کتاب هایدگر و نازیسم

کتاب الکترونیکی «هایدگر و نازیسم» نوشتهٔ ویکتور فاریاس با ترجمهٔ البرز حیدرپور و انتشار نشر مرکز، اثری پژوهشی و مستند دربارهٔ نسبت میان اندیشه و زندگی مارتین هایدگر، فیلسوف برجستهٔ قرن بیستم، با ایدئولوژی و ساختار سیاسی نازیسم است. فاریاس با رجوع به اسناد تاریخی و تحلیل آثار و رفتارهای هایدگر، به بررسی ریشه‌های فکری، اجتماعی و سیاسی پیوند او با نازیسم می‌پردازد و تلاش می‌کند تصویری مستند و بی‌پرده از این رابطه ارائه دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب هایدگر و نازیسم

«هایدگر و نازیسم» اثری ناداستان و پژوهشی است که به یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات فلسفه و تاریخ معاصر می‌پردازد: نسبت میان اندیشهٔ مارتین هایدگر و پیوند او با حزب نازی. ویکتور فاریاس، نویسندهٔ کتاب، با تکیه‌بر اسناد تاریخی، نامه‌ها، سخنرانی‌ها و آثار منتشرنشده، تلاش کرده است تا فراتر از روایت‌های رسمی و دفاعیه‌های متداول، به بررسی دقیق و موشکافانهٔ این رابطه بپردازد. ساختار کتاب بر پایهٔ تحلیل زندگی‌نامه‌ای، زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی، و نیز بررسی آثار فلسفی هایدگر شکل گرفته است. کتاب در چند بخش به سیر زندگی هایدگر از دوران نوجوانی تا سال‌های پس از جنگ جهانی دوم می‌پردازد و در هر مرحله، پیوندهای فکری و عملی او با نازیسم را در بستر تاریخی و اجتماعی زمانه‌اش بررسی می‌کند. این اثر با رویکردی مستند و تحلیلی، خواننده را با فرازونشیب‌های فکری و سیاسی هایدگر و تأثیر آن بر فلسفهٔ قرن بیستم آشنا می‌سازد.

خلاصه کتاب هایدگر و نازیسم

کتاب «هایدگر و نازیسم» با تمرکز بر زندگی و اندیشهٔ مارتین هایدگر، به بررسی ریشه‌های پیوند او با نازیسم می‌پردازد و این رابطه را نه صرفاً یک اشتباه گذرا، بلکه امری ریشه‌دار و ساختاری در زندگی و تفکر او می‌داند. فاریاس با رجوع به اسناد تاریخی، نامه‌ها، سخنرانی‌ها و آثار فلسفی هایدگر، نشان می‌دهد که پیوستن او به حزب نازی و پذیرش ریاست دانشگاه فرایبورگ در دورهٔ نازیسم، حاصل یک تصمیم لحظه‌ای یا فشار بیرونی نبوده، بلکه ریشه در باورها و گرایش‌های عمیق فکری و اجتماعی او داشته است. در این کتاب، زندگی هایدگر از دوران نوجوانی و تحصیل در محیطی مذهبی و محافظه‌کار تا سال‌های اوج فعالیت فلسفی و سیاسی‌اش دنبال می‌شود. نویسنده به تأثیر محیط خانوادگی، آموزه‌های مذهبی و ارتباط با شخصیت‌هایی چون آبراهام آ سانتا کلارا بر شکل‌گیری جهان‌بینی هایدگر اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه این زمینه‌ها به تدریج او را به سوی پذیرش ایده‌های اقتدارگرایانه و ملی‌گرایانه سوق داده‌اند. فاریاس با تحلیل آثار مهم هایدگر، به‌ویژه «هستی و زمان»، به بررسی مفاهیمی چون هستی، حقیقت، اصالت و نسبت آن‌ها با ایده‌های ناسیونالیستی و تمامیت‌خواهانه می‌پردازد. او نشان می‌دهد که چگونه مفاهیم فلسفی هایدگر، به‌ویژه تأکید بر تاریخ، قهرمانان و ملت، می‌تواند زمینه‌ساز گرایش به ایدئولوژی نازیسم باشد. همچنین، نویسنده با بررسی عملکرد هایدگر در دوران ریاست دانشگاه و پس از آن، اسناد و شواهدی ارائه می‌دهد که نشان می‌دهد پیوند او با نازیسم نه‌تنها کوتاه‌مدت نبوده، بلکه تا پایان جنگ جهانی دوم و حتی پس از آن ادامه یافته است. کتاب در نهایت این پرسش را مطرح می‌کند که آیا می‌توان میان فلسفه و کنش سیاسی هایدگر تمایز قائل شد یا این دو به‌گونه‌ای ناگسستنی به هم پیوسته‌اند. فاریاس با استناد به شواهد تاریخی و تحلیل فلسفی، خواننده را به تأمل دربارهٔ مسئولیت روشنفکران و نسبت اندیشه و عمل فرامی‌خواند.

