کتاب ایوان مخوف

کتاب الکترونیکی «ایوان مخوف» سرگذشت تزار چهارم روسیه را روایت می‌کند. این اثر را «هنری ترویات» نوشته و «آ. افسر کشمیری» آن را به فارسی برگردانده است. نشر لیوسا آن را منتشر کرده است. کتاب به زندگی، شخصیت و دوران حکومت ایوان چهارم، معروف به ایوان مخوف، می‌پردازد و تصویری از روسیه قرن شانزدهم و تحولات سیاسی و اجتماعی آن دوره ارائه می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ایوان مخوف

«ایوان مخوف» اثری ناداستان و تاریخی است که با روایتی مستند و جزئی‌نگر، زندگی یکی از بحث‌برانگیزترین فرمانروایان روسیه را بازگو می‌کند. هنری ترویات، نویسندهٔ کتاب، با بهره‌گیری از منابع تاریخی و روایت‌های معاصر، تصویری چندلایه از ایوان چهارم و فضای سیاسی، اجتماعی و مذهبی روسیهٔ سدهٔ شانزدهم ترسیم کرده است. ساختار کتاب به گونه‌ای است که از تولد و کودکی ایوان آغاز می‌شود و به تدریج به دوران سلطنت، اصلاحات، بحران‌ها و تحولات مهم دوران او می‌پردازد. روایت کتاب، علاوه‌بر زندگی شخصی و روانی ایوان، به شرح مناسبات قدرت، نقش بویارها (اشراف)، کلیسا، و مردم عادی در روسیهٔ آن زمان نیز توجه دارد. این کتاب نه‌تنها سرگذشت یک فرد، بلکه بازتابی از فرازونشیب‌های تاریخی و فرهنگی روسیه در آستانهٔ ورود به عصر جدید است.

خلاصه داستان ایوان مخوف

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! کتاب «ایوان مخوف» با شرح زندگی و سرگذشت ایوان چهارم، تزار روسیه، آغاز می‌شود. روایت با مشکلات والدین ایوان در به‌دست‌آوردن فرزند و فضای پرتنش دربار مسکو شروع می‌شود. پس از تولد ایوان، مرگ زودهنگام پدر و مادرش، او را در کودکی به‌تنهایی و در میان کشمکش‌های قدرت رها می‌کند. دوران کودکی ایوان با بی‌توجهی و خشونت بویارها، نزاع‌های خانوادگی و تجربه‌های تلخ همراه است؛ این تجربه‌ها تأثیر عمیقی بر شخصیت و رفتار آیندهٔ او می‌گذارند. ایوان در نوجوانی شاهد رقابت‌های خونین میان اشراف و بی‌ثباتی سیاسی است. او به تدریج قدرت را در دست می‌گیرد و با قاطعیت و گاه خشونت، مخالفان خود را کنار می‌زند. تاجگذاری ایوان به‌عنوان تزار، نقطهٔ عطفی در تاریخ روسیه است؛ او با این عنوان، خود را وارث امپراتوری روم و بیزانس می‌داند و رؤیای گسترش قدرت روسیه را در سر می‌پروراند. کتاب به اصلاحات ایوان، روابط او با کلیسا و اشراف، و بحران‌هایی مانند شورش‌ها و آتش‌سوزی بزرگ مسکو می‌پردازد. در این میان، نقش شخصیت‌هایی چون آناستازیا (همسر ایوان)، سیلوستر (کشیش)، و مشاوران نزدیک تزار در شکل‌گیری تصمیمات و تحولات سیاسی برجسته می‌شود. روایت کتاب، ایوان را شخصیتی پیچیده و چندوجهی نشان می‌دهد که میان دیانت، خشونت، قدرت‌طلبی و ترس از خیانت، دست‌وپنجه نرم می‌کند. در نهایت، کتاب تصویری از جامعهٔ روسیهٔ آن زمان، ساختارهای اجتماعی، باورها و مناسبات قدرت ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد چگونه سرگذشت یک فرد می‌تواند سرنوشت یک ملت را تحت‌تأثیر قرار دهد.

