضیح دهند. این مسئله به شکل‌گیری مجموعه‌ای گسترده از ذهنیت‌های طرح‌واره‌ای شایع مجرمان منجر شده است: ذهنیت زورگو و مهاجم، ذهنیت بیش‌کنترل‌گر شکّاک، ذهنیت شیّاد دغل‌کار و ذهنیت غارت‌گر.»