چرا باید کتاب هایدگر و نازیسم را بخوانیم؟

این کتاب با ارائهٔ اسناد و تحلیل‌های دقیق، یکی از جامع‌ترین پژوهش‌ها دربارهٔ نسبت میان فلسفه و سیاست در زندگی مارتین هایدگر است. «هایدگر و نازیسم» نه‌تنها به روشن‌کردن ابعاد تاریک و کمتر گفته‌شدهٔ زندگی این فیلسوف می‌پردازد، بلکه امکان فهم عمیق‌تری از تأثیر اندیشه‌های فلسفی بر کنش‌های سیاسی را فراهم می‌کند. خواندن این اثر به مخاطب کمک می‌کند تا با پیچیدگی‌های رابطهٔ اندیشه و قدرت، و مسئولیت روشنفکران در برابر تاریخ، روبه‌رو شود. همچنین، کتاب با بررسی دقیق اسناد و شواهد، امکان بازنگری انتقادی در روایت‌های رسمی و دفاعیه‌های متداول دربارهٔ هایدگر را فراهم می‌آورد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای علاقه‌مندان به فلسفهٔ معاصر، پژوهشگران تاریخ اندیشه، دانشجویان رشته‌های فلسفه، علوم سیاسی و مطالعات فرهنگی، و کسانی که دغدغهٔ نسبت میان اندیشه و سیاست را دارند، مفید است. همچنین، برای کسانی که به نقد ایدئولوژی‌های تمامیت‌خواه و بررسی مسئولیت روشنفکران علاقه‌مندند، این اثر پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب هایدگر و نازیسم

«فرض اصلی من این است: زمانی که هایدگر تصمیم گرفت به حزب نازی بپیوندد، درواقع، راهی ازپیش‌آماده را پی گرفت که سرآغازهایش را در جنبش محافظه‌کار و یهودی‌ستیز سوسیال مسیحی اتریش، و نیز در نگرش‌هایی خواهیم یافت که هایدگر در محل شروع تحصیلات خود، یعنی زادبومش (مسکیرش و کنستانتس) پیدا کرده بود. با بررسی زمینهٔ تاریخی و نوشته‌های دوران جوانی‌اش (به‌ویژه نخستین نوشته‌اش دربارهٔ واعظ آگوستینی آبراهام آ‌سانتا کلارا، به تاریخ ۱۹۱۰)، می‌توانیم پیوندهای رو به‌رشدی را در یک فرآیند فکری ببینیم که از سنت‌های اقتدارگرایی، یهودستیزی، و ملی‌گرایی افراطی که وطن را در تنگ‌نظرانه‌ترین معنای آن تقدیس می‌کرد تغذیه می‌شد. این گرایش به قداست‌بخشی به نحوی تنگانگ با عوام‌گرایی افراطی گره خورده بود و مضامین دینی نیرومندی در خود داشت. در نگرشی نظام‌مند، این تکامل تا تأملات هایدگر در هستی و زمان بسط یافته و با آن‌ها پیوند خورده است، از جمله دربارهٔ تاریخمندی، هستی «اصیل» در اجتماع، و پیوندهایش با مردم، قهرمان، و پیکار (بند ۷۴) ــ و ردّ شکل‌های دموکراتیک زندگی اجتماعی که آن را از اندیشه‌های پل یورک فون وارتنبورگ و ویلهلم دیلتای الهام گرفت (بند ۷۷).»