چرا باید کتاب ایوان مخوف را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی است برای آشنایی با یکی از مهم‌ترین و پرابهام‌ترین دوره‌های تاریخ روسیه و شخصیتی که نامش با قدرت، خشونت و اصلاحات گره خورده است. «ایوان مخوف» با جزئیات فراوان، نه‌تنها زندگی یک تزار را روایت می‌کند، بلکه ساختارهای اجتماعی، مناسبات قدرت، نقش کلیسا و اشراف، و فضای فرهنگی روسیهٔ قرن شانزدهم را به تصویر می‌کشد. این کتاب برای کسانی که به تاریخ، روان‌شناسی قدرت، و سرگذشت رهبران تأثیرگذار علاقه دارند، منبعی غنی از روایت‌های تاریخی و تحلیل‌های اجتماعی فراهم می‌کند. همچنین، کتاب نشان می‌دهد چگونه تجربه‌های شخصی و محیط اجتماعی می‌تواند بر سرنوشت یک فرد و یک ملت اثرگذار باشد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ روسیه، پژوهشگران علوم انسانی، دانشجویان تاریخ، و کسانی که به سرگذشت رهبران سیاسی و تأثیر آن‌ها بر تحولات اجتماعی علاقه دارند، مناسب است. همچنین، برای مخاطبانی که به تحلیل روان‌شناختی شخصیت‌های تاریخی و بررسی ساختارهای قدرت علاقه‌مندند، خواندن این اثر توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب ایوان مخوف

«ایوان اکنون با برادرش تنها مانده بود و نمی‌دانست آیا روز بعد نوبت بازداشتش است یا نه، اما بویارها که سرگرم نزاع بین خود بودند، وجودش را نادیده می‌گرفتند. بی‌شک فکر می‌کردند وقتی رقابت‌های شخصی‌شان حل و فصل شود، به موقع او را از سر راه خود برمی‌دارند. نخستین تصمیم شورای بویارها آزادی زندانیان سیاسی بود که قربانی بلهوسی نایب‌السلطنه شده بودند. در میان آزادشدگان ایوان شوایسکی و برادر شاهزاده واسیلی و ایوان بلسکی هم دیده می‌شدند. بلسکی از اعقاب شاهزادگان گدیمین لیتوانی بود و نیزتشنه قدرت و به جای سپاسگزاری از واسیلی شوایسکی که او را نجات داده، از در مخالفت با وی در آمد. این دو قهرمان، هواداران ثابت قدمی داشتند. زمانی این، و زمانی آن، قدرت خود را بر کودکان یتیم اعمال می‌کردند. ایوان در محیطی آکنده از جاسوسی و زهرآگین و خشن رشد می‌کرد، و خلق و خوی یک جانور وحشی را داشت. او مشتاق بود شکار خود را دنبال کند، و از شکنجه دادن آن لذت می‌برد. از همهٔ چیزهایی که در دربار می‌دید و می‌شنید ستم و نیرنگ را می‌آموخت. وای بر ضعفا! پیروزی بر همه چیز قلم عفو می‌کشید. با اینکه هنوز بچه بود، اما از بازی‌های خونین خوشش می‌آمد. رفتار وحشیانه بزرگسالان را می‌دید و به تقلید از آنها می‌پرداخت. این کار را با آزار دادن حیوانات آغاز کرد و این برایش فقط یک سرگرمی نبود، بلکه دورهٔ کارآموزی محسوب می‌شد. پرندگان را شکار می‌کرد؛ پر آنها را می‌کند. چشمشان را در می‌آورد. شکمشان را با کارد می‌درید، و از جان کندن آنها لذت می‌برد. بالای برج و باروی کرملین می‌ایستاد و توله سگ‌ها را بالای سر خود می‌چرخاند و به پایین پرتاب می‌کرد، تا استخوان‌هایشان خرد شود. به علت حالت انتقامجویی از صدای زوزه و وغ‌وغ کردن‌های غم‌انگیزشان لذت می‌برد، درست مثل اینکه این سگ‌ها، بویارهای منفوری بودند که او را محکوم به مرگ می‌کردند